Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο ΥΕΘΑ Νικόλαος Παναγιωτόπουλος είχε περιγράψει συνοπτικώς την “περιπέτεια” που έχει ζήσει η Πολεμική Αεροπορία και το ΥΠΕΘΑ τα τελευταία έτη, όσον αφορά τους δείκτες επιχειρησιακής διαθεσιμότητος των αεροπλάνων τακτικών μεταφορών. Ενώ όμως η προσοχή στράφηκε στα C-130, λόγω της δημοσιότητος που έλαβε το περιστατικό ματαιώσεως πτήσεως με αποστολή της ΕΜΑΚ στην Τουρκία, ελάχιστη προσοχή δόθηκε στον δεύτερο τύπο αεροσκάφους που υπηρετεί στα συγκεκριμένα καθήκοντα: τα C-27J Spartan.
Τα 8 δικινητήρια C-27J Spartan αποκτήθηκαν με σκοπό να συμπληρώσουν τα C-130, αναλαμβάνοντας σοβαρό μέρος του έργου τους, αποστολές μεταφοράς μικρότερων φορτίων, με μικρότερο λειτουργικό κόστος. Το πρόγραμμα εξαρχής δρομολογήθηκε με “εκπτώσεις” αφού η αρχική επιχειρησιακή απαίτηση καθόριζε 15 αεροπλάνα ως αναγκαία, η σύμβαση που υπεγράφη το 2003 αφορούσε 12 και τελικώς αποφασίσθηκε η περικοπή της παραλαβής των 4 τελευταίων. Αλλά ακόμη και τα 8 αεροπλάνα που παραλήφθηκαν, μέχρι σήμερα δεν έχουν ενταχθεί πλήρως στην 354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών.
Ο ΥΕΘΑ στην συνέντευξή του, ανέφερε ότι από τα 8 C-27J είναι επιχειρησιακά τα 2 ενώ μέχρι το τέλος του έτους αναμένεται να ενεργοποιηθεί ένα ακόμη και στις αρχές του 2024 ένα τέταρτο.
Πώς όμως εξελίχθηκαν τα πράγματα με την υποστήριξη του συγκεκριμένου τύπου;
Όταν το 2013 αποφασίσθηκε ο περιορισμός των παραλαβών στα 8 αεροπλάνα, επιδιώχθηκε η εξομάλυνση της υποστηρίξεώς τους και το 2016 αναμενόταν η 354 Μοίρα να επιχειρεί κανονικά. Αυτό δεν επιτεύχθηκε, επειδή δεν υπεγράφη σύμβαση Εν Συνεχεία Υποστηρίξεως (FOS).
Η ενεργοποίηση του σχετικού υποπρογράμματος από το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ) και η γνωμοδότηση από την Βουλή των Ελλήνων, έγινε τον Ιούνιο του 2018. Τον Ιούνιο του 2019 όμως, δηλαδή ένα έτος μετά, ο σχετικός διαγωνισμός κρίθηκε άγονος από την ΓΔΑΕΕ. Έπειτα από άλλους 12 μήνες, τον Ιούνιο του 2020, αποφασίσθηκε η ματαίωση του προγράμματος, αφού προηγουμένως η ΓΔΑΕΕ απέτυχε να υλοποιήσει δέσμευσή της για ολοκλήρωση των διαδικασιών σύμφωνα με εισήγηση του ΓΕΑ. Τρεις μήνες μετά, τον Σεπτέμβριο, το ΣΑΓΕ ενεργοποίησε και πάλι το υποπρόγραμμα, τον Νοέμβριο γνωμοδότησε η Βουλή των Ελλήνων και τον Ιανουάριο του 2021, εγκρίθηκε η χρηματοδότησή του. Παρήλθαν όμως 18 μήνες, μέχρι να υπογραφεί η σύμβαση τον Ιούλιο του 2022.
Η σύμβαση FOS είναι ύψους 55.723.670 €. Οι εργασίες επαναφοράς όμως των αεροπλάνων, αποδεικνύονται χρονοβόρες, λόγω και μικρής διαθεσιμότητος τεχνικού προσωπικού από πλευράς Πολεμικής Αεροπορίας, δεδομένου ότι δεν εμπλέκεται η ΕΑΒ. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι τα C-27J εκτελούν το πλήρες φάσμα αποστολών της 354 ΜΤΜ. Εκκρεμεί ακόμη η πιστοποίηση του τύπου στην ρίψη αλεξιπτωτιστών με άλμα στατικού ιμάντος ενώ στο μεταξύ, από πλευράς Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ) προηγήθηκε η διαδικασία πιστοποιήσεως σε ρίψεις αλεξιπτωτιστών με άλμα ελευθέρας πτώσεως. Στο πλαίσιο μάλιστα της πολυεθνικής ασκήσεως BALKAN SHIELD, στις 4 Νοεμβρίου 2022 εκτελέσθηκε άλμα ελευθέρας πτώσεως από C-27J.
Με βάση της ενέργειες για τα C-130, ιδανικώς, στα τέλη του 2023 αναμένεται να βρίσκονται σε ενεργό κατάσταση 5 αεροπλάνα από συνολική δύναμη 15 (ποσοστό 33%), δίπλα στα οποία θα επιχειρούν 3 C-27J από σύνολο 8 (ποσοστό 38%).
