Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Τον ευρύτερο προβληματισμό της Πολεμικής Αεροπορίας, όχι μόνο για την περίπτωση των αποσυρμένων μαχητικών Mirage 2000 αλλά και των πιο σύγχρονων 2000-5 που παραμένουν σε υπηρεσία, είχαμε την δυνατότητα να αντιληφθούμε, κατά την συνάντηση με τους διαπιστευμένους συντάκτες που προσκάλεσε στις 1 Φεβρουαρίου ο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Δημήτριος Χούπης.
Στην συζήτηση, ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δημοσθένης Γρηγοριάδης μας είπε για την σκέψη που υπάρχει ως προς την πώληση των αποσυρμένων αεροπλάνων στην Ινδία, πρόταση την οποία θα μεταφέρει ο πρωθυπουργός κατά την επίσκεψή του στην ασιατική χώρα, τις προσεχείς ημέρες. Οι προσδοκίες ως προς το όφελος βεβαίως, δεν είναι μεγάλες καθώς, όπως εξήγησε ο Α/ΓΕΑ, ούτως ή άλλως από τα αεροπλάνα έχουν αφαιρεθεί οι κινητήρες, οι οποίοι αξιοποιούνται στα Mirage 2000-5Mk2.
Για τα 24 αεροπλάνα της 331 Μοίρας, το ενδιαφέρον που εκδηλώθηκε ως προς το ενδεχόμενο υποβολής τους σε περιορισμένες αναβαθμίσεις, δεν απέφερε θετικά αποτελέσματα. Όπως έχει γράψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ από to 2021, οι επιτελείς διερεύνησαν την περίπτωση εγκαταστάσεως ζεύξεως δεδομένων Link 16 στον τύπο, ούτως ώστε να εξασφαλίσουν ικανότητα επιχειρήσεων σε δικτυοκεντρικό περιβάλλον, όπως και τον εφοδιασμό του ιπταμένου με σύστημα σκοπευτικού επί κάσκας (HMD) τύπου Topsight E.
Ωστόσο, η ανταπόκριση της Dassault Aviation ως προς την ζεύξη δεδομένων ήταν απογοητευτική. Για την μελέτη και παρουσίαση πρωτοτύπου, ο απαιτούμενος χρόνος προσδιορίστηκε σε τριετία, όπως είπε ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δημοσθένης Γρηγοριάδης. Βάσει αυτών, η υλοποίηση του προγράμματος και στα υπόλοιπα αεροπλάνα, θα απαιτούσε χρονικό διάστημα που δεν κρίνεται ικανοποιητικό από την Πολεμική Αεροπορία, συνυπολογιζομένων όλων των δεδομένων. Πέραν του χρόνου, το κόστος που προσδιορίστηκε από τους Γάλλους, κρίθηκε υψηλό.
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, η προοπτική πρόωρης αποσύρσεως και των Mirage 2000-5Mk2 σε μερικά χρόνια υφίσταται, πολύ περισσότερο δε από την στιγμή που η Πολεμική Αεροπορία προέβη ταχέως στην επιχειρησιακή ένταξη του ανωτέρων επιδόσεων Rafale F3R. Παρά το ότι το 2020 ανατέθηκε σύμβαση Εν Συνεχεία Υποστηρίξεως (FOS) για τα Mirage, όπως έχει σημειώσει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, λόγω της καθηλώσεως επί μακρόν, έχει καταστεί πολύ απαιτητική η διαδικασία επαναφοράς των αεροπλάνων σε ενέργεια. Αυτό καθυστερεί την επαναφορά των αεροπλάνων σε ενέργεια και την πλήρη αποκατάσταση της μαχητικής ισχύος της 331 Μοίρας.
Τοιουτοτρόπως, διαπιστώνεται ότι η απαξίωση πολύτιμων αεροπλάνων επί σειρά ετών και ο αυτόματος περιορισμός του επιχειρησιακού ορίζοντός τους λόγω τεχνολογικής υστερήσεως, καθιστούν ελκυστική την προοπτική αντικαταστάσεώς τους κι ενώ παραμένουν ακόμη αξιόμαχα, με αριθμό Rafale. Μια τέτοια εξέλιξη θα περιόριζε την πολυτυπία, διευκολύνοντας την μετάβαση σε μελλοντική δομή δυνάμεων της Πολεμικής Αεροπορίας με τρεις τύπους μαχητικών.
Η ταχεία απόσυρση των Mirage 2000-5Mk2 δεν διαφαίνεται να είναι εφικτή για οικονομικούς λόγους, εν τούτοις ή επιχειρησιακή διάσταση του ζητήματος είναι πιο περίπλοκη. Στον συγκεκριμένο τύπο η Πολεμική Αεροπορία έχει επενδύσει σε εκπαίδευση προσωπικού όσο και υποδομές, που αυτομάτως θα απολεσθούν και αυτό στην παρούσα συγκυρία δεν κρίνεται συμφέρον.
Σχετική συζήτηση με αεροπόρο, ήταν αποκαλυπτική των διαστάσεων μιας τέτοιας αποφάσεως: «Υπάρχει μία αξιολόγηση στην οποία δεν μπορεί να αγνοηθεί ο υπολογισμός κάποιων αριθμητικών δεδομένων. Ας εξετάσουμε το χειρότερο ενδεχόμενο, ότι έχουμε εν υπηρεσία 10 μόνο Μirage 2000-5M2 και 20 ιπταμένους στην 331 Μοίρα. Έστω ότι ο κάθε ιπτάμενος έχει 1.000 ώρες πτήσεως, κατά μέσο όρο. Έστω ότι το κόστος ώρας πτήσεως είναι 15.000 €. Αυτά τα νούμερα είναι λογικά. Η συνολική αξία της επένδυσης είναι 20 x 1.000 x 15.000 = 300 εκατ. €. Σε αυτά, πρέπει να προσθέσουμε την τεράστια αξία της εμπειρίας και του τεχνικού προσωπικού συνολικά της Πολεμικής Αεροπορίας, που υποστηρίζει τον τύπο. Εάν φύγουν τα αεροπλάνα απότομα, χωρίς κάποιο μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, όλα αυτά θα χαθούν άμεσα. Είναι κυριολεκτικά σαν να πετάς 300 εκατ. € στα σκουπίδια. Επίσης, η Πολεμική Αεροπορία θα χάσει 10 πλατφόρμες εκτόξευσης πυραύλων SCALP EG καθώς και δυνατότητα εκτόξευσης 60 MICA ενώ πρέπει να συνυπολογίζονται και 10 πολύ ισχυρά ηλεκτρονικά συστήματα αυτοπροστασίας, που τζαμάρουν αποτελεσματικά».
Όλα τα ανωτέρω, προϋποθέτουν προσεκτικό σχεδιασμό ενεργειών προς εξασφάλιση αγοραστή των Mirage, σε συνδυασμό με δεδομένα οικονομικής διαθεσιμότητος για την προμήθεια αριθμού Rafale και τον προγραμματισμό παραγωγής του κατασκευαστή.
Πλήρως επιχειρησιακά τα Rafale και η “μιάμιση” Μοίρα της 114 Πτέρυγας Μάχης
