Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Τελικώς όχι οχήματα κατηγορίας MRAP, αλλά μικρότερα τροχοφόρα θωρακισμένα M1117 Guardian (4×4) αφορά η ενημέρωση από αμερικανικής πλευράς στο ΓΕΣ, για την διάθεση εκατοντάδων οχημάτων που μπορούν να παραχωρηθούν εντελώς δωρεάν ως Πλεονάζον Αμυντικό Υλικό (EDA).
Πρόκειται για όχημα που χαρακτηρίζεται Θωρακισμένο Όχημα Ασφαλείας (Armored Security Vehicle) κατασκευής Textron το οποίο βασίζεται στην παλαιότερη σειρά V-100 και V-150 Commando, με την νέα έκδοση να αναπτύσσεται στα τέλη της δεκαετίας του 1990, προς εξοπλισμό της Στρατονομίας. Η σειριακή παραγωγή ξεκίνησε μεταξύ 1999-2000 και το Guardian ήταν ένα από τα πρώτα αμερικανικά οχήματα που σχεδιάσθηκαν ειδικώς με πρόβλεψη για σκάφος ανθεκτικό σε νάρκες.
Αρχικώς το όχημα προοριζόταν για μεγαλύτερη προστασία εν σχέσει με το μικρότερο όχημα HMMWV που καταβλήθηκε προσπάθεια να ενισχυθεί με επιπλέον θωράκιση. Η απαίτηση προέκυψε από την ανάπτυξη δυνάμεων στην πρώην Γιουγκοσλαβία αλλά μετά την εισβολή στο Ιράκ το 2003 και την αυξημένη απειλή των Αυτοσχεδίων Εκρηκτικών Μηχανισμών (IED) και των ρουκετών RPG, παραγγέλθηκαν μεγάλοι αριθμοί του Μ1117 για την Στρατονομία, σε καθήκοντα συνοδείας φαλάγγων και αστυνομεύσεως.
Συνολικώς ο Στρατός των ΗΠΑ απέκτησε 1.836 οχήματα, τα οποία σύμφωνα με την ενημέρωση προς το ΓΕΣ αποφασίσθηκε να αποσυρθούν και συνεπώς είναι δυνατή η άμεση παραχώρησή τους, πριν αποθηκευτούν και σε πλήρως λειτουργική κατάσταση. Το ΓΕΣ αξιολόγησε την πρόταση και έκρινε ότι με το M1117 Guardian μπορεί να αντικατασταθεί αριθμός τεθωρακισμένων που βρίσκεται στις φρουρές των νήσων στο Αιγαίο ή να συμπληρωθούν σε αποστολές Επιτήρησης – Αναγνώρισης. Ως εκ τούτου, απάντησε θετικά ως εκδήλωση ενδιαφέροντος.
Από πλευράς προστασίας, το Μ1117 φέρει τμηματική κεραμική θωράκιση της IBD, που παρέχει ολόπλευρη προστασία έναντι βολίδων 12,7 mm και εκρήξεων IED ενώ η κεκλιμένη θωράκιση μορφής V, αυξάνει τις πιθανότητες εξοστρακισμού ρουκετών RPG. Οι επιβαίνοντες προστατεύονται από έκρηξη νάρκης βάρους 5 κιλών καθώς και θραύσματα οβίδων πυροβολικού 155 mm που εκρήγνυνται 15 μέτρα επάνω από το όχημα. Επιπλέον θωράκιση μπορεί να προσαρμοσθεί αναλόγως των απαιτήσεων του χρήστη.
Από πλευράς κινητικότητος το όχημα αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα επί οδών 110 χ.α.ώ. Χάρη στα ειδικά λάστιχα τύπου “run flat”, είναι σε θέση να κινηθεί ακόμη και όταν δεχθούν πυρά. Το όχημα φέρει κινητήρα Cummins 6CTA8.3 ισχύος 280 ίππων και η αυτονομία ανέρχεται σε 644 χλμ. με ταχύτητα 64 χ.α.ώ. 
Ο οπλισμός περιλαμβάνει επανδρωμένο πύργο ενός ατόμου της Cadillac Gage, ίδιο με αυτόν του αμφιβίου AAV7A1 των Πεζοναυτών, που φιλοξενεί βαρύ πολυβόλο των 12,7 mm και πολυβόλο βομβίδων Mk 19 των 40 mm. Ένα πολυβόλο 7,62 mm φέρεται σε βάση έξω από την θυρίδα του πυροβολητού.
Από πλευράς τεχνικών χαρακτηριστικών, η βασική έκδοση του Μ1117 έχει βάρος 13.410 κιλά, μήκος 6 μέτρα, πλάτος 2,56 μέτρα και ύψος 2,6 μέτρα. Το όχημα μπορεί να διέλθει υδάτινο κώλυμα βάθους 1,5 μέτρου, να αναρριχηθεί σε έδαφος κλίσεως 60%, να κινηθεί σε πλευρά με κλίση 30% και να υπερβεί κάθετο εμπόδιο 1,6 μέτρου. Η απόσταση του δαπέδου του σκάφους από το έδαφος, είναι 46 εκ.
Το βασικό πλήρωμα ανέρχεται σε τρεις άνδρες ενώ είναι δυνατή η μεταφορά επιπλέον δύο με τα υλικά και εφόδιά τους. Η περιορισμένη χωρητικότητα οφείλεται στον ρόλο για τον οποίο προορίζεται το όχημα και στην σχεδίαση με τοποθέτηση του κινητήρα πίσω και του διαμερίσματος επιβατών στην μέση, με πλευρική θύρα για πρόσβαση. Αυτό σημαίνει ότι το Μ1117 δεν μπορεί να καλύψει αποστολές μεταφοράς προσωπικού κι εξ αυτού του χαρακτηριστικού η χρήση του περιορίζεται σε αποστολές ασφαλείας, αναγνωρίσεως κ.λπ.
Υπάρχει βεβαίως έκδοση Μεταφοράς Προσωπικού, με σκάφος μεγαλύτερου μήκους κατά 61 εκ. που επιτρέπει πέραν του τριμελούς πληρώματος, να μεταφερθεί ομάδα οκτώ στρατιωτών. Ωστόσο αυτή η έκδοση δεν τέθηκε σε υπηρεσία με τον Στρατό των ΗΠΑ.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η έκδοση M1200 Armored Knight που προορίζεται για Προωθημένους Αξιωματικούς Παρατηρητές. Το όχημα φέρει τον δέοντα εξοπλισμό αποστολής, όπως αποστασιόμετρο λέιζερ επί ιστού FS3, δέκτη GPS, μονάδα Αδρανιακής Ναυτιλίας (INS), επιπλέον σταθμούς ασυρμάτου και φορητούς υπολογιστές μέσω των οποίων εκτελείται η κατεύθυνση πυρών πυροβολικού ή αεροπορικών προσβολών με ακρίβεια. Θα πρέπει να θεωρείται απίθανη η δωρεάν παραχώρηση τέτοιων οχημάτων μαζί με τον εξοπλισμό αποστολής.
Συνοψίζοντας, το M1117 Guardian δεν μπορεί να θεωρηθεί αντικαταστάτης του Μ113 σε ρόλο ΤΟΜΠ γι’ αυτό και σκοπός του ΓΕΣ είναι να τα χρησιμοποιήσει σε αποστολές Επιτηρήσεως – Αναγνωρίσεως. Σε επίπεδο προστασίας και ισχύος πυρός είναι αξιόλογο, συνεπώς μπορεί να καλύψει απαιτήσεις αναγνωρίσεως, συνοδείας κ.λπ. Ωστόσο, από πλευράς επιπέδου προστασίας μπορεί να είναι ανώτερο του HMMWV, το τελευταίο όμως υπερέχει σαφώς σε ευκινησία επί ανωμάλου εδάφους. Το Μ1117 επιδιώχθηκε να θέσει υποψηφιότητα στον διαγωνισμό για όχημα MRAP του Στρατού των ΗΠΑ, κρίθηκε όμως χαμηλότερου επιπέδου προστασίας και αδύναμο σε ευκινησία επί παντός εδάφους, γι’ αυτό η χρήση του περιορίσθηκε αυστηρώς στην Στρατονομία που επιχειρούσε κατά κύριο λόγο σε κατοικημένους τόπους και επί οδικών αρτηριών. 
