Συμφωνίες αμυντικής συνεργασίας με Ιταλία και Γερμανία – Γιατί καθυστερούν κορβέτες, ΤΟΜΑ, άρματα
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η πολιτική διάσταση πίσω από τις επόμενες κυβερνητικές επιλογές σε μείζονα εξοπλιστικά προγράμματα, όχι μόνο είναι ιδιαίτερα σημαντική και σε μεγάλο βαθμό αυτονόητη αλλά και δεν έχει αποκρυφθεί μέχρι σήμερα. Σε κάθε τόνο, στις αποφάσεις που έχουν ληφθεί από την κυβέρνηση, τονίζεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο η πολιτικοδιπλωματική βαρύτητα. Και αν μέχρι σήμερα αυτή η διάσταση αναφερόταν στις ΗΠΑ, την Γαλλία ή το Ισραήλ, η κυβέρνηση σκοπεύει να την ενισχύσει και με άλλες χώρες εταίρους. Αφενός υπάρχουν εξοπλιστικά προγράμματα που ως απαραίτητα δρομολογούνται, αφετέρου η κυβέρνηση επιδιώκει να αναδείξει μέσω αυτών και την μεγαλύτερη σύγκλιση συνεργασίας σε θέματα Άμυνας και Ασφάλειας με επιπλέον εταίρους.
Προσφάτως, μιλώντας στις 15 Δεκεμβρίου στους διαπιστευμένους συντάκτες, ο ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος αναφέρθηκε ευθέως στην κυβερνητική πρόθεση συνδυασμού μεγάλων εξοπλιστικών προγραμμάτων με συμφωνία ευρύτερης αμυντικής συνεργασίας με την χώρα της αναδόχου εταιρείας. Συμφωνία δε, η οποία όπως διευκρίνισε, θα περιλαμβάνει και κάποιας μορφής ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής, στα γενικότερα πλαίσια αυτής που επιτεύχθηκε με την Γαλλία. Ο ΥΕΘΑ μάλιστα, κατονόμασε συγκεκριμένως την Ρώμη και το Βερολίνο ως πρόθυμες για μία τέτοιου τύπου συμφωνία.
Εταιρείες από αυτούς τους δύο Ευρωπαίους εταίρους διεκδικούν προγράμματα του Πολεμικού Ναυτικού (κορβέτες) και του Ελληνικού Στρατού (τεθωρακισμένα). Μάλιστα από την πρώτη στιγμή της ιταλικής ανταποκρίσεως για το πρόγραμμα κορβετών, αυτή συνοδευόταν από το έντονο πολιτικό ενδιαφέρον που μετέφερε όπως είχαμε αποκαλύψει, ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός Ντράγκι, στον Έλληνα ομόλογό του, σε επικοινωνία τους. Το ενδιαφέρον δε, είναι ότι η προθυμία που επιδεικνύουν οι κυβερνήσεις Ιταλίας και Γερμανίας για ευρύτερη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας, εντός του πλαισίου των οποίων θα ενταχθούν οι συμβάσεις προμήθειας, σχετίζονται με ιδιωτικές εταιρείες και όχι κρατικές. Σίγουρα, πρόκειται για μία θετική κι άκρως ενδιαφέρουσα εξέλιξη του ελληνικού μοντέλου της “διπλωματίας των εξοπλισμών”.
Για το πρόγραμμα κορβετών, αν και είχε καλλιεργηθεί η εντύπωση πως επρόκειτο να ανακοινωθεί νικητής εντός Δεκεμβρίου, τελικώς δόθηκε νέα παράταση. Το περιθώριο χρόνου κρίθηκε απαραίτητο από τον πρωθυπουργό, όχι μόνο επειδή οι προτάσεις που προσκόμισαν η γαλλική Naval Group και η ιταλική Fincantieri δεν ήταν ικανοποιητικές και πλήρεις αλλά και για λόγους καθαρά πολιτικούς. Η μεν γαλλική πλευρά δεν έχει προσφέρει κάτι ιδιαίτερο μέχρι σήμερα στον τομέα των βιομηχανικών συνεργασιών και επιστροφών, στο πρόγραμμα φρεγατών FDI HN, και δεν έχει δείξει ότι προσανατολίζεται σε κάτι δραστικώς ουσιαστικότερο για τις κορβέτες Gowind HN. Το αυτό ισχύει και για την ιταλική πλευρά, η οποία εξάλλου προ ημερών μόνο, στις 16 Δεκεμβρίου, έφερε την υπογραφή συμφωνίας συνεργασίας της Fincantieri με την ONEX Shipyards & Technologies Group, στην περίπτωση αναλήψεως του προγράμματος κορβετών. Ενώ όμως οι ανακοινώσεις επικεντρώνονται κυρίως ως προς το μερίδιο συμμετοχής ελληνικού ναυπηγείου στο κομμάτι της ναυπηγήσεως, λόγω του ελληνικού ενδιαφέροντος για νέα σελίδα στα ναυπηγεία της χώρας, σχεδόν μηδενικές είναι οι προτάσεις συνεργασίας Γάλλων και Ιταλών, από τους λοιπούς ευρωπαϊκούς οίκους των οπλικών και ηλεκτρονικών συστημάτων που θα εξοπλίσουν τις ελληνικές κορβέτες.
Εν τούτοις, ειδικώς στην περίπτωση της ιταλικής υποψηφιότητος, ένας επιπλέον και βασικότατος λόγος για τον οποίο δόθηκε η παράταση, ήταν για την προετοιμασία κι επεξεργασία από την Ρώμη, του σχεδίου αμυντικής συνεργασίας με την Ελλάδα. Η περαιτέρω ενίσχυση των διμερών σχέσεων εξάλλου, επιβεβαιώθηκε στην πρώτη επαφή του Κυριάκου Μητσοτάκη με την Τζόρτζια Μελόνι, στις 15 Δεκεμβρίου. Στα όσα ανακοινώθηκαν επισήμως, δεν έγινε αναφορά στο νέο πεδίο συνεργασίας όπου επιδιώκεται η υπογραφή διμερούς συμφωνίας, ωστόσο το ζήτημα απασχόλησε.
Υπάρχει όμως και η προθυμία της Γερμανίας, για ανάλογη δράση. Και εδώ, η σχέση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Γερμανό καγκελάριο, είναι κάτι παραπάνω από άμεση. Στις 15 Δεκεμβρίου, ο ΥΕΘΑ είχε πει ότι κατά την εκτίμησή του, το γερμανικό ενδιαφέρον γενικότερα, “σύντομα” θα αναθερμανθεί. Την επομένη, πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες συνάντηση μεταξύ της διευθύντριας του Διπλωματικού Γραφείου του Έλληνα πρωθυπουργού Άννας – Μαρίας Μπούρα, με τον εκπρόσωπο Τύπου της Τουρκικής Προεδρίας Ιμπραήμ Καλίν, παρόντος του συμβούλου Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφαλείας της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Καγκελαρίας Γενς Πλέτνερ. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε με γερμανική πρωτοβουλία αλλά δεν ανακοινώθηκε το περιεχόμενο των συνομιλιών, καθότι εμπιστευτικό. Ωστόσο, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ, ο Γερμανός αξιωματούχος, είχε και ιδιαίτερη συνομιλία με την Ελληνίδα συνάδελφό του για διμερή θέματα, μεταξύ των οποίων έθιξε και την υπό επεξεργασία διμερή συμφωνία αμυντικής συνεργασίας. Το Βερολίνο επεξεργάζεται την πρόταση σχεδίου, αυτό το διάστημα.
Επομένως, ο ΥΕΘΑ μετέφερε αξιόπιστα τις γενικότερες πολιτικές διεργασίες και με την Γερμανία, ως προς την κατεύθυνση συμφωνίας με την Ελλάδα, περιλαμβάνουσα μορφή ρήτρας αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να αναμένονται εξελίξεις το επόμενο διάστημα και στα προγράμματα προμήθειας 205 ΤΟΜΑ KF41 Lynx και την μερική αναβάθμιση 123 αρμάτων Leopard 2A4.
Ανεξαρτήτως του επακριβούς περιεχομένου που δίδεται στην έννοια της “αμυντικής συνδρομής”, δεν αμφισβητείται ότι η υπογραφή τέτοιου τύπου συμφωνιών από την Αθήνα, υπηρετεί την γενικότερη αντίληψη εξωτερικής πολιτικής που αποβλέπει στην ενίσχυση του κύρους και της αξιοπιστίας της χώρας. Η διάσταση αυτή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την επαύξηση των αμυντικών ικανοτήτων της χώρας και την ενίσχυση της αποτροπής.
ΥΕΘΑ: συμβασιοποιήσαμε 172 εξοπλιστικά προγράμματα αξίας 14,4 δισ. €
