Η σχεδιαστική αντίληψη του ΟΠΛΙΤΗ (4×4)

Από Σάββας Δ. Βλάσσης

Μετά την αναφορά μας στο Τροχοφόρο Τεθωρακισμένο Όχημα Πολλαπλών Ρόλων ΟΠΛΙΤΗΣ (4×4) ως ένα εκ των δύο ολοκληρωμένων αυτόνομων κυρίων οπλικών συστημάτων ελληνικής ανάπτυξης, απευθυνθήκαμε στην εταιρεία EODH S.A. με σκοπό να παρουσιαστεί η αντίληψη με την οποία εργάστηκε η σχεδιαστική ομάδα. Σε μια αγορά με πολλές επιλογές, η προσπάθεια έπρεπε να προσφέρει στο τέλος όχι μόνο ένα προϊόν ανταγωνιστικό αλλά και ισχυρό επί των σημείων, ώστε να είναι περισσότερο ελκυστικό.

Η περιγραφή των βασικών αρχών σχεδίασης, παρουσιάζεται παρακάτω από την ομάδα της EODH:

“Στην διεθνή αγορά υπάρχουν περισσότερες από 50 σχεδιάσεις τροχοφόρων Τ/Θ οχημάτων 4×4 διαφόρων τύπων και κατηγοριών από μικρούς και μεγάλους κατασκευαστές και η εντύπωση που αποκομίζει κάποιος με την πρώτη ματιά είναι ότι υπάρχει κορεσμός. Οι περισσότερες σχεδιάσεις όμως, κυρίως των μεγάλων κατασκευαστών, ενέχουν υψηλό κόστος κτήσης και χρήσης ενώ στην συντριπτική τους πλειοψηφία δεν ενσωματώνουν σχεδιαστικές καινοτομίες που να τις κάνουν να ξεχωρίζουν.

Η σχεδιαστική ομάδα του ΟΠΛΙΤΗ μελέτησε ενδελεχώς πολλές από τις σχεδιάσεις και κυρίως τα προβλήματα που αυτές αντιμετώπιζαν κατά την επιχειρησιακή τους ανάπτυξη (Ιράκ, Αφγανιστάν, Κόσσοβο, Μάλι κ.λπ.) μακριά από τις δομές υποστήριξης του χρήστη. Έτσι, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα όχημα αυτής της κατηγορίας θα πρέπει, αφενός να εξασφαλίζει μια ισορροπία σε ό,τι αφορά την ευκινησία, την παρεχόμενη προστασία και την μεταφορική ικανότητα, αφετέρου θα πρέπει να είναι αξιόπιστο και κατάλληλο για σκληρή χρήση προσφέροντας παράλληλα ευκολία χρήσης, άνεση και δυνατότητα επισκευής και συντήρησης σε συνθήκες πεδίου.

Αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί να τα προσφέρει μόνο ένα όχημα της κατηγορίας των 10 τόννων, το οποίο επιπλέον μπορεί να προσαρμοστεί εύκολα σε κάθε ρόλο/ αποστολή χωρίς συμβιβασμούς.

Ο ΟΠΛΙΤΗΣ διακρίνεται από καινοτόμο σχεδίαση μονοκόμματου σκάφους (Monocoque) κατασκευασμένου από χάλυβα θωρακίσεως (αντί θωρακισμένης υπερκατασκευής που προσαρμόζεται σε πλαίσιο). Η σχεδίαση αυτή περιορίζει σημαντικά το βάρος για δεδομένη ποσότητα θωράκισης, σε σύγκριση με οχήματα που χρησιμοποιούν συμβατικό πλαίσιο (scale frame). Επιπλέον, δεν υποχρεώνει τον χρήστη να έχει συνεχή εξάρτηση σε όλο το κύκλο ζωής από τoν αρχικό κατασκευαστή του πλαισίου. Το μονοκόμματο σκάφος παρουσιάζει πολύ καλύτερα χαρακτηριστικά αντοχής έπειτα από σύγκρουση και μεγάλη αντοχή σε εκρήξεις Ναρκών/ Αυτοσχέδιων Εκρηκτικών Μηχανισμών (IED). Τέλος, προσφέρει χαμηλότερο ύψος και κέντρο βάρους για δεδομένο διαθέσιμο εσωτερικό χώρο και ευκολία συντήρησης/ επισκευών.

Το αυτοφερόμενο σκάφος είναι ειδικά σχεδιασμένο για αντοχή σε εκρήξεις και προετοιμασμένο εκτενώς για σκληρή στρατιωτική χρήση και απρόσκοπτη λειτουργία σε ακραίες συνθήκες περιβάλλοντος (-23°C έως +49 °C). Στο πάνω μέρος αυτού του άκαμπτου σκάφους εδράζεται μια πλήρως προστατευμένη προσθαφαιρούμενη καμπίνα αποστολής, βελτιστοποιημένη για μέγιστο εσωτερικό χώρο και ευελιξία στην αποστολή.

Η σχεδίαση του ΟΠΛΙΤΗ προσφέρει πολλές δυνατότητες διαφορετικής διαμόρφωσης βασισμένες σε παραλλαγές του βασικού σχεδίου καμπίνας, διατηρώντας όμως ένα κοινό πλαίσιο. Η τυπική-στάνταρ καμπίνα διαθέτει 5 πόρτες και επίπεδη οροφή, διατίθενται όμως παραλλαγές με 2, 3 και 4 πόρτες σε επίπεδες ή ψηλές οροφές και ειδικοποιημένες σχεδιάσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες του χρήστη. Η τυποποιημένη παραλλαγή έχει διαμορφωθεί έτσι ώστε να μεταφέρει πλήρωμα 8 ατόμων με τον πλήρη εξοπλισμό του.

Τα βασικά χαρακτηριστικά του ΟΠΛΙΤΗ, συνοψίζονται ως εξής:

• Στρατηγική ευκινησία η οποία μεταφράζεται σε δυνατότητα αερομεταφοράς, κίνησης με μεγάλες ταχύτητες επί οδών και σε μεγάλες αποστάσεις με περιορισμένες ανάγκες υποστήριξης.
• Τακτική ευκινησία εντός και εκτός οδών χάρη στο πλεόνασμα ισχύος του κινητήρα, το αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων, τις ανεξάρτητες αναρτήσεις, την μόνιμη τετρακίνηση τα εξελιγμένα συστήματα ελέγχου πρόσφυσης και την μεγάλη εδαφική ανοχή.
• Μέγιστο μικτό βάρος της τάξεως των 12 τόννων με περιορισμένες διαστάσεις, κεντρικό σύστημα ρύθμισης της πίεσης των ελαστικών και τροχούς εφοδιασμένους με εσωτερικό ελαστικό δακτύλιο για συνέχιση της κίνησης μετά από διάτρηση (Run-flat).
• Μεγάλη μεταφορική ικανότητα (2 τόννους) και αυτονομία (500 χλμ.), δυνατότητα φιλοξενίας με άνεση πληρώματος 4(+4) ατόμων με πλήρη φόρτο σε αποστολές μεγάλης διάρκειας.
• Σπονδυλωτή σχεδίαση με ιδιαίτερη προστασία στην καμπίνα μεταφοράς προσωπικού και επαρκή προστατευμένο χώρο στο πίσω μέρος για την μεταφορά φορτίου ή των επιπλέον 4 ατόμων σε πτυσσόμενα καθίσματα.
• Προσθαφαιρούμενη καμπίνα αποστολής, η οποία δίνει την δυνατότητα αλλαγής χρήσης/ αποστολής μέσα σε ελάχιστο χρόνο και σε συνθήκες πεδίου.
• Ο κινητήρας, το κιβώτιο ταχυτήτων και το σύστημα ψύξεως (πλήρες συγκρότημα ισχύος) είναι συναρμολογημένα και δοκιμασμένα ως ενιαίο σύνολο, που σημαίνει ότι εγκαθίσταται ως ενιαία μονάδα και μπορεί γρήγορα να αφαιρεθεί ή να αντικατασταθεί, βελτιώνοντας τους χρόνους επισκευής και την ευκολία συντήρησης.
• Εξελιγμένη σπονδυλωτή θωράκιση νέας γενιάς που παρέχει επαρκή προστασία Επιπέδου 3 (STANAG 4569). έναντι πυρών ελαφρών όπλων, πολυβόλων, θραύσματα οβίδων και εκρήξεις ναρκών, εύκολα αναβαθμιζόμενη και προσαρμόσιμη στην αποστολή/ απειλή.
• Κατάλληλο ηλεκτρικό κύκλωμα μεγάλης ισχύος που να μπορεί να τροφοδοτήσει κάθε είδους συσκευή ή σύστημα επικοινωνιών και προαιρετικό εξοπλισμό όπως σύστημα NBC προστασίας, βαρούλκο αυτοπερισυλλογής, κλιματισμό κ.λπ.

Η σπονδυλωτή σχεδίαση και η μεγάλη μεταφορική ικανότητα του ΟΠΛΙΤΗ, σε συνδυασμό με τι πρωτοπόρες καινοτομίες που ενσωματώνει, παρέχουν τη δυνατότητα προσαρμογής σε κάθε επιχειρησιακή απαίτηση συνδυάζοντας αρμονικά την υψηλή ευκινησία με κορυφαίο επίπεδο προστασίας και επάρκεια χώρων για κάθε αποστολή. 

ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

• Τεθωρακισμένο Όχημα Μεταφοράς Προσωπικού.
• Φορέας Οπλικών Συστημάτων.
• Αναγνώρισης.
• Μεταφοράς Αισθητήρων Ανίχνευσης (ραντάρ, κάμερες, δέκτης ESM, Tactical UAV).
• Μεταφοράς Προωθημένου Παρατηρητή Πυροβολικού.
• Κέντρο Διευθύνσεως Πυρών πυροβολικού Μάχης και Α/Α.
• Φορέας συστημάτων Επικοινωνιών, Η/Π.
• Ασθενοφόρο.
• Σταθμός Διοικήσεως.
• Μεταφοράς ομάδας Μηχανικού Μάχης.
• Όχημα ΑΡΒΧ Πολέμου (ανίχνευσης, άμεσης επέμβασης).

ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ

• Επιτήρησης συνόρων.
• Μεταφοράς Αισθητήρων.
• Μεταφοράς Προσωπικού.
• Ασθενοφόρο.
• Σταθμός Διοικήσεως.
• Εσωτερικής Ασφάλειας σε περιοχές υψηλού κινδύνου.
• Καταστολής ταραχών.
• Όχημα επέμβασης σε περιπτώσεις αεροπειρατείας, τρομοκρατίας, ομηρίας, στάσης εντός φυλακών κ.λπ.
• Προστασίας αεροδρομίων, στόχων υψηλής σημασίας, προσώπων VIP“.

ΑΓΗΝΩΡ και ΟΠΛΙΤΗΣ: Δύο ολοκληρωμένα ελληνικά οπλικά συστήματα