Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Εχθές η Εθνοφρουρά της Ουκρανίας ενημέρωσε ότι για την κατάρριψη ενός ρωσικού Su-25 στις 6 Μαρτίου στην περιοχή Χαρκόβου, χρησιμοποιήθηκε συνδυασμός στοιχείων φορητών αντιαεροπορικών βλημάτων (MANPADS) τύπου Piorun, πολωνικής κατασκευής και παλαιά σοβιετικής προελεύσεως 9Κ38 Igla. Μια τυπική τακτική στην οποία παραπέμπει η αναφορά σε υλικό, αφορά την εκτόξευση αρχικώς βλήματος ή βλημάτων Igla παλαιάς τεχνολογίας και επομένως μειωμένων δυνατοτήτων, ώστε ο στόχος να υποχρεωθεί να απορρίψει θερμοβολίδες παραπλανήσεως. Κατόπιν εκτοξεύονται ένα ή περισσότερα βλήματα Piorun, που θεωρούνται από τα πλέον προηγμένα στην κατηγορία, μεγιστοποιώντας τις πιθανότητες καταρρίψεως.
Το ενδιαφέρον σε αντιπροσωπευτικό φωτογραφικό υλικό που δημοσιοποιήθηκε, ήταν ότι σε εκτοξευτή Piorun, υπήρχε προσαρμοσμένη θερμική σκοπευτική διόπτρα CTP-1, υπενθυμίζοντας ότι η νυκτερινή σκόπευση των MANPADS είναι πολύ πιο απαιτητική διαδικασία σε σχέση με την ημέρα. Υπενθυμίζοντας επίσης ότι πόλεμος διεξάγεται και την νύκτα.
Για νυκτερινή βολή χωρίς σκοπευτικό βοήθημα, ο σκοπευτής πρέπει να βασιστεί στον εντοπισμό της γενικής κατεύθυνσης από την οποία έρχεται η αεροπορική απειλή, ούτως ώστε να στρέψει προς τα εκεί τον εκτοξευτή και στηριζόμενος στην ηχητική ένδειξη εντοπισμού θερμικού ίχνους από την πολεμική κεφαλή του βλήματος, να υπολογίσει την δέουσα παρεκτροπή που πρέπει να δώσει στο βλήμα. Υποτίθεται ότι ενημέρωση περί της προσεγγίσεως αεροπορικών απειλών θα ληφθεί από… κάπου, διά του φερομένου σταθμού ασυρμάτου, οπότε το στοιχείο θα έχει στοιχειώδη έγκαιρη προϊδέαση για να τεθεί σε ετοιμότητα.
Η διαδικασία σκοπεύσεως από το στοιχείο, είναι πιο απαιτητική εναντίον αεροπορικών στόχων υψηλών επιδόσεων και λιγότερο έναντι αργοκίνητων ελικοπτέρων ενώ η σχετική “αβεβαιότητα” για την εικόνα – θέση του στόχου, μάλλον δεν επιτρέπει την μεγιστοποίηση των επιδόσεων βεληνεκούς του βλήματος. Στον δραστικό περιορισμό αυτής της “αβεβαιότητος”, συντελεί μια διόπτρα νυκτερινής σκοπεύσεως. Ιδίως μία θερμικής τεχνολογίας, επιτρέπει εντοπισμό του στόχου όχι μόνο από μεγαλύτερη απόσταση αλλά και διάκριση εν μέσω νεφώσεως.
Το φυσιολογικό ερώτημα που ανακύπτει, είναι εάν τα αντίστοιχα στοιχεία Stinger σε υπηρεσία με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, συνοδεύονται από διόπτρες νυκτερινής σκοπεύσεως. Η απάντηση είναι αρνητική ενώ τουρκικό φωτογραφικό υλικό δείχνει ότι στην περίπτωση του εχθρού, υφίστανται τέτοια βοηθήματα σε αντίστοιχα στοιχεία.
Για να απαντηθεί το ερώτημα της ελλείψεως διοπτρών νυκτερινής σκοπεύσεως από τα Stinger σε ελληνική υπηρεσία, πρέπει να αναζητηθούν απαντήσεις ως προς την διάθεση σχετικών πιστώσεων και την προτεραιότητα που δόθηκε σε μια τέτοια επιχειρησιακή απαίτηση (γιατί είναι βέβαιο ότι έχουν γίνει επιτελικές εισηγήσεις περί αυτής). Για έναν τρίτο παρατηρητή όμως, η υπόθεση καθίσταται εντελώς ανεξήγητη, εάν ληφθεί υπ’ όψιν ότι ελληνικές εταιρείες προσφέρουν διόπτρες νυκτερινής σκοπεύσεως ενώ αντίστοιχες, θερμικής τεχνολογίας, έχουν παρουσιάσει Έλληνες μηχανικοί εδώ και μια δεκαετία!
Το ζήτημα, μας φέρνει ενώπιον μιας γενικότερης “παθογένειας”, που αναδεικνύει την έλλειψη εθνικής πολιτικής για την ανάπτυξη και στήριξη εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας, την κατά προτεραιότητα προτίμηση ελληνικών αμυντικών προϊόντων αλλά και την προτεραιότητα που αποδίδουν οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις γενικότερα, στον νυκτερινό αγώνα. Ουδείς εχέφρων θεωρεί ότι πολεμικές επιχειρήσεις διεξάγονται μόνο ημέρα. Αντιθέτως, οι πλέον απαιτητικές επιχειρήσεις, αναλαμβάνονται νύκτα. Αλλά βλέπουμε ότι η μεν Πολεμική Αεροπορία είναι εφοδιασμένη ακόμη και με το απαρχαιωμένο σύστημα νυκτερινής ναυτιλίας/ σκοπεύσεως LANTIRN για τα ικανότερα μαχητικά F-16 (υφίστανται και μερικά Litening II στα F-4E 2000 που ελάχιστα διαφοροποιούν την κατάσταση), το Πολεμικό Ναυτικό μόλις προ μερικών ετών “ανακάλυψε” τις θερμικές κάμερες ως τυπικό εξοπλισμό αισθητήρων για τα πολεμικά πλοία, ο δε Ελληνικός Στρατός έχει εφοδιάσει το Πεζικό κυρίως με βοηθήματα νυκτερινού αγώνος, αλλά σε μια “βασική” αριθμητική ποσότητα – αναλογία και με μάλλον συμβολικές ποσότητες συστημάτων θερμικής τεχνολογίας. Ως προς το τελευταίο, όλες οι τελευταίες συγκρούσεις, φανερώνουν ότι διεθνώς, αυξάνεται διαρκώς η διάδοση των διοπτρών νυκτερινής σκοπεύσεως στις μονάδες πεζικού, στην ίδια κλίμακα που συναντάται και στις μονάδες Ειδικών Δυνάμεων.
Επιστρέφοντας στα βοηθήματα θερμικής τεχνολογίας, προ μερικών ετών είχε εκδηλωθεί ενδιαφέρον για τον εφοδιασμό τόσο των στοιχείων Stinger αλλά και των παλαιών συστημάτων OSA-AK, με θερμικές κάμερες και διόπτρες της Miltech Hellas, χωρίς όμως τελική υλοποίηση. Αποσπασματικές προμήθειες νυκτερινών βοηθημάτων έγιναν την τελευταία διετία για μονάδες πεζικού με επείγουσες διαδικασίες και χάρη σε Κοινοτική χρηματοδότηση που εξευρέθηκαν.
Η σχετική “αδιαφορία” μέχρι σήμερα προς τα ελληνικά προϊόντα της κατηγορίας, υπογραμμίζει την χαμηλή αντίληψη των κυβερνήσεων, του κράτους γενικότερα, ως προς την εγχώρια αμυντική βιομηχανία ως εθνική υποδομή. Με τις κρατικές εταιρείες μια τυπική περίπτωση αποτυχίας, αφού επί τόσα έτη δεν έχουν αναπτύξει αξιόλογα δικά τους προϊόντα, φαίνεται ότι ούτε αυτές που το έχουν κάνει, οι ιδιωτικές, αξιολογούνται ψηλά ως προς την αξία υποστηρίξεως μιας ενόπλου αντιπαραθέσεως της χώρας. Και να που τώρα, παρουσιάσθηκε απροσδόκητα η ανάγκη, αποστολής όπλων σε μια άλλη χώρα, η οποία έχει δεχθεί επίθεση. Αντί να στείλει η χώρα κάποιο αξιοπρεπές υλικό, περιορίσθηκε σε πυρομαχικά και φορητό οπλισμό, όλα ξένης προελεύσεως και κάποια όχι ιδιαιτέρως χρήσιμα στον Ελληνικό Στρατό.
Ας δούμε ένα αντιπροσωπευτικό υλικό που έστειλε η γειτονική Τουρκία, η οποία δεν έχει και λόγους να το πολυδιαφημίζει. Σύγχρονοι σταθμοί ασυρμάτου αναπηδήσεως συχνοτήτων για ασφαλείς επικοινωνίες.
Ούτε τέτοια “απλά” μέσα επικοινωνιών, μπορούσε να προσφέρει η Ελλάδα, επειδή οι ποσότητες που έχουν αγορασθεί για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι οι απολύτως απαραίτητες (αν όχι ανεπαρκείς) αλλά, το κυριότερο, δεν υφίστανται πάντα και δυνατότητες παραγωγής για την άμεση αναπλήρωση με την ανάθεση συμβάσεων σε ελληνικές εταιρείες. Η κρατική ΕΑΒ, είχε κάνει παλαιότερα απλή συναρμολόγηση σταθμών ασυρμάτων PRM4720 (βρετανικής προελεύσεως) και μετά τίποτα. Δεν εξέλιξε κάτι έκτοτε, ώστε να μπορεί να προσφέρει σήμερα, για να αντικαταστήσει τα ξεπερασμένα PRM. Τα κρατικά ΕΑΣ επίσης, ούτε καν ένα φορητό αντιαρματικό όπλο μικρού βεληνεκούς δεν ανέπτυξαν τόσες δεκαετίες, ώστε να έχει επαρκή αποθέματα ο Ελληνικός Στρατός και να αποστείλει ποσότητα, όπως οι Γερμανοί Panzerfaust, οι Σουηδοί ΑΤ4, το Μ72 κ.λπ.
Θα μπορούσε να αποσταλεί πιο σημαντικό υλικό ελληνικής παραγωγής; Ελληνικές ιδιωτικές εταιρείες παράγουν σύγχρονες ατομικές εξαρτύσεις, διόπτρες νυκτερινής οράσεως και σκοπεύσεως, θερμικές κάμερες παρατηρήσεως, όλα χρήσιμα για τον πεζικάριο. Αλλά. Όλα αυτά, είναι σε “βασικές” ποσότητες και μάλλον δεν υπάρχουν τα ανακλαστικά σε κυβερνητικό επίπεδο ώστε να θεωρηθεί αυτομάτως ότι υπάρχουν κάποιοι Έλληνες κατασκευαστές στους οποίους μπορεί να καταφύγει σε μια επείγουσα κατάσταση, για έκτακτες προμήθειες. Ο πόλεμος στην Ουκρανία πάντως, έρχεται να υπενθυμίσει για ποιον λόγο παλαιότερα, αναφερόμασταν σε “Πολεμική Βιομηχανία” κι όχι απλώς “Αμυντική”.
Νέα σειρά εξαρτύσεων σε Ελληνική παραλλαγή από την Double Action Defence
