Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η επίσημη ανακοίνωση από τον πρωθυπουργό της προμήθειας 18 μαχητικών Rafale με “ταυτόχρονη” απόσυρση των παλαιών Mirage 2000, σημαίνει ότι σύντομα η Πολεμική Αεροπορία θα απολέσει και τυπικώς, την ικανότητα εκτελέσεως αποστολών Τακτικής Αεροπορικής Υποστηρίξεως Ναυτικών Επιχειρήσεων (ΤΑΥΝΕ) με τον πύραυλο αέρος – επιφανείας ΑΜ39 Exocet Block II.
Λέμε τυπικώς, επειδή από τις 18 Δεκεμβρίου 2014 που προκηρύχθηκε ο διαγωνισμός 36/14 με αντικείμενο την “Προμήθεια Πυροτεχνικών Υποσυγκροτημάτων Πυραύλων ΑΜ39 Exocet Block II”, συμπληρώνονται 7 έτη χωρίς αποτέλεσμα. Και αυτό σημαίνει προφανώς ότι η επιχειρησιακή διαθεσιμότητα των 37 εναπομεινάντων πυραύλων που παραγγέλθηκαν το 1999, είναι λίαν αμφίβολη, γεγονός το οποίο εξηγεί ίσως την “ευκολία” με την οποία θα αποσυρθεί ο τύπος μαχητικού αεροσκάφος που τα αξιοποιούσε επιχειρησιακώς.
Τα 20 Mirage 2000EGM/BGM θα πρέπει να θεωρούνται αμφιβόλου αξίας ακόμη και για απλές αποστολές αναχαιτίσεως λόγω αναλόγου ερωτήματος ως προς την κατάσταση του αποθέματος του μόνου πυραυλικού όπλου για τέτοιες αποστολές. Και σε αυτή την περίπτωση, είχε προκηρυχθεί το 2014 ο διαγωνισμός 35/14 με αντικείμενο την “Προμήθεια Πυροτεχνικών Υποσυγκροτημάτων Πυραύλων R550 Magic II”, δίχως να ευοδοθεί. Σήμερα λοιπόν, οι 302 πύραυλοι του τύπου είναι αμφιβόλου επιχειρησιακής αξίας.
Εφόσον τα μη εκσυγχρονισθέντα Mirage μπορούν να θεωρηθούν τυπικώς “άοπλα”, η επαναπιστοποίηση των δύο βασικών όπλων τους απαιτεί δαπάνη της τάξεως εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ και η κυβέρνηση αποφάσισε δαπάνη ύψους 2 δισ. ευρώ για την προμήθεια ενός νέου τύπου μαχητικού αεροσκάφους, η απόσυρση των Mirage συνεπάγεται απαλλαγή από το βάρος βασικών δαπανών για πιστοποίηση όπλων και τεχνική υποστήριξη ύψους τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ.
Δεν είναι απολύτως διευκρινισμένο εάν τα αποσυρθέντα αεροσκάφη θα “αγοραστούν” από την Dassault έναντι κάποιου τιμήματος, στο πλαίσιο της συμφωνίας για τα Rafale, συμπιέζοντας έτι περαιτέρω το συνολικό κόστος.
Το ερώτημα είναι εάν και πως θα καλυφθεί το κενό που αφήνει η απουσία του πυραύλου αέρος – επιφανείας AM39 Exocet. Η απάντηση είναι ότι ήδη η Πολεμική Αεροπορία έχει στρέψει το ενδιαφέρον της στον αμερικανικό πύραυλο AGM-84 Harpoon. H επιλογή, εφόσον πρόκειται μάλιστα για την έκδοση AGM-84L Block 2 ή AGM-84N Block II+ θα είναι ανωτέρων επιδόσεων εν σχέσει με τον γαλλικό πύραυλο, τόσο από απόψεως μεγαλύτερης πολεμικής κεφαλής (227 έναντι 165 κιλών) όσο και βεληνεκούς (124 έναντι 70 χλμ.).
Το όπλο μπορεί στις τελευταίες εκδόσεις να ενημερώνεται κατά την πτήση προς τον στόχο μέσω ζεύξεως δεδομένων και διαθέτει αυξημένη αντίσταση σε ηλεκτρονικά αντίμετρα. Επιπλέον, οι τελευταίες εκδόσεις είναι βελτιστοποιημένες για δράση σε παράκτια περιβάλλοντα, με βελτιωμένη ικανότητα διακρίσεως πλοίων έναντι νησιωτικών εδαφών ή κοντινών βραχονησίδων. Τέλος, το F-16 μπορεί να φέρει ανέτως δύο πυραύλους Harpoon συν πτερυγικές δεξαμενές καυσίμου, μεταφέροντας μεγαλύτερο αριθμό όπλων και σε μεγαλύτερες αποστάσεις, εν σχέσει με το Mirage 2000EGM.
Αποκτώντας τον AGM-84 Harpoon, η Πολεμική Αεροπορία μπορεί να αναθέσει σε μια Μοίρα με F-16 τον εξειδικευμένο ρόλο ΤΑΥΝΕ με πυραύλους αέρος – επιφανείας μεγάλου βεληνεκούς που είχε η 332 Μοίρα. Αν και ακόμη δεν έχει τεθεί επισήμως αίτημα προμήθειας, η σχετική παρέμβαση του Αμερικανού πρέσβη στην Αθήνα, προεξοφλεί ότι δεν υφίσταται πολιτικής φύσεως περιορισμός για την αποδέσμευση του εν λόγω όπλου.
