Υπογραφή σύμβασης FOS για Crotale NG/GR και οι αργές διαδικασίες στα ευρωπαϊκής προέλευσης οπλικά συστήματα
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 15 Μαΐου υπεγράφη η υπ’ αριθ. 002Γ/23 Σύμβαση Εν Συνεχεία Υποστήριξης Οπλικού Συστήματος Crotale NG/GR, μεταξύ της ΓΔΑΕΕ και της εταιρείας THALES HELLAS Α.Ε.
Απαιτήθηκαν 5 μήνες μετά την απόφαση κατακυρώσεως του σχετικού διαγωνισμού στην γαλλική εταιρεία, για να υπογραφεί η σύμβαση. Το συγκεκριμένο υποπρόγραμμα ήταν εκτιμώμενου προϋπολογιστικού κόστους για 4 έτη, ύψους 18.496.420,04 € (4.624.105 € κατ’ έτος), συμπεριλαμβανομένων κρατήσεων 6,144% και ΦΠΑ 24%.
Πρόκειται για την πρώτη σύναψη συμβάσεως FOS από το 2003 που τέθηκε σε υπηρεσία το συγκεκριμένο οπλικό σύστημα με το Πολεμικό Ναυτικό και την Πολεμική Αεροπορία. Η συμπλήρωση 20ετίας με αυτή την κατάσταση, σημαίνει ότι ουσιαστικώς το οπλικό σύστημα βρίσκεται σε αμφίβολη επιχειρησιακή κατάσταση. Προ ετών, είχε επιδιωχθεί η διερεύνηση της δυνατότητος ενεργειών συντηρήσεως από ελληνικές εταιρείες αλλά το εγχείρημα εγκαταλείφθηκε λόγω αντικειμενικών δυσκολιών.
Το μικρό κόστος της συμβάσεως φανερώνει την εγκληματική εγκατάλειψη του ελληνικού οπλοστασίου από την δεκαετία του 2010, λόγω δραστικών περικοπών των αμυντικών δαπανών. Αλλά επιπλέον, η περίπτωση των Crotale NG/GR αναδεικνύει την γενικότερη δυστοκία στην υπογραφή συμβάσεων FOS για τα ευρωπαϊκής προελεύσεως κύρια οπλικά συστήματα των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, παρά τον σχετικά μικρό αριθμό αυτών.
Κατά την περίοδο της κυβερνήσεως ΝΔ από τα μέσα του 2019 μέχρι τα τέλη Μαΐου του 2023, η ανωτέρω σύμβαση είναι μόλις η τρίτη σύμβαση FOS που υπογράφεται για ευρωπαϊκής προελεύσεως οπλικά συστήματα σε ελληνική υπηρεσία. Οι προηγούμενες δύο ήταν:
- η σύμβαση FOS Mirage 2000/-5 που ψηφίσθηκε ως νόμος στις 17 Δεκεμβρίου 2019.
- η σύμβαση FOS C-27J Spartan, υπογραφείσα στις 7 Ιουλίου 2022, κόστους 55.723.670 €.
Άλλα ευρωπαϊκής προελεύσεως οπλικά συστήματα σε ελληνική υπηρεσία για τα οποία εκκρεμεί η υπογραφή συμβάσεως FOS, είναι τα ΑΣΕΠΕ EMB-145H (σύστημα αποστολής), τα ελικόπτερα AS332C1 Super Puma, τα ελικόπτερα NH90, τα αντιαεροπορικά συστήματα ΒΕΛΟΣ (Skyguard). Τα σχετικά υποπρογράμματα αυτών, είχαν δρομολογηθεί την περίοδο 2013-2014 αλλά η κυβερνητική αλλαγή στις αρχές του 2015 και η καταστροφική πολιτική της συγκυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ που οδήγησε σε νέο μνημόνιο, ματαίωσε τις προοπτικές λόγω διατηρήσεως χαμηλών αμυντικών δαπανών, με συνέπεια την αδράνεια στην ανάθεση συμβάσεων.
Από τις ανωτέρω περιπτώσεις, πιο κοντά στην υπογραφή συμβάσεως FOS είναι ίσως αυτή των ελικοπτέρων Super Puma. Προ 4μήνου, στις 13 Ιανουαρίου 2023, αποφασίστηκε η κατακύρωση της συμβάσεως στην εταιρεία ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Α.Ε.Ε. (AEROSERVICES S.A.). Έναν μήνα πριν, στις 19 Δεκεμβρίου 2022 είχε προηγηθεί η εγκριθεί από την Ειδική Διαρκή Επιτροπή Εξοπλιστικών Προγραμμάτων και Συμβάσεων της Βουλής των Ελλήνων. Και στην περίπτωση αυτή, η σύμβαση είναι 4ετούς διαρκείας και κόστους 37.767.204 €, με ετήσιο κόστος 9.441.801 €.
