Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Οι πρόσφατες εξελίξεις, που φέρουν την πώληση μαχητικών Typhoon στην Τουρκία πιο κοντά στην υπογραφή συμβάσεως, αυξάνουν το ενδιαφέρον για την Ελλάδα, η οποία χάρη στην ταχεία προμήθεια 24 Rafale F3R από την Γαλλία και το εν εξελίξει πρόγραμμα αναβαθμίσεως 82 μαχητικών F-16V, απολαμβάνει σημαντικό προβάδισμα ποιοτικής υπεροχής. Εν τούτοις, η εμπειρία του παρελθόντος, δείχνει ότι ακόμη δεν μπορεί να προεξοφληθεί η κατάληξη των προσπαθειών της Τουρκίας για προμήθεια σύγχρονων μαχητικών αεροπλάνων.
Η περίπτωση του Typhoon είχε προκύψει αμέσως μετά την αποβολή της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 και ενισχύθηκε αφότου η Ελλάδα προχώρησε στην προμήθεια των Rafale. Έκτοτε, η Τουρκία κατάφερε να εξασφαλίσει από τις ΗΠΑ το πράσινο φως για 40 F-16V αλλά η ίδια δεν οριστικοποιεί την σύμβαση, καθώς με την εκλογή Τραμπ στην Ουάσιγκτον, θεωρεί ότι υπάρχει έδαφος για “επιστροφή” της στο F-35. Στάση, η οποία αναδεικνύει ]ακόμη περισσότερο ότι η προμήθεια F-16V δεν είναι θεμιτή, εφόσον είναι δυνατή η προμήθεια F-35. Και κατ’ επέκταση, αιωρείται και το ερώτημα κατά πόσο εμπρός στο F-35, είναι θεμιτή και η προμήθεια του Typhoon…
Καθώς στην περίπτωση του Typhoon είναι ισχυρές οι πολιτικές επιρροές λόγω των πιέσεων από πλευράς Λονδίνου, είναι σαφές ότι η όλη εξίσωση δεν περιλαμβάνει μόνο την εξέταση των επιχειρησιακών κριτηρίων. Εάν όμως ενδιαφέρει μόνο η εξέταση των επιχειρησιακών κριτηρίων, είναι σαφής η υπεροχή του αμερικανικού μαχητικού 5ης γενεάς και η προτίμηση της στρατιωτικής ηγεσίας σε αυτό για προφανείς λόγους.
Από την άλλη πλευρά του Αιγαίου, δεν υπάρχουν πολιτικοί λόγοι που να επηρεάζουν τις επιλογές της Πολεμικής Αεροπορίας. Στον παρόντα χρόνο, είναι πλήρως επιχειρησιακή η 332 Μοίρα με τα Rafale F3R, οι 337, 340 και 343 Μοίρες έχουν μεταπέσει στο F-16V και εξελίσσεται το πρόγραμμα για τις 335 και 336 Μοίρες ενώ προωθείται ο εκσυγχρονισμός και 38 F-16 Block 50. Πλέον τούτων, έχει ανατεθεί ήδη σύμβαση για την προμήθεια 20 F-35A με δικαίωμα προαιρέσεως για άλλα 20.
Εν όψει των τουρκικών αποφάσεων, το ερώτημα που θα έπρεπε να απασχολεί την Πολεμική Αεροπορία, είναι εάν μπορεί και πρέπει να αλλάξει κάτι στις μέχρι τώρα δικές της αποφάσεις. Νομίζουμε συγκεκριμένα ότι, το ερώτημα επί αμιγώς επιχειρησιακής βάσεως είναι: “συμφέρει ο εκσυγχρονισμός άλλων δύο Μοιρών F-16, όταν ο εχθρός πρόκειται να περάσει σε αυξημένων δυνατοτήτων Typhoon ή F-35”;
Το ερώτημα αυτό, κλήθηκε πρώτη να το απαντήσει η… τουρκική αεροπορία! Από την στιγμή που η Πολεμική Αεροπορία ενέταξε 24 Rafale και αναμένει μελλοντικώς 20+20 F-35. Και η απάντησή της, τα λέει όλα: διστάζει να επενδύσει στα 40 F-16 και προτιμάει F-35 ενώ βλέπει ως εναλλακτική ή/και χρησιμοποιεί ως τακτική εκβιασμού το Typhoon.
Τα ανωτέρω, δείχνουν ότι ο εκσυγχρονισμός των 38 F-16 Block 50 δεν μπορεί να έχει πλέον ιδιαίτερο νόημα και επίδραση στον συνολικό συσχετισμό ισχύος, άπαξ και ο εχθρός ενδιαφέρεται για μαχητικά υψηλότερων επιδόσεων. Περισσότερο νόημα επιχειρησιακώς, έχει η επιτάχυνση προμήθειας της δευτέρας Μοίρας F-35A και η ενίσχυση του δυναμικού των Rafale.
Το συμπέρασμα αυτό, υποστηρίζεται από τα οικονομικά δεδομένα αλλά και τις αποφάσεις περί Δομής Δυνάμεων 200 μαχητικών σε 11 Μοίρες. Το κόστος εκσυγχρονισμού των 38 F-16 Block 50 παρουσιάζεται δυσαναλόγως υψηλό και με “ουρές”, λόγω ηλεκτρονικού συστήματος αυτοπροστασίας όπως έχουμε εξηγήσει. Ως προς την Δομή Δυνάμεων, έχει μεγαλύτερη επίδραση και αξία η ύπαρξη δύο Μοιρών F-35 και άλλων τόσων Rafale μέχρι το 2035, επειδή η τουρκική αεροπορία έχει δρομολογήσει στο απώτερο μέλλον και την προμήθεια του εγχωρίας αναπτύξεως Kaan.
Με τα Rafale και F-35 η Πολεμική Αεροπορία έχει προχωρήσει σε μία άλλη κλάση, την οποία προσπαθεί να φτάσει η τουρκική αεροπορία. Με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, θα το καταφέρει και αυτή αλλά η Πολεμική Αεροπορία μπορεί να διατηρήσει το προβάδισμα που έχει και σε αριθμούς. Το πρόγραμμα των F-16 Block 50 στην σύλληψή του ήταν ένα πρόγραμμα χαμηλού κόστους με υψηλό λόγο αποδόσεως. Η τάση εξελίξεως της απειλής και τα οικονομικά δεδομένα, έχουν αλλάξει αυτό το πλαίσιο πλέον.
