Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Το πολύνεκρο σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών με την απώλεια τόσων συμπολιτών μας, ανέδειξε τις ελλείψεις σε επίπεδο οργανώσεως, εκπαιδεύσεως, μέσων, διαδικασιών και πρακτικών. Η τραγωδία, όπως συμβαίνει συνήθως, γίνεται αφορμή για διεξοδική διερεύνηση των αιτίων και την επιδίωξη της κατά το δυνατόν θεραπείας των παθογενειών – αδυναμιών.
Η ασφάλεια προσωπικού, είναι ένας τομέας στον οποίο αποδίδεται τεράστια έμφαση στον χώρο των Ενόπλων Δυνάμεων. Όσο και αν νομοτελειακός δυστυχήματα δεν πρόκειται να σταματήσουν να συμβαίνουν, το αυστηρό θεσμοθετημένο πλαίσιο οργανώσεως κάθε αμυντικού οργανισμού λειτουργεί κατά τρόπον που τέτοια συμβάντα περιορίζονται κατά το ανθρωπίνως δυνατόν. Εν τούτοις, υπάρχουν συνθήκες που αν και απευκταίες επιβάλλονται, με αποτέλεσμα να λειτουργούν επιβαρυντικώς για το όλο “περιβάλλον ασφαλείας” στο οποίο λειτουργούν οι Ένοπλες Δυνάμεις. Όταν τέτοιες καταστάσεις παρατείνονται και καθιερώνονται, αυξάνεται η πρόκληση ασφαλείας για το προσωπικό. Ο κίνδυνος είναι όταν διαρρέοντος του χρόνου, αυτό συνηθίζεται και αρχίζει να περνάει απαρατήρητο.
Εξοπλιστικές δαπάνες 2,6 δισ. € Ελλάδας – Κύπρου το 2023: Κάνοντας πλούσιους τους ξένους
Μια τέτοια κατάσταση, είναι η χρόνια περικοπή των αμυντικών δαπανών στην χώρα μας που ξεκίνησε σταδιακώς από τα μέσα της δεκαετίας του 2000 και κορυφώθηκε από το 2010. Η δραστική αύξηση των εξοπλιστικών δαπανών (αναπτυξιακός προϋπολογισμός) από το 2021, έχει δώσει την εντύπωση ότι η υποχρηματοδότηση των Ενόπλων Δυνάμεων είναι ένα κεφάλαιο που έκλεισε οριστικώς.
Αυτό όμως δεν ισχύει, δεδομένου ότι εξακολουθούν να κινούνται σε οριακά επίπεδα οι προϋπολογισμοί των λειτουργικών δαπανών, που από την εποχή των Μνημονίων έθεσαν σοβαρά εμπόδια στην προμήθεια “αγαθών”, αναλωσίμων πάσης φύσεως, ανταλλακτικών και καυσίμων, για την καθημερινή λειτουργία του στρατιωτικού οργανισμού. Η κατάσταση αυτή έχει σοβαρή επίδραση στην εκπαίδευση αλλά και στην καθημερινή εξυπηρέτηση των αναγκών συντηρήσεως του υλικού πάσης φύσεως. Προέκυψαν έτσι καταστάσεις, όπως η συρρίκνωση προσωπικού, λόγω μειώσεως εισακτέων στις παραγωγικές σχολές και τις προσλήψεις ΕΠΟΠ και η θέση εκτός ενεργείας πολλών μέσων λόγω ελλείψεως ανταλλακτικών.
Υπάρχουν δύο τομείς στους οποίους η κατάσταση εγκυμονεί κινδύνους από απόψεως ασφαλείας του προσωπικού σε καθημερινές δραστηριότητες και την εκπαίδευση, όσο και στην ικανότητα ανταποκρίσεως σε μία πραγματική πολεμική κατάσταση.
https://doureios.com/%cf%80%ce%bf%ce%bb%ce%b5%ce%bc%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%bd%ce%b1%cf%85%cf%84%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%b1%ce%bd%ce%b8%cf%81%cf%89%cf%80%ce%bf%ce%ba%ce%b5%ce%bd%cf%84%cf%81%ce%b9%ce%ba%cf%8c-%ce%ae-%cf%80/
Ο πρώτος είναι η χαμηλή επάνδρωση των πολεμικών πλοίων του Στόλου. Χωρίς λεπτομέρειες, μπορούμε να πούμε ότι στο Πολεμικό Ναυτικό, τα τελευταία αρκετά έτη, πρακτικώς έπαυσε να υπάρχει όριο χαμηλότερου επιπέδου επανδρώσεως των πολεμικών πλοίων. Τα πληρώματα αριθμητικώς μειώνονται διαρκώς. Η μείωση της ενεργού δυνάμεως σε προσωπικό, συνδυασμένη με το δυσανάλογα υψηλό ποσοστό γυναικών που λίγο χρόνο παραμένουν στα πλοία και επιδιώκουν με κάθε τρόπο υπηρεσίες ξηράς και γραφείου, αλλά και την μόνιμη πληγή της φυγοπονίας, έχουν ως αποτέλεσμα όλο και λιγότερα στελέχη να τοποθετούνται σε πληρώματα πλοίων.
Η τάση “φυγής” από τα πλοία όπως και αποφυγής αναλήψεως ευθυνών είναι γνωστές καταστάσεις, που όμως εξηγούνται από το “εργασιακό περιβάλλον” με το οποίο έρχονται σε επαφή τα στελέχη, κατά την εκτέλεση καθηκόντων αιχμής στα πλοία. Η ηγεσία προβληματίστηκε σοβαρά, όπως αποκάλυψε η πρόσφατη δημόσια συζήτηση που έγινε για καθιέρωση οικονομικών κινήτρων για τα πληρώματα του στόλου αλλά και το φαινόμενο μεταπηδήσεως σπουδαστών της ΣΝΔ στην ΣΜΥΝ.
Μειωμένα μέλη πληρώματος σε ευρισκόμενο σε αποστολή πλοίο, σημαίνει ότι μεγαλύτερο βάρος έργου πέφτει στους ώμους μικρότερου αριθμού ατόμων ενώ επιβάλλονται “εκπτώσεις” σε ζητήματα ασφαλείας όπως ενδεικτικώς λιγότερα μέλη σε αγήματα ασφαλείας για την αντιμετώπιση πυρκαγιάς κ.λπ. Το μαράζωμα του Στόλου λόγω υποχρημστοδοτήσεως πρέπει κάποτε να σταματήσει και να αποκατασταθεί στιβαρή επάνδρωση των πολεμικών πλοίων για ασφαλέστερες επιχειρησιακές δραστηριότητες σε ειρήνη και πόλεμο αλλά και βέλτιστη μαχητική ικανότητα.
Το δεύτερο πεδίο που μπορούμε να θίξουμε, σχετίζεται με τις καθημερινές μετακινήσεις προσωπικού στον Ελληνικό Στρατό κυρίως αλλά και γενικότερα στις Ένοπλες Δυνάμεις. Η παλαιότητα του τροχαίου υλικού, η έλλειψη οχημάτων λόγω αυξημένων ακινησιών εξ αδυναμίας συντηρήσεως και η υποχρέωση μεταφοράς προσωπικού σε πάγκους στις καρότσες των φορτηγών οχημάτων, είναι σοβαρή πρόκληση που δοκιμάζει καθημερινώς τις πιθανότητες δυστυχήματος. Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας, απαγορεύει ρητώς κάθε μετακίνηση πολιτικού φορτηγού με προσωπικό στην καρότσα αλλά φαίνεται ότι στην Ελλάδα, δεν έχει εφαρμογή από τα στρατιωτικά οχήματα. Πέραν της εν γένει ασφαλείας, δεν αποφεύγεται και η ταλαιπωρία του προσωπικού από την περιττή έκθεσή του στο κρύο, κατά τις χειμερινές περιόδους.
Η ασφάλεια της ζωής του εμψύχου δυναμικού, δεν είναι απλή μέριμνα και υποχρέωση. Αποτελεί και ένδειξη στοιχειώδους σεβασμού προς αυτό. Όταν οι συνθήκες ασφαλείας υποβαθμίζονται, αυτομάτως υποβαθμίζονται όχι μόνο οι συνθήκες εργασίας αλλά και το επάγγελμα.
Το πρόβλημα ασφαλείας στις μετακινήσεις προσωπικού των μονάδων του Ελληνικού Στρατού
