Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Το γραφείο του επικεφαλής της τουρκικής Προεδρίας Αμυντικής Βιομηχανίας (SSB – πρώην υφυπουργείο) Ισμαήλ Ντεμίρ, κοσμούν μακέτες μερικών αντιπροσωπευτικών προϊόντων της τουρκικής αμυντικής βιομηχανίας. Είναι μια απλή εικόνα, που αναδεικνύει την δυναμική ανάπτυξη που πέτυχε η Τουρκία, επενδύοντας μακροπρόθεσμα σε έναν αναπτυξιακό κλάδο που σχετίζεται άμεσα με τεχνολογίες αιχμής και την λεγομένη “βαριά” βιομηχανία.
Στο αντίστοιχο γραφείο του Έλληνα γενικού διευθυντού της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Εξοπλισμών & Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) που (υποτίθεται) έχει ίδιες αρμοδιότητες με την τουρκική SSB, υπάρχει καμμία μακέτα έστω και ενός προϊόντος της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας (ΕΑΒΙ);
Κάθε χρόνο, η τουρκική SSB προβαίνει σε απολογισμό, στον οποίο αναλύονται διεξοδικά τα αριθμητικά δεδομένα, στόχοι που επιτεύχθηκαν, νέοι στόχοι που καθορίζονται κ.λπ. Δεν περνάει έτος που η τουρκική αμυντική βιομηχανία να μην παρουσιάσει έναν αριθμό νέων προϊόντων. Διότι αυτό είναι που επιδιώκει η κεντρική πολιτική της κυβέρνησης.
Κάνει κάτι ανάλογο η ΓΔΑΕΕ; Όχι απολογισμό με γενικότητες για “δράσεις” αλλά απολογισμό ουσίας. Και γιατί να κάνει, θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς. Σε ποιον δίνει λογαριασμό ο εκάστοτε γενικός διευθυντής της ΓΔΑΕΕ; Ή για να το θέσουμε διαφορετικά, ποιος ενδιαφέρεται να του ζητήσει απολογισμό; Ο φυσικός του πολιτικός προϊστάμενος, ο ΥΕΘΑ ή μήπως ο υπουργός Οικονομικών ή ο Ανάπτυξης;
Ποιος στον κρατικό μηχανισμό ενδιαφέρεται πραγματικά για την ΕΑΒΙ; Ο ΥΕΘΑ; Μα αυτός, αποστολή έχει την ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων. Τώρα αν μέσω κάποιων εξοπλιστικών προγραμμάτων μπορεί να ανατεθεί έργο και στην ΕΑΒΙ, αυτό δείχνει μάλλον εντελώς δευτερεύον κι όχι πάντως η προτεραιότητα. Η ΓΔΑΕΕ, δεν δείχνει παρά ένας απλός γραφειοκρατικός μηχανισμός διεκπεραιώσεως των πολύπλοκων διαδικασιών που απαιτούν οι συνάψεις συμβάσεων, παρακολουθήσεως της εξελίξεως υλοποιήσεως κ.λπ. Όποτε προκύπτει και κάποια ανάμειξη της ΕΑΒΙ, ασφαλώς ασχολείται.
Οι υπουργοί Οικονομικών ή Ανάπτυξης, από που προκύπτει ότι ασχολούνται με την ΕΑΒΙ; Όποτε απαιτείται κάποια χρηματοδότηση για αναπτυξιακά προγράμματα, αυτή θα εξασφαλισθεί με τα “χίλια ζόρια” κι έπειτα από μακρές διαδικασίες, αφού το ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στην αντιμετώπιση της άσχημης οικονομικής κατάστασης των κρατικών αμυντικών εταιρειών. Με αυτό, θεωρούν οι θησαυροφύλακες, ότι ξεμπερδεύουν πάσης άλλης υποχρεώσεως…
Η χρηματοδότηση για σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης, είναι ο κινητήριος μοχλός για κάθε προσπάθεια, σε όλους τους τομείς της παραγωγής. Ένα σοβαρό κράτος μεριμνά για την εξασφάλιση σταθερής χρηματοδοτήσεως, εφόσον στην πολιτική του υπάρχει συγκεκριμένη αναπτυξιακή στρατηγική την οποία υπηρετεί και εφαρμόζει. Διαφορετικά, δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Αυτό το “απλό”, τακτοποίησε το τουρκικό κράτος θεσπίζοντας ειδική φορολογία σε αλκοόλ, καπνό και τζόγο, ώστε να εξασφαλίσει σταθερή χρηματοδότηση για την SSB και τα προγράμματά της. Στην Ελλάδα, ενώ διά νόμου από το 2014 ορίστηκε ότι το 1 % του προϋπολογισμού των αμυντικών δαπανών του ΥΠΕΘΑ αφιερώνεται για σκοπούς Έρευνας & Ανάπτυξης, τίποτα δεν εφαρμόζεται. Το δε Υπουργείο Οικονομικών αφιερώνει μεγάλα ποσά για την τακτοποίηση των “συναγερμών” που ανακύπτουν κάθε τόσο στις προβληματικές κρατικές αμυντικές εταιρείες ενώ το Υπουργείο Ανάπτυξης παρακολουθεί “διακριτικά”.
Ο μακροβιότερος ΥΕΘΑ των τελευταίων ετών, ήταν ο Π. Καμμένος (2015-2018). Σε αυτή την τετραετία, εφάρμοσε τον νόμο του 1,5% για Έρευνα & Ανάπτυξη; Κατέστρωσε κάποιον σχεδιασμό με την ΓΔΑΕΕ, θέτοντας συγκεκριμένους στόχους, μεταξύ των οποίων και την ανάπτυξη κάποιων νέων προϊόντων για τις εγχώριες ανάγκες, που θα μπορούσαν να πουλήσουν και διεθνώς; Η Διεύθυνση Αμυντικών Επενδύσεων και Τεχνολογικών Ερευνών (ΔΑΕΤΕ) της ΓΔΑΕΕ, με αρμοδιότητα “τη μελέτη, την υποβολή εισηγήσεων και γενικότερα το χειρισμό θεμάτων σχετικών με την έρευνα και ανάπτυξη της αμυντικής τεχνολογίας, καθώς και την αμυντική βιομηχανία“, απασχόλησε ποτέ κατά προτεραιότητα τις διοικήσεις ή οι τελευταίες αρκούντο στον καθημερινό “χαρτοπόλεμο” των τρεχόντων υποθέσεων;
Ζήτησε ποτέ υπουργός απολογισμό από τον γενικό διευθυντή της ΓΔΑΕΕ; Τον ρώτησε τί ύψος χρηματοδοτήσεως χρειάζεται για την εκκίνηση έστω μιας προσπάθειας στην Έρευνα & Ανάπτυξη, που θα αποφέρει νέες θέσεις εργασίας στην ΕΑΒΙ και επιστροφή χρημάτων στα δημόσια ταμεία από εξαγωγές;
Στις 22 Μαΐου, ο ΥΕΘΑ Ευάγγελος Αποστολάκης συναντήθηκε με την Επίτροπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αρμόδια επί θεμάτων Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Επιχειρηματικότητας και Μικρών-Μεσαίων Επιχειρήσεων κα Elżbieta Bieńkowska. Συζήτησαν θέματα που άπτονται της πολιτικής της ΕΕ αναφορικά με το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (European Defence Fund) και την Ευρωπαϊκή Αμυντική Συνεργασία (European Defence Cooperation).
Η Ελλάδα ετοιμάζεται να συνεισφέρει στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας; Όταν δεν έχει αφιερώσει δραχμή στους κρατικούς οργανισμούς που μπορούν να προωθήσουν αναπτυξιακά προγράμματα στην ΕΑΒΙ για καθαρά ελληνικά προϊόντα, ετοιμάζεται να αφιερώσει πολύ περισσότερα για “κοινούς σκοπούς” με την ΕΕ, εξασφαλίζοντας και κάποια συμμετοχή της ΕΑΒΙ; Κατά τα άλλα, στην ανωτέρω συνάντηση ο ΥΕΘΑ επισήμανε “τις προσπάθειες που καταβάλλονται στο εσωτερικό πεδίο για την αναζωογόνηση της ελληνικής εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας“…
Ασφαλώς κάποιοι κάνουν χιούμορ. Γι’ αυτό και στο γραφείο του ΥΕΘΑ, του γενικού διευθυντού της ΓΔΑΕΕ και των Αρχηγών Γενικών Επιτελείων, δεν θα δεις παρά μακέτες F-16, Papa 3 κ.λπ.
Εξ αφορμής της IDEF 2019 μια πρόταση για την ΕΑΒΙ και την DEFEA 2020
