Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Βαίνοντας προς συμπλήρωση η τετάρτη εβδομάδα της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, επιβεβαιώθηκαν οι ενδείξεις και εκτιμήσεις στις οποίες είχαμε προβεί, περί προθέσεως αναλήψεως κάποιας αντεπιθετικής προσπάθειας των Ουκρανών. Πράγματι, σε διάφορα μέτωπα, εκδηλώθηκαν τέτοιες ενέργειες, όχι όμως μεγάλης κλίμακος, που στην περίπτωση της επιτυχίας, είχαν κάποια ενδιαφέροντα αποτελέσματα αφού οδήγησαν τον αντίπαλο σε σύμπτυξη. Δεν πρέπει να εκπλήξει όμως εάν σύντομα εξαντληθεί η δυναμική αυτή, αποκαλύπτοντας τις πραγματικές δυνατότητες και περιορισμούς των Ουκρανικών δυνάμεων στο τακτικό επίπεδο, όσο και τον βαθμό φθοράς και αντοχών του αντιπάλου.
Όπως φαίνεται, οι Ουκρανοί επεδίωξαν να εκμεταλλευτούν κατά το δυνατόν την κατάσταση και την φάση στην οποία εισήλθε η σύγκρουση από την τρίτη εβδομάδα. Η φάση αυτή διακρίνεται από αναπροσαρμογή της τακτικής των Ρώσων, λόγω των αποτελεσμάτων και συνεπειών από την εξαρχής υπερέκταση των δυνάμεών τους σε 4 διαφορετικούς άξονες επιθέσεως και την απουσία εμφανούς Kέντρου Bάρους στην προσπάθειά τους. Γενικώς, επιδιώχθηκε σταθεροποίηση, αναδιοργάνωση και βελτίωση του εφοδιασμού.
Στην περιοχή επιχειρήσεων του Κιέβου, δυτικώς Δνειπέρου οι ρωσικές δυνάμεις έδειξαν να εξαντλούνται και περιέπεσαν σε άμυνα. Οι Ουκρανοί προωθήθηκαν προς Ιρπίν, Μπούσα και Μοσούν ενώ δυτικότερα, ανακατέλαβαν Μποροντιάνκα και Μακάριβ, απελευθερώνοντας την οδική αρτηρία επικοινωνίας Κίεβο – Ζίτομιρ, την οποία είχαν αποκόψει οι Ρώσοι και απειλώντας πλέον με αποκοπή τις ρωσικές δυνάμεις νοτιότερα στο Χοστομέλ.
Ανατολικώς Δνειπέρου, οι ρωσικές κρούσεις αποκρούστηκαν και φάνηκε ότι επιδιώχθηκε η ανακούφιση των πιεζομένων δυνάμεων από την άλλη όχθη του ποταμού. Εν τούτοις, εξελίχθηκε η περίσχεση του κέντρου αντιστάσεως στο Τσερνίγιφ, βορειότερα.
Στο νότιο μέτωπο, οι αντεπιθετικές προσπάθειες των Ουκρανών είχαν κάποια αποτελέσματα από δυσμάς, δείγμα των ορίων των ρωσικών δυνάμεων που ενεργούν κι εκεί διασπασμένα. Όποτε πιέζουν οι Ουκρανοί, τα πλοία ανοικτά της Οδησσού προσεγγίζουν ώστε να φανεί η πρόθεση αμφιβίου αποβατικής ενεργείας και να επιτευχθεί ίσως απόσπαση δυνάμεων από το Μικολάιφ. Ανατολικώς όμως, οι ρωσικές δυνάμεις πιέζουν την συγκέντρωση του κυρίου όγκου των ουκρανικών δυνάμεων προ του Ντονμπάς. Εκεί φαίνεται να χάνεται αργά κάποιο έδαφος, προ της ρωσικής πιέσεως.
Στο Ντονμπάς, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν κάποιες ευνοϊκές προϋποθέσεις, όπως οι μικρότερες γραμμές ανεφοδιασμού και η ύπαρξη σημαντικών δυνάμεων αποσχιστών που λειτουργούν ανοίγοντας τον δρόμο, με την υποστήριξη τεθωρακισμένων και πυροβολικού των Ρώσων, κατά το μοντέλο των επιχειρήσεων το 2014. Έτσι, η εφαρμοσθείσα πίεση εκεί είναι μεγαλύτερη σε σχέση με άλλες περιοχές επιχειρήσεων και αποκαλύπτεται ο κίνδυνος αποκοπής των ουκρανικών δυνάμεων εκεί, όπως είχαμε αναλύσει από την έναρξη του πολέμου, λόγω της διατάξεως μάχης που είχε ληφθεί προ των εχθροπραξιών.
H επικράτηση στο Ντονμπάς και η προώθηση στα γεωγραφικά εδάφη των διαμερισμάτων Λουχάνσκ και Ντονέτσκ, έχει ιδιαίτερη πολιτική σημασία. Η Μόσχα μπορεί να επικαλεσθεί την “απελευθέρωσή” τους ως νίκη, μετά την οποία θα πανηγυρισθεί η επίτευξη ενός εκ των διακηρυγμένων εξαρχής πολιτικών σκοπών του προέδρου Πούτιν. Υπό προϋποθέσεις, αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως συνθήκη προσεγγίσεως για αποδοχή μιας κατ’ αρχήν συμφωνίας καταπαύσεως του πυρός.
Προ της πιέσεως αυτής στο Ντονμπάς, οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται να παραχωρούν αργά έδαφος ενώ δεν διακρίνεται να έχει ο αντίπαλος την απαραίτητη ορμή για να δημιουργήσει αποφασιστικό ρήγμα. Καθώς όμως βορειότερα το οδικό δίκτυο αραιώνει με δύο μόνο κυρίους άξονες προς βορρά, έναν προς Χάρκοβο και έναν προς Ντνίπρο, δεν προσφέρονται ιδιαιτέρως ευμενείς προϋποθέσεις οργανώσεως κέντρων αντιστάσεως από τους Ουκρανούς.
Αυτός ο κίνδυνος, είναι πιθανώς η αιτία για την οποία τις περασμένες ημέρες η Δύση κινητοποιήθηκε και ως προς την κατεύθυνση της εξασφαλίσεως αντιαεροπορικών πυραυλικών συστημάτων για την Ουκρανία. Με κάποια αξιόλογα σε αριθμό συστήματα, μπορεί να εξασφαλισθεί ικανοποιητική αντιαεροπορική κάλυψη των συγκεκριμένων δυνάμεων, ώστε σε ενδεχόμενο ελιγμό συμπτύξεως, να μην αποτελέσουν βορά της Ρωσικής Αεροπορίας.
Από την τετάρτη εβδομάδα, η Ρωσία έδειξε ότι αντιμετωπίζει την κατάσταση όλο και περισσότερο υπό την αντίληψη της προκλήσεως της μεγαλύτερης δυνατής φθοράς του αντιπάλου, αδιαφορώντας για χρονικά περιθώρια και απώλειες. Ενδεικτικό της “παραδοσιακής” περιφρονήσεως των απωλειών σε έμψυχο δυναμικό, είναι το στοιχείο ότι μετά το περιστατικό δημοσιεύματος ρωσικής εφημερίδος με στοιχεία υψηλών απωλειών προσωπικού, το οποίο όμως διαψεύστηκε και παρουσιάσθηκε ως προϊόν επιθέσεως χάκερ, η Μόσχα δεν αισθάνθηκε την ανάγκη – υποχρέωση να προβεί σε επίσημη ανακοίνωση, ώστε να διαλύσει οποιαδήποτε αμφιβολία. Εν τούτοις, αντιμετωπίζεται πάντα θετικά η προσέλευση ξένων σωμάτων, όπως των Τσετσένων, ώστε να λειτουργήσουν κατά τον ίδιο τρόπο με τα τμήματα των αποσχιστών στο Ντονμπάς.
Ο πόλεμος φθοράς εξελίσσεται σε στρατηγικό – επιχειρησιακό επίπεδο με προσβολές στρατιωτικών και άλλων υποδομών της Ουκρανίας με βαλλιστικούς πυραύλους, βλήματα κρουζ αλλά και εντυπωσιακά υπέρ-υπερηχητικά αεροεκτοξευόμενα βλήματα. Σε τακτικό επίπεδο, οι Ρώσοι χρησιμοποιούν πλέον ευρύτερα συστήματα UAV για αεροπορική επιτήρηση, αποκάλυψη και κατάδειξη στόχων, αξιοποιούν οπλισμένα UAV αλλά και συστήματα Ηλεκτρονικού Πολέμου για εντοπισμό θέσεων Στρατηγείων και Σταθμών Διοικήσεως. Φαίνεται ότι στον αρχικό σχεδιασμό δεν είχε αποδοθεί ιδιαίτερη έμφαση σε αυτούς τους εξελιγμένους πόρους, πιθανή ένδειξη και της διαθεσιμότητός τους σε μικρή κλίμακα – αριθμούς.
Στο τακτικό επίπεδο επίσης, στο πλαίσιο της σταθεροποιήσεως θέσεων, αποδίδεται μεγαλύτερη προσοχή στην ασφάλεια των οδικών αρτηριών και τα μέτρα συνοδείας – προστασίας φαλάγγων ανεφοδιασμού, που προφανώς αποδίδουν και ανακουφίζουν την κατάσταση. Έτσι, ο αντίπαλος, παρά το ότι συνεχίζει επιδρομές και ενέδρες, αντιμετωπίζει όλο και μεγαλύτερες δυσκολίες ενώ στην περίπτωση των απομακρυσμένων πλέον περιοχών, είναι δυσχερής η ανάληψη δράσεως.
Για να ενισχύσουν την αντίσταση των Ουκρανών και να διατηρηθεί ο ρυθμός προκλήσεως απωλειών στις ρωσικές δυνάμεις, ΗΠΑ και σύμμαχοι αποφάσισαν την αποστολή και νέων ποσοτήτων όπλων και πολεμικού υλικού πάσης φύσεως, με ξεχωριστή περίπτωση συστήματα περιφερομένων πυρομαχικών Switchblade. Με αυτό τον τρόπο, επιδιώκεται η αντιστάθμιση της φθοράς και της απώλειας ισχύος που υφίστανται οι ουκρανικές δυνάμεις, ώστε να μπορέσουν να βελτιώσουν την αντοχή τους στον χρόνο. Η διατήρηση υψηλού ρυθμού φθοράς των ρωσικών δυνάμεων, είναι κρίσιμο στοιχείο ασκήσεως πιέσεως, καθώς το δυναμικό τους είναι εκ των πραγμάτων μεγαλύτερο από αυτό των Ουκρανών και θεωρητικώς, μπορεί να αντέξει περισσότερο σε βάθος χρόνου. Προ του αδιεξόδου από τον σχετικό βαθμό αποτυχίας σε στρατιωτικό επίπεδο, οι Ρώσοι έχουν καταφύγει σε ισοπεδωτικό πόλεμο φθοράς υψηλότερου κόστους για την Ουκρανία, καθώς η Ρωσία μπορεί να υφίσταται απώλειες στρατιωτικών δυνάμεων αλλά μόνο το Κίεβο βιώνει παραλλήλως και την διάλυση υποδομών όλης της χώρας. Με αυτό τον τρόπο, κλιμακώνεται η πίεση προς υποταγή της βουλήσεως της κυβερνήσεως Ζελένσκι για συνέχιση του αγώνος και συνθηκολόγηση.
Καθώς οι ίδιοι οι Ρώσοι παραδέχονται ότι οι διαπραγματεύσεις δεν εξελίσσονται με την δυναμική που θα ήθελαν και καθώς η Δύση συνεχίζει να υποστηρίζει στρατιωτικώς την Ουκρανία αλλά και πολιτικώς, πιέζοντας τον πρόεδρο Πούτιν με σημαντικές οικονομικές κυρώσεις, είναι σαφές ότι ο πόλεμος εκφεύγει του στενού πλαισίου μιας αναμετρήσεως μεταξύ Μόσχας – Κιέβου.
Εγκρίθηκε από το ΣΑΓΕ το πρόγραμμα 76 AAV7A1 για τους Πεζοναύτες
