ΕΙΔΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣΙΣΤΟΡΙΑ
Εκδηλώσεις για την 80ή Επέτειο της Επιχείρησης “OVERLORD” D-DAY 1944-2024
Οι εκδηλώσεις για την 80ή Επέτειο της απόβασης των Συμμάχων στην Ευρώπη το 1944 (D Day), μέρος της οποίας ήταν και η μεγαλύτερη αεραποβατική επιχείρηση, έλαβαν εφέτος χώρα με ρίψεις αλεξιπτωτιστών στην Νορμανδία της Γαλλίας από ΗΠΑ, Μεγάλη Βρετανία, Γαλλία, Πορτογαλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Καναδά, Σουηδία, Φινλανδία, Νορβηγία και Ελλάδα. Οι μαζικές ρίψεις αλεξιπτωτιστών πραγματοποιήθηκαν από αεροσκάφη εποχής C-47 Dakota.
Από την 1η Ιουνίου έως την 10η Ιουνίου, πραγματοποιήθηκαν εκδηλώσεις προς τιμήν εκείνων που πέσανε κατά την διάρκεια των μαχών αλλά και τους επιζήσαντες της επιχείρησης, με οργανωμένα άλματα σε Ζώνες Ρίψεων, όπως πριν 80 χρόνια Αμερικανοί, Καναδοί, Γάλλοι και Βρετανοί αλεξιπτωτιστές επιχείρησαν το ακατόρθωτο για να απελευθερωθεί η Ευρώπη από την Ναζιστική γερμανική κατοχή.
Την Ελλάδα εκπροσώπησε μέλος της Λέσχης Ειδικών Δυνάμεων «Ανχης Γ. Κατσάνης» Νομού Σερρών, ο οποίος από την πλευρά του, με την συμμετοχή του τίμησε τους 155 Έλληνες ναυτικούς που ως πληρώματα των δύο κορβέτων ΚΡΙΕΖΗΣ (F49) και ΤΟΜΠΑΖΗΣ (F89), του τότε Βασιλικού Ναυτικού, συμμετείχαν στην Επιχείρηση “NEPTUNE” και υποστήριξαν τις αποβατικές δυνάμεις του Βρετανικού Στρατού στην περιοχή Αρομάνς (Ακτή “GOLD”). Ο μοναδικός Έλληνας αλεξιπτωτιστής έλαβε μέρος σε όλες τις ρίψεις, φορώντας αντίγραφο της ιστορικής στολής του Ιερού Λόχου της Μέσης Ανατολής, ο οποίος έδρασε κατά τις επιχειρήσεις της Βορείου Αφρικής, τιμώντας τους Έλληνες στρατιώτες που έπεσαν στο βωμό της Ελευθερίας.
Κατά τους εορτασμούς της επετείου, αεροσκάφη τύπου Dakota, με συνοδεία βρετανικών Spitfire πέταξαν σε σχηματισμό από το Ντάξφορντ της Μεγάλης Βρετανίας διασχίζοντας το Στενό της Μάγχης κι ακολουθώντας την ίδια διαδρομή που είχαν ακολουθήσει τα συμμαχικά αεροπλάνα 80 χρόνια πριν. Τα άλματα έγιναν στις ίδιες Ζώνες Ρίψεως όπου Αμερικανικά, Βρετανικά και Καναδικά στρατεύματα επιχείρησαν τα ξημερώματα της 6ης Ιουνίου και συγκεκριμένα στις 00.30 π.μ.
Η πρώτη μαζική ρίψη σε σχηματισμό έγινε την 1η Ιουνίου, στην πόλη Καρεντάν, όπου πλήθος κόσμου παρακολούθησε με θαυμασμό και δέος τα άλματα των αλεξιπτωτιστών, οι οποίοι καταχειροκροτήθηκαν και ευχαρίστησαν τους θεατές με την κραυγή “Lest we Forget” (Για να μην ξεχνάμε). Στον ίδιο χώρο όπου τότε είχε την βάση της η 101η Αερομεταφερόμενη Μεραρχία “Screaming Eagles” των ΗΠΑ, ελικόπτερα CH-47 Chinook και UH-60 Blackhawk πραγματοποίησαν επίδειξη καταρρίχησης προσωπικού με την μέθοδο του Fast Rope.
Στις 2 Ιουνίου πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων και παρέλαση από ομάδες λεσχών βετεράνων και αναβιωτών στην παραλία του Αμερικανικού Τομέα, με κωδικό όνομα Ακτή “OMAHA”, όπου οι πρώτες δυνάμεις απόβασης του Αμερικανικού Στρατού υπέστησαν τρομερές απώλειες. Το βράδυ, βεγγαλικά φωτίσαν τον ουρανό σε όλες τις παραλίες όπου είχαν αποβιβαστεί οι Συμμαχικές δυνάμεις.
Στις 3 Ιουνίου έγινε ρίψη αλεξιπτωτιστών στην περιοχή Ανερφιβίλ, προς τιμή των αλεξιπτωτιστών ανιχνευτών (Pathfinders) της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας, οι οποίοι προηγήθηκαν και προσγειώθηκαν στα μετόπισθεν του εχθρού ώστε να επισημάνουν και να ασφαλίσουν Ζώνες Ρίψεων.
Στις 4 Ιουνίου συνεχίστηκαν οι ρίψεις στην περιοχή της Πυροβολαρχίας Ανζερβίλ, όπου βρισκόταν η θέση μιας γερμανικής πυροβολαρχίας που κάλυπτε την Ακτή “UTAH”. Με το πέρας των ρίψεων, έγινε ξενάγηση στα απομεινάρια μιας από τις πιο ισχυρές πυροβολαρχίες που υποδέχθιηκε με τα πυρά της τα αποβατικά κύματα των Αμερικανών, πριν αυτή σιγήσει και καταληφθεί.
Στις 5 Ιουνίου, οι ρίψεις πραγματοποιήθηκαν στην περιοχή του τότε Βρετανικού και Καναδικού Τομέα ευθύνης στην πόλη Σανερβίλ, δίπλα στην Καν, όπου βρισκόταν η στρατηγικής σημασίας γέφυρα “Pegasus”, κομβικό σημείο για το αεροπρογεφύρωμα των Βρετανικών στρατευμάτων. Με το πέρας των ρίψεων, έγινε παρέλαση πάνω από την γέφυρα μέχρι το Βρετανικό νεκροταφείο, όπου τελέστηκαν κατάθεση στεφανιών και επιμνημοσύνη δέηση.
Η 6η Ιουνίου ήταν και είναι ημέρα μνήμης της «Μεγαλύτερης Ημέρας» (“D-DAY”) της Επιχείρησης “OVERLORD”. Στην Σεν Με Εγκλίζ, που ήταν η πρώτη απελευθερωθείσα από του Συμμάχους πόλη, πραγματοποιήθηκε μεγάλη παρέλαση στρατιωτικών οχημάτων και αρμάτων της εποχής. Με το πέρας της παρελάσεως, άλματα ελευθερας πτώσεων πραγματοποιήθηκαν από έμπειρους αλεξιπτωτιστές με σημείο προσγείωσης την κεντρική πλατεία. Το βράδυ η πόλη φωταγωγήθηκε με προβολείς της αντιαεροπορικής άμυνας, φωτίζοντας τον ουρανό αλλά και στην γνωστή εκκλησία όπου κατέπεσε ο αλεξιπτωτιστής John Steele της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας και παρέμεινε κρεμασμένος με το αλεξίπτωτό του από το καμπαναριό επί δύο ώρες, προσποιούμενος στον νεκρό.
Ξημερώματα της 6ης Ιουνίου και ώρα 00.23 π.μ. ομάδες βετεράνων αλεξιπτωτιστών συγκεντρώθηκαν στο μνημείο του “Iron Mike” έξω από την πόλη της Σεν Μερ Εγκλίζ, όπου κατά την διάρκεια μικρής τελετής τραγουδήσανε όλοι μαζί το τραγούδι των αλεξιπτωτιστών “Blood to the raisers” ως ένδειξη τιμής για τους αλεξιπτωτιστές που επιχειρούσαν εκείνη ακριβώς την ώρα 80 χρόνια πριν.
Στις 7 Ιουνίου, στο Αμερικανικό νεκροταφείο δίπλα από την Aκτή “OMAHA”, πραγματοποιήθηκαν επιμνημόσυνη δέηση και άλματα ελεύθερης πτώσης από την ομάδα επιδείξεων του Αμερικανικού Στρατού “Golden Knights” και την ομάδα του Αμερικανικού Ναυτικού “Leap Frogs”, προς τιμή των τελευταίων 20 εν ζωή βετεράνων της Eπιχείρησης. Παρόντες στις εκδηλώσεις της ημέρας ήταν ο Πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Εμμανουέλ Μακρόν, ο Βασιλεύς του Ηνωμένου Βασίλειου Κάρολος ο Γ΄, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και άλλοι ανώτατοι και ανώτεροι εκπρόσωποι και αρχηγοί κρατών. Την Ελλάδα εκπροσώπησε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στις 8 Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν ρίψεις αλεξιπτωτιστών στην περιοχή Μπο ντε Λιμόρ, όπου άνδρες της 101ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας έπεσαν το βράδυ της 6ης Ιουνίου και με την βοήθεια της Γαλλικής Αντίστασης δημιούργησαν προγεφύρωμα κι ασφάλισαν τον τομέα, ο οποίος αποτελούσε κεντρική οδική αρτηρία μέχρι την Ακτή “OMAHA”.
Στις 9 Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν μαζικές ρίψεις του Αμερικανικού, Βρετανικού, Γαλλικού, Βελγικού, Ολλανδικού, Καναδικού και Γερμανικού στρατού από αεροσκάφη τύπων C-130, A400, C-17 στην περιοχή των πόλεων Λα Φιερ και Σεν Μερ Εγκλίζ, όπου μαζί με τους αναβιωτές η συμμετοχή ξεπέρασε τους 1.500 αλεξιπτωτιστές! Παρόντες, οι λιγοστοί εναπομείναντες βετεράνοι και πλήθος κόσμου. Με το πέρας των αλμάτων έγινε τελετή κατάθεσης στεφανιών στο μνημείο του “Iron Mike”, εις μνήμην των ανδρών της 82ης Αερομεταφερόμενης Μεραρχίας που στις 6 Ιουνίου 1944 πολέμησαν σκληρά επί διήμερο. Στόχος ήταν η κατάληψη και διατήρηση της γέφυρας και της οδικής αρτηρίας της Λα Φιέρ που οδηγούσε στην Σεν Μερ Εγκλίζ.
Στις 10 Ιουνίου, η ομάδα της “Liberty Jump Team”, που έχει μέλος τον μόνο Έλληνα αλεξιπτωτιστή που εκπροσώπησε για ακόμα μια φορά την Ελλάδα, πραγματοποίησε άλματα από C-130 της USAF στην περιοχή Μον Σεν Μισέλ, που είναι γνωστή για το μοναδικό κάστρο πάνω σε νησί, όταν η παλίρροια αλλάζει κάθε φορά το τοπίο. Με το πέρας των ρίψεων έγινε δεξίωση και τιμήθηκαν οι αλεξιπτωτιστές από τον δήμαρχο της πόλης με το μετάλλιο του Αρχαγγέλου Μιχάηλ, σύμβολο της πόλης αλλά και προστάτη των αλεξιπτωτιστών.