Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων (SOF), άπαντες δέχονται ότι το έμψυχο δυναμικό είναι ο υπ’ αριθμόν 1 παράγοντας επιτυχίας. Για να “χτιστεί” όμως το οικοδόμημα σε σωστά θεμέλια και να μετουσιωθεί σε πράξη, οι SOF αξιώσεων εφαρμόζουν ένα αυστηρό πρόγραμμα Επιλογής (Selection) μεταξύ των υποψηφίων στελεχών που εκδηλώνουν ενδιαφέρον να ενταχθούν σε αυτές.
Στην Ελλάδα, από τις ειδικές μονάδες των τριών Κλάδων, ουσιαστικό πρόγραμμα Επιλογής μεταξύ των υποψηφίων, εφαρμοζόταν από την Μονάδα Υποβρυχίων Καταστροφών (νυν ΔΥΚ) του Πολεμικού Ναυτικού, βασισμένο στο αντίστοιχο των μονάδων SEAL του Ναυτικού των ΗΠΑ. Επί της ουσίας, η φάση της Επιλογής, ήταν συγχωνευμένη στην βασική εκπαίδευση της μονάδος, στο Σχολείο Υποβρυχίων Καταστροφών (ΣΥΚ) διαρκείας 7 μηνών περίπου, από το οποίο αποφοιτούν οι Υποβρύχιοι Καταστροφείς.
Το 2010, η 31 Μοίρα Επιχειρήσεων Έρευνας – Διάσωσης (31 ΜΕΕΔ) της Πολεμικής Αεροπορίας, καθιέρωσε το Σχολείο Βασικής Εκπαίδευσης Διασωστών Μάχης (ΣΒΕΔΜΑ) επάνω στην ίδια αντίληψη. Στην διάρκεια των 9 μηνών του Σχολείου, το “κόσκινο” της Επιλογής συμβαδίζει με την βασική εκπαίδευση που παρέχεται στους υποψηφίους, μέχρι να αποδοθούν στην Μοίρα οι ολοκληρωμένοι Διασώστες Μάχης.
Στις Ειδικές Δυνάμεις του Ελληνικού Στρατού, η Επιλογή ήταν ελάχιστα διακριτή στο Σχολείο Καταδρομών (ΣΧΚΔ) διαρκείας 3 μηνών (13 εβδομάδες για την ακρίβεια) που διεξάγεται στο ΚΕΑΠ. Η έμφαση αποδίδεται στην μετάδοση γνώσεων και πρακτικής εφαρμογής, στο πλαίσιο όμως ενός συνόλου εκπαιδευομένων, όπου η αξιολόγηση “επ’ έργω” ενός εκάστου των εκπαιδευομένων δεν είναι εφικτή και αφήνει “κενά” για την επιτυχή αποφοίτηση και μετρίων επιδόσεων μαθητών.
Τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν στις αρχές της δεκαετίας του 2010, όταν σε επίπεδο μονάδος, το ΕΤΑ προχώρησε στην καθιέρωση σχολείων μερικών μηνών για εκπαίδευση σε ιδιαίτερα προηγμένα αντικείμενα που έπρεπε να κατέχει το προσωπικό του, λόγω της ειδικής φύσεως των αποστολών του. Τα αποτελέσματα ήταν θετικά και μετά από αυτή την πρώιμη περίοδο “δοκιμών”, κατόπιν ορισμένων μεταβολών το 2014 καθιερώθηκε η διεξαγωγή της εκπαιδεύσεως αυτής σε μόνιμη βάση και με μεγαλύτερη χρονική διάρκεια! Αυτή η σοβαρή εξέλιξη, δεν έγινε ευρύτερα γνωστή, λόγω της ευαίσθητης φύσεως του ΕΤΑ.
Το “πρόγραμμα” καταρτίσθηκε έπειτα από έρευνα στις ανάλογες διαδικασίες που ακολουθούν οι κορυφαίες μονάδες SOF διεθνώς και έχουν ποσοστό επιτυχίας κατά μέσον όρο 30%. Επί της ουσίας, οι θεμελιώδεις γραμμές στις οποίες βασίζονται τέτοιου τύπου προγράμματα, γράφτηκαν από το βρετανικό 22ο Σύνταγμα SAS και εφαρμόζονται διεθνώς με επιμέρους διαφοροποιήσεις.
Το όλο “πρόγραμμα” που καθιερώθηκε στο ΕΤΑ, έχει διάρκεια 9 μηνών και είναι πιο γνωστό με την λέξη “Αγωγή”, παραπέμποντας στο ιδιαίτερο σύστημα που επιβλήθηκε στην Αρχαία Σπάρτη από την νομοθεσία του Λυκούργου, για την προετοιμασία των εφήβων ώστε να για να γίνουν πολεμιστές.
Η “Αγωγή” έχει έντονο χαρακτήρα Επιλογής στο αρχικό της στάδιο, παρόλο που η 9μηνη περίοδος αντιπροσωπεύει την “Βασική Εκπαίδευση” που πρέπει να διέλθει ένα στέλεχος προκειμένου να θεωρείται ικανό για να ενταχθεί στις Ειδικές Ομάδες του ΕΤΑ. Προετοιμασία των υποψηφίων με βελτίωση της φυσικής τους κατάστασης και έμφαση στις πορείες με φόρτο μάχης, ελεγχόμενη πίεση και διαρκής αβεβαιότητα για το ζητούμενο και την επάρκεια επιδόσεως, αντιπροσωπεύουν την “συνταγή” των αρχικών σταδίων που αντιπροσωπεύουν την Επιλογή, με τους εκπαιδευτές να επιτηρούν με αυστηρότητα τους υποψηφίους και να καταλήγουν σε συνολική εκτίμηση ενός εκάστου εξ αυτών, μέσα από την απόδοσή τους σε μια σειρά αντικειμένων.
Εκτενές αποκλειστικό αφιέρωμα στην “Αγωγή” καθώς και στην περιοδική δοκιμασία φυσικής κατάστασης, το λεγόμενο “Murph Test” (που καθιερώθηκε στις αμερικανικές SOF στην μνήμη του πεσόντος Υποπλοιάρχου Michael Murphy των SEAL) στην οποία υποβάλλονται τα στελέχη του ΕΤΑ, στο τεύχος 36 του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ που κυκλοφορεί.
