Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Επιθετικό ελικόπτερο Τ129 του Τουρκικού Στρατού κατέπεσε στις 10 Φεβρουαρίου στο χωριό Qoda στην περιοχή Rajo του Afrin, κατά την διάρκεια επιχειρήσεως εναντίον Κούρδων ανταρτών του YPG, με αποτέλεσμα να φονευθεί το διμελές πλήρωμα. Σε σχετικό βίντεο που δημοσιοποίησαν οι Κούρδοι, φαίνεται ζεύγος ελικοπτέρων Τ129 να προσεγγίζει το χωριό, με ένα εκ των δύο να χάνει γρήγορα ύψος και να συντρίβεται.
Από το βίντεο φαίνεται ότι το πλήρωμα επιχειρεί αναγκαστική προσγείωση λόγω απώλειας ισχύος. Είναι εμφανές ότι το ουραίο στροφείο λειτουργεί κανονικά, εφόσον το ελικόπτερο, έχοντας εκτελέσει στροφή προς τα αριστερά, κατέρχεται σε ευθεία πορεία και όχι ανεξέλεγκτα. Συνεπώς το πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη ισχύος των δύο κινητήρων, οπότε με όση ενέργεια απομένει στο κύριο στροφείο για να παρέχει ώση, επιχειρείται προσγείωση με την διαδικασία της «αυτοπεριστροφής» (hovering autorotation).
Η περίπτωση να επλήγησαν οι κινητήρες από εχθρικό πυρ δεν φαίνεται να ισχύει, δεδομένου ότι δεν διακρίνονται καπνοί από πλήγμα σε αυτούς, ούτε παρατηρούνται δομικές αποκολλήσεις, όπως θα συνέβαινε εάν το ελικόπτερο είχε χτυπηθεί καίρια και έπεφτε ανεξέλεγκτα. Ακριβώς επειδή το ελικόπτερο πρώτα εκτελεί στροφή προς τα αριστερά κι εν συνεχεία κατέρχεται σε ευθεία πορεία, πρέπει να αποκλειστεί και η περίπτωση του θανάσιμου τραυματισμού του πληρώματος από πυρά ελαφρών όπλων. Άλλωστε, μέχρι και την συντριβή, δεν ακούγονται πυρά στο βίντεο. Αραιά πυρά φορητών όπλων (τυφεκίων όμως, όχι πολυβόλων) ακούγονται να εκδηλώνονται εναντίον του δευτέρου ελικοπτέρου και μάλιστα κατά την δεύτερη διέλευσή του άνωθεν του χωριού, χωρίς αποτέλεσμα. Το πλήρωμά του δε, εκτοξεύει δύο θερμοβολίδες προληπτικώς, για την περίπτωση απειλής από φορητό αντιαεροπορικό πύραυλο, παρά το πολύ χαμηλό ύψος πτήσεως.
Εκ των ανωτέρω, οι ενδείξεις συνηγορούν στο συμπέρασμα ότι επικρατέστερη δείχνει να είναι η περίπτωση της απώλειας ισχύος για τεχνικό λόγο. Ελικόπτερο Blackhawk μετέφερε αργότερα ομάδα διασώσεως που συνέλεξε τις σορούς των νεκρών, συνοδευόμενο από δύο επιθετικά ελικόπτερα Τ129.
Το ελικόπτερο ήταν πιθανότατα ένα από τα 9 πρώτα Τ129Α Αρχικής Επιχειρησιακής Ικανότητος και υποβαθμισμένων δυνατοτήτων, δεδομένου ότι δεν είναι πιστοποιημένα για εκτόξευση αντιαρματικών πυραύλων. Ως εκ τούτου, το οπλικό φορτίο περιορίζεται σε ρουκέτες και το περιστρεφόμενο τρίκαννο πυροβόλο των 20 mm. Τα εν λόγω ελικόπτερα χρησιμοποιούνται σε επιχειρήσεις εναντίον Κούρδων ανταρτών από τον Μάιο του 2016 (ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ ALMANAC 2015-2016 σελ. 86). To Πρακτορείο Ειδήσεων Anadolu είχε αναφέρει ότι η πρώτη αποστολή επιθετικών ελικοπτέρων Τ129 στο πλαίσιο της επιχειρήσεως στο Αφρίν, εκτελέσθηκε στις 24 Ιανουαρίου, σε σχετικό βίντεο δε που δημοσιοποιήθηκε, φαίνεται εκείνη την νύκτα η εκτέλεση πυρών πυροβόλου από ελικόπτερα του τύπου.
