Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό την περασμένη Δευτέρα 19 Σεπτεμβρίου στο Μέγαρο Μαξίμου, είχε ως αντικείμενο το πρόγραμμα κορβετών.
Το πλαίσιο καθόριζε το ύψος της διαθέσιμης χρηματοδοτήσεως για το Πολεμικό Ναυτικό, που έχει ορισθεί στα 2 δισ. € και από αυτά τα 500 εκατ. € περίπου, έχει αποφασισθεί να διατεθούν για τον εκσυγχρονισμό των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ 200HN. Για το τελευταίο, επικρατέστερη κρίνεται η πρόταση της γερμανικής TKMS από κοινού με την Thales Netherlands.
Απομένει 1,5 δισ. € για το πρόγραμμα κορβετών, πλην όμως η κυβέρνηση, όπως έχουμε αναφέρει παλαιότερα, έχει μεταθέσει την λήψη αποφάσεως για το επόμενο έτος. Αιτία είναι οι εξελίξεις με τα ναυπηγεία Ελευσίνος, στα οποία η νέα ιδιοκτησία θα αναλάβει έπειτα από αρκετούς μήνες αλλά και η αναμονή για την εκλογική αναμέτρηση στην Ιταλία. Η συμμετοχή της ιταλικής Fincantieri στο νέο σχήμα των ναυπηγείων, σε συνδυασμό με την εκδηλωμένη πολιτική υποστήριξη από την Ρώμη που έχει επικοινωνηθεί στην Αθήνα σε επίπεδο κορυφής, επηρεάζουν την κατάσταση. Αυτό το στοιχείο, έχει αναπόφευκτα επίδραση υπέρ της προτάσεως της Fincantieri στο πρόγραμμα κορβετών, την οποία σύμφωνα με πληροφορίες προκρίνει το Μαξίμου.
Βάσει αυτών, ο πρωθυπουργός ήθελε να ακούσει απόψεις.
Από πλευράς Πολεμικού Ναυτικού, εκφράσθηκε η προτίμηση προς την άσκηση του δικαιώματος προαιρέσεως για προμήθεια μιας ακόμη φρεγάτας FDI HN, από την υφισταμένη σύμβαση. Το Πολεμικό Ναυτικό δεν έλκεται από λύσεις που το απομακρύνουν από την “γαλλική σελίδα” που έχει ανοίξει με την προμήθεια των τριών φρεγατών FDI HN, μεταξύ άλλων και για λόγους τυποποιήσεως. Η προμήθεια της τέταρτης φρεγάτας, θα απορροφήσει περί το 1 δισ. €, οπότε με τα 500 εκατ. € που απομένουν, μπορούν να γίνουν ενέργειες για άλλα προγράμματα (υποβρύχια κ.λπ.).
Η συγκεκριμένη επιλογή, δεν βρίσκει ιδιαιτέρως θερμή την κυβέρνηση, επειδή η τετάρτη φρεγάτα θα ναυπηγηθεί και αυτή στην Γαλλία, γεγονός που θα εντείνει την κριτική που έχει δεχθεί από την αντιπολίτευση για την απουσία εξασφαλίσεως βιομηχανικών επιστροφών στην Ελλάδα από μείζονα εξοπλιστικά προγράμματα. Αντιθέτως, το πρόγραμμα κορβετών θα υλοποιηθεί στα ναυπηγεία Ελευσίνος.
Καθώς η ανωτέρω πρόταση του Πολεμικού Ναυτικού απομακρύνεται από το πρόγραμμα κορβετών και αντιπροσωπεύει εναλλακτική λύση, προέκυψε στην σύσκεψη η άποψη ότι υπ’ αυτό το πρίσμα, υπάρχουν και άλλες εναλλακτικές λύσεις που μπορούν να εξετασθούν. Μία εξ αυτών, είναι η αναζήτηση της προμήθειας μεταχειρισμένων πλοίων, προσέγγιση που θα αφήνει περιθώρια για κάλυψη περισσοτέρων επιμέρους αναγκών ενώ θα αποφέρει αποτέλεσμα πολύ πιο σύντομα.
Το Πολεμικό Ναυτικό δεν βρίσκει ελκυστική αυτή την προοπτική, ιδίως εφόσον αφορά μονάδες κρούσεως που αποσύρει το Ναυτικό των ΗΠΑ. Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι, μπορεί η συζήτηση περί μεταχειρισμένων να στρέφεται ως πρώτη σκέψη στις ΗΠΑ, αυτή όμως δεν είναι η μόνη επιλογή. Ενδεικτικώς, μόλις πέρυσι, υπεγράφη LOI για πιθανή πρόσκτηση δύο φρεγατών τύπου Μ και έξι ναρκοθηρευτικών κλάσεως ALKMAAR από την Ολλανδία, λόγω ενδιαφέροντος του Πολεμικού Ναυτικού.
Επιστρέφοντας στο πρόγραμμα κορβετών, αυτό καθ’ αυτό, στην σύσκεψη τέθηκε εισήγηση για προσπάθεια συμπιέσεως του κόστους, ώστε να παραγγελθούν 4 πλοία, επειδή οι προσφορές των ενδιαφερομένων, υπερβαίνουν το “περιθώριο” του 1,5 δισ. € που έχει η κυβέρνηση. Σε γενικές γραμμές, από πλευράς κόστους, η γαλλική πρόταση κινείται στο ύψος του 1,9 δισ. €, η ιταλική στο 1,8 δισ. € και η ολλανδική στο 1,65 δισ. €. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να εξετάσει το ενδεχόμενο ελαφράς αυξήσεως του προϋπολογισμού, προκειμένου να μην μειωθεί ο αριθμός των προς πρόσκτηση πλοίων.
Αυτές σε γενικές γραμμές είναι οι σκέψεις που αναπτύχθηκαν στην σύσκεψη. Δυστυχώς, διαρροές και δημοσιεύματα παρουσίασαν τα πράγματα υπό το πρίσμα της υποστηρίξεως συγκεκριμένων λύσεων έναντι άλλων, προσωποποιώντας την κατάσταση με δαιμονοποίηση – ηρωοποίηση κατά το δοκούν. Η τοξική κατάσταση έχει προϊστορία και τα βαθύτερα αίτια εντοπίζονται στον πόλεμο επιρροής εφοπλιστικού κύκλου που επί προηγουμένης κυβερνήσεως “όριζε” το ΓΕΕΘΑ. Καθώς η κυβέρνηση Μητσοτάκη αποστασιοποιείται από αυτή την επιρροή, υφίσταται επίθεση μεταξύ άλλων και η διάδοχη κατάσταση στο ΓΕΕΘΑ, που βεβαίως αποτελεί προσωπική επιλογή του πρωθυπουργού.
Συνοψίζοντας, η σύσκεψη θα επαναληφθεί σε νέο χρόνο. Η κυβέρνηση φαίνεται σταθερά προσανατολισμένη στην υλοποίηση του προγράμματος νέων κορβετών αλλά έχει αναβάλει την ανάθεση συμβάσεως για το επόμενο έτος.
Επιχειρησιακή διαθεσιμότητα μαχητικών αεροπλάνων Ελλάδος – Τουρκίας
