Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Από το 1947 που άρχισε η παροχή της αμερικανικής στρατιωτικής βοηθείας στις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, χορηγήθηκαν και τα πρώτα πιστόλια Μ1911 των 0,45 ιντσών, το γνωστό και ως “45άρι”. Το πιστόλι αυτό κατέστη σταδιακώς το τυπικό όπλο χειρός, τουλάχιστον στον Ελληνικό Στρατό που είναι και ο μεγαλύτερος χρήστης. Παραχωρήθηκαν αρκετές χιλιάδες πιστόλια και το απόθεμα φυσιγγίων 0,45 ιντσών είναι μεγάλο ακόμη. Ωστόσο, για πολλούς, εδώ και πολλά έτη το όπλο υστερεί εν σχέσει με τα σύγχρονα δείγματα.
Τα μειονεκτήματα του όπλου είναι τα μεγαλύτερα επίπεδα ανακρούσεως λόγω διαμετρήματος, η μικρή χωρητικότητα του γεμιστήρα (7 φυσίγγια) και το μεγάλο βάρος (1.100 γραμ. κενό). Η δυσκολία χειρισμού και τα αποτέλεσμα της βολής, απασχολούν στον έναν ή τον άλλο βαθμό ωστόσο, το ζήτημα σχετίζεται περισσότερο με το επίπεδο της παρεχομένης εκπαιδεύσεως και πόση έμφαση γενικότερα, αποδίδεται σε αυτήν.
Από την άλλη, είναι αλήθεια ότι το πιστόλι διαδραματίζει μικρό ρόλο στο πεδίο της μάχης. Ως όπλο αυτοάμυνας καθαρά, θεωρείται περίπου βοηθητικό – συμπληρωματικό και μόνο στις ειδικές μονάδες κατέχει πιο σημαίνουσα θέση. Το προσωπικό των τελευταίων εξάλλου, εκπαιδεύεται διεξοδικότερα στην βολή με το πιστόλι και δικαιολογημένα αποδίδει μεγαλύτερη σημασία σε χαρακτηριστικά του, πέραν της αξιοπιστίας, όπως η εργονομία, το βάρος, η προσαρμοστικότητά του κ.λπ.
Από πλευράς τεχνολογίας, το πιστόλι δεν έχει γνωρίσει ιδιαίτερα “επαναστατικές” εξελίξεις στην πορεία του μέχρι σήμερα. Τα υλικά κατασκευής παραμένουν επί δεκαετίες σχεδόν ίδια, τα βασικά σχέδια επίσης, όπως και τα χρησιμοποιούμενα πυρομαχικά. Καταληκτικώς, το πιστόλι είναι ένα όπλο το οποίο δεν έχει την οιαδήποτε τακτική επίδραση στην διεξαγωγή του αγώνα πεζικού, εν αντιθέσει με το ατομικό όπλο του στρατιώτη.
Αυτοί είναι οι λόγοι που στον Ελληνικό Στρατό, ελάχιστη σημασία αποδίδεται στο ότι επί 70 και πλέον έτη το παλιό Μ1911 παραμένει σε γενική χρήση, πλην εξαιρέσεων (Ειδικές Δυνάμεις). Ελάχιστη σημασία αποδίδεται στην εκπαίδευση του στρατιώτη στην βολή με το πιστόλι ενώ την γενική εικόνα αναχρονισμού συμπληρώνει το θέμα της “καουμπόικης” καφεκόκκινης πιστολοθήκης που κάνει “μπαμ” από μακριά.
Αντικατάσταση με τον… αντικαταστάτη
Εάν υποθέσουμε ότι εκδηλώνεται κάποια στιγμή ενδιαφέρον να αντικαταστήσει ο Ελληνικός Στρατός το πιστόλι του με ένα σύγχρονο δείγμα, προσεγγίζοντας την υπόθεση από οικονομικής και μόνο απόψεως, θα λέγαμε ότι θα επρόκειτο καθαρά για σπατάλη. Και αυτό, επειδή στην κυριολεξία υπάρχει δυνατότητα πλήρους αντικαταστάσεως όλου του αποθέματος, με μηδενικό κόστος!
Ως γνωστόν, τα Μ1911 είναι υλικό που παραχωρήθηκε από τις ΗΠΑ και εξακολουθεί να αποτελεί και σήμερα “περιουσία της αμερικανικής κυβερνήσεως”. Αυτό ακριβώς ίσχυε και με τα τυφέκια Μ1 Garand τα οποία ζητήθηκε κι επιστράφηκαν στις ΗΠΑ στην δεκαετία του 2000, για να προωθηθούν στην τεράστια πολιτική αγορά και να πωληθούν σαν ζεστά κουλουράκια. Από την υπόθεση αυτή, εξασφαλίσθηκαν μερικά εκατομμύρια ευρώ για το Μετοχικό Ταμείο Στρατού, λόγω της πωλήσεως εκατομμυρίων πυρομαχικών 0,30 ιντσών ελληνικής παραγωγής (ΠΥΡΚΑΛ) που εκτιμήθηκαν δεόντως από τους Αμερικανούς σκοπευτές για την υψηλή τους ποιότητα.
Κατ’ αντίστοιχο τρόπο, το ΥΠΕΘΑ μπορεί σήμερα να απευθύνει αίτημα στους Συμμάχους για να επιστραφούν τα Μ1911, συνοδευόμενα από απόθεμα πυρομαχικών ελληνικής κατασκευής, εξασφαλίζοντας και μερικά έσοδα. Τα πιστόλια θα γίνουν ανάρπαστα στην αμερικανική αγορά ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι μέχρι και σήμερα παρτίδες από Μ1911του Ελληνικού Στρατού περνούσαν από γενική συντήρηση, που τα έφερνε σε επίπεδο “ολοκαίνουργιου”.
Πως θα αντικατασταθούν όμως τα Μ1911;
Πολύ απλά το ελληνικό αίτημα θα συνοδεύεται από πρόταση δωρεάν παραχωρήσεως του απαιτούμενου αριθμού από το υπό απόσυρση πιστόλι των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ σήμερα. Πρόκειται για το πιστόλι Μ9 των 9 mm που προέρχεται από το μοντέλο Beretta 92FS της γνωστής ιταλικής εταιρείας που επιλέχθηκε στις ΗΠΑ το 1984 κι αντικατέστησε το Μ1911.
Το Μ9 είχε επιλεγεί λόγω χαμηλότερου βάρους (970 γραμ. κενό), χαμηλότερων επιπέδων ανακρούσεως και κατά πολύ μεγαλύτερης χωρητικότητος γεμιστήρος (15 φυσίγγια). Συνολικώς επρόκειτο για ένα πιο εύχρηστο και μεγαλύτερης ισχύος πυρός πιστόλι.
Ήδη έχει επιλεγεί νέο πιστόλι για τις Ένοπλες Δυνάμεις των ΗΠΑ, το Μ17, το 2017 ανατέθηκε σχετική σύμβαση προμήθειας και έχει αρχίσει ήδη η χορήγησή του, αντικαθιστώντας τα περισσότερα από 600.000 Μ9 που αποκτήθηκαν για στρατιωτική υπηρεσία. Ασφαλώς τα Μ9 είναι φθαρμένα αλλά οπωσδήποτε υπήρχε τακτική συντήρηση και εξακολουθούν να είναι σε αποδεκτή κατάσταση. Με λίγη καλή συνεργασία, θα μπορούσαν να ζητηθούν όμως και παρτίδες από όπλα νεώτερης κατασκευής, που θα έχουν πρακτικώς πολύ λιγότερη φθορά ή και πιστόλια που είχαν χορηγηθεί σε άλλους Κλάδους πλην Στρατού και Πεζοναυτών, όπου η χρησιμοποίησή τους ήταν ασυγκρίτως μικρότερη. Σημειώνεται ότι η τελευταία σύμβαση για Μ9 είχε ανατεθεί από τον Στρατό των ΗΠΑ στις 18 Σεπτεμβρίου 2012, στο πλαίσιο πενταετούς συμβάσεως ύψους 64 εκατ. $, που αφορούσε 100.000 πιστόλια! Πρόκειται συγκριτικώς για σχεδόν καινούργια όπλα.
Τα Μ9 (μαζί με μια σύγχρονη πιστολοθήκη) μπορούν να παραχωρηθούν στην Ελλάδα και να παραμείνουν με καθεστώς ως “US Government Property”, για όσες δεκαετίες κριθεί απαραίτητο. Η κάλυψη της επιχειρησιακής απαιτήσεως -που δεν είναι δα και τόσο σημαντική προτεραιότητα- και η γενική βελτίωση, θα ισχύσουν σε απόλυτο βαθμό ενώ το Ελληνικό Δημόσιο θα αποφύγει πλήρως την οποιαδήποτε οικονομική επιβάρυνση.
