Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Την αίσθηση ότι όλα όσα κομίζει η επιστολή Μπλίνκεν, η οποία επιδόθηκε στον πρωθυπουργό στις 27 Ιανουαρίου, δεν πρέπει να θεωρούνται τόσο δεδομένα ή καλύτερα οριστικοποιημένα, αποκόμιζε κανείς στις συζητήσεις με τους Αρχηγούς Γενικών Επιτελείων, κατά την συνάντηση με τους διαπιστευμένους συντάκτες της 1ης Φεβρουαρίου, κατόπιν προσκλήσεως του Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγού Δημητρίου Χούπη.
Το περιεχόμενο της επιστολής, πέραν των δεδομένων συγκεκριμένων βημάτων που περιέγραφε ως προς την σύσφιξη των διμερών σχέσεων στην αμυντική συνεργασία, στον τομέα της διαθέσεως πλεονάζοντος υλικού, δεν θα πρέπει να θεωρείται τίποτα “τελειωμένο”, ανέφεραν επίσημα χείλη. Είναι αυτονόητο ότι στις πλείστες των περιπτώσεων οπλικών συστημάτων που ανέφερε η επιστολή, έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον από την πλευρά των ελληνικών Γενικών Επιτελείων. Εν τούτοις, από εκεί και πέρα, η επιστολή θα πρέπει να εκλαμβάνεται περισσότερο ως έχοντα χαρακτήρα γνωστοποιήσεως των οπλικών συστημάτων που μπορούν να προσφέρουν οι ΗΠΑ στην Ελλάδα, ως πλεονάζον υλικό (EDA).
Δεν θα είναι η πρώτη φορά που επισήμως γίνεται ενημέρωση ή καταγράφεται η διαθεσιμότητα υλικού EDA, χωρίς η Ελλάδα να αποδεχθεί τελικώς κάποιο από αυτά. Ειδικώς από την πλευρά του Πολεμικού Ναυτικού, αναφέρθηκε η ενημέρωση παλαιότερα, περί διαθεσιμότητος φρεγατών κλάσεως O.H. Perry. Η Τουρκία αποδέχθηκε και ενέταξε στον στόλο της οκτώ εξ αυτών ενώ η Ελλάδα τις απέρριψε.
Ειδικώς ως προς το σημείο “τριβής” των ημερών, αυτό των Πλοίων Παράκτιας Μάχης (LCS) το ενδιαφέρον του Πολεμικού Ναυτικού δεν είναι “τυφλό”. Όπως έχει γράψει από τον περασμένο Αύγουστο ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, η ελληνική πλευρά έχει διευκρινίσει ότι συζητάει την περίπτωση, μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Η πρώτη, που ικανοποιείται όπως αποκαλύπτει η επιστολή Μπλίνκεν, είναι ότι πρέπει να παραχωρηθούν ως υλικό EDA.
Η δεύτερη, σχετίζεται με την επίλυση του προβλήματος στον μειωτήρα του προωστήριου σκεύους, αφού κανείς επιχειρησιακός χρήστης δεν θα ήθελε να “κληρονομήσει” υλικό με τέτοιας σοβαρής φύσεως ζητήματα. Το συγκεκριμένο πρόβλημα όμως έχει διευθετηθεί ήδη από το Ναυτικό των ΗΠΑ, το οποίο προχωράει στην εφαρμογή της λύσεως στις ενεργές μονάδες. Το παράδοξο δε, είναι ότι οι σχετικές εργασίες γίνονται και σε LCS, ένια των οποίων αποσύρθηκαν το 2023 ή πρόκειται να αποσυρθούν το 2025! Επομένως, και αυτός ο δεύτερος όρος από ελληνικής πλευράς, θα έχει ικανοποιηθεί.
Από εκεί και πέρα βεβαίως, το Πολεμικό Ναυτικό θα συγκεντρώσει όλα τα δεδομένα που δεν έχει ακόμη, προκειμένου ο τελικός φάκελος που θα τεθεί υπ’ όψιν της ηγεσίας προς λήψη τελικής αποφάσεως. Αυτά θα συλλεχθούν όταν πλέον η αμερικανική πλευρά ενημερώσει επισήμως ποια συγκεκριμένα πλοία θα είναι διαθέσιμα και ελληνική επιτροπή μεταβεί στις ΗΠΑ για επιθεώρηση και ενημέρωση επί όλων των ζητημάτων που απασχολούν.
Όλα αυτά, αυτονόητα εν πολλοίς ή που έχουν γίνει γνωστά, επιβεβαιώθηκαν στις συζητήσεις που παρακολουθήσαμε και μπορούμε να πούμε ότι η προσωπική άποψη που σχηματίσαμε είναι πως μπορεί μεν να έχουμε ως δεδομένη την εκδήλωση ενδιαφέροντος του Πολεμικού Ναυτικού ωστόσο, είναι πολύ νωρίς ακόμη ώστε να προεξοφληθεί οτιδήποτε. Υπάρχει τουλάχιστον σκεπτικισμός και προβληματισμός επί αρκετών σημείων και πτυχών της συγκεκριμένης υποθέσεως. Αποκομίζουμε δε την αίσθηση πως, δεν είναι αβάσιμο να υποστηριχθεί ότι εντός των κόλπων του Πολεμικού Ναυτικού αναπτύσσεται διχογνωμία για τα LCS, κατάσταση η οποία ευνοείται επειδή ακόμη δεν υπάρχει διαυγής εικόνα επί όλων των δεδομένων και θα διαλυθεί όταν αποκρυσταλλωθούν τα πάντα.
Το δεύτερο δεδομένο που προκύπτει από την επιστολή Μπλίνκεν και συγκεκριμένως την τέταρτη δράση που αναφέρει, αυτή για τα LCS, είναι ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα καταθέσει στο Κονγκρέσο πρόταση για τις απαραίτητες διευθετήσεις ώστε να επιτραπεί η μεταβίβαση μέχρι τεσσάρων πλοίων στην Ελλάδα.
Την γενικότερη “ανάγνωση” του περιεχομένου της επιστολής Μπλίνκεν σύμφωνα με την προαναφερθείσα οπτική, επιβεβαίωσε ουσιαστικώς η απάντηση που λάβαμε ως προς το αεροσκάφος εναέριου ανεφοδιασμού KC-135R, στο οποίο αναφέρεται ο Αμερικανός υπουργός. Όταν θέσαμε το ζήτημα της παλαιότητος του τύπου, η σαφής απάντηση που λάβαμε ήταν ότι η Πολεμική Αεροπορία δεν έχει ζητήσει KC-135R!
Είναι μάλλον αναμενόμενο, το όποιο ενδιαφέρον από πλευράς Πολεμικής Αεροπορίας για αεροσκάφη της κατηγορίας, να αφορά το νεώτερο KC-10 Extender, εκ των οποίων, 24 είχε προταθεί να αποσυρθούν στο σχέδιο του αμερικανικού αμυντικού προϋπολογισμού για το Οικονομικό Έτος 2024. Όταν λοιπόν στην επιστολή του ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών σημειώνει, «θα εξετάσω τις Ελληνικές ανάγκες σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού KC-135», ενημερώνει ότι προς το παρόν, η μόνη περίπτωση διαθεσιμότητος που μπορεί να προκύψει και για την οποία θα ενημερωθεί το ΓΕΑ, θα αφορά KC-135R. Καθώς αυτός ο τύπος όπως μας είπαν δεν ενδιαφέρει, προφανώς το ΓΕΑ θα αφήσει την υπόθεση ανοικτή, αναμένοντας τυχόν ενημέρωση όταν προκύψει διαθεσιμότητα αεροσκαφών νεώτερου τύπου.
Τελειώνοντας, πρέπει να σημειωθεί ότι στην όλη συζήτηση με τους Αρχηγούς, ήταν εντυπωσιακή η πλήρης ταυτότητα “στίγματος” με τις θέσεις που έχει αναπτύξει ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας ως προτεραιότητες της πολιτικής του, επομένως υπάρχει σαφώς κοινή αντίληψη και των πραγματικών διαστάσεων της ενημερώσεως από τις ΗΠΑ για τις δυνατότητες ενισχύσεως των Ενόπλων Δυνάμεων σε EDA. Στον σύντομο χαιρετισμό που απηύθυνε ο ΥΕΘΑ προς τους διαπιστευμένους συντάκτες, επανέλαβε ότι οι εισηγήσεις επί θεμάτων εξοπλισμών προετοιμάζονται και γίνονται από την στρατιωτική ηγεσία. Στην δε συνέντευξη που παραχώρησε την επομένη στην διαδικτυακή εκπομπή “Meeting Point” (Όλγα Τρέμη) στο newsbomb.gr όταν ρωτήθηκε για τα LCS, είπε ότι εξετάζονται ως μία από τις επιλογές που υπάρχουν και συγκεκριμένα ως ενδιάμεση λύση μέχρι την πρόσκτηση φρεγατών επομένης γενεάς.
