Στόλος: τεχνολογικώς ξεπερασμένες, ελλιπώς συντηρημένες και υποεπανδρωμένες φρεγάτες
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Προ δύο ετών, γράφαμε για το έντονο πρόβλημα συντηρήσεως των πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού: «…η συντήρηση αφορά όχι μόνο την καλή κατάσταση λειτουργίας οπλικών συστημάτων και συστημάτων μάχης αλλά και τα σχετιζόμενα με την ικανότητα ασφαλούς και μακράς διαρκείας πλου. Αν ένα πολεμικό πλοίο έχει πρόβλημα στις μηχανές, δεν λειτουργούν πυξίδες, συστήματα ασφαλείας και ελέγχου, δορυφορικές επικοινωνίες κ.λπ. λόγω ανεπαρκούς συντηρήσεως – επισκευών, είναι σαφές ότι ακόμη και αν φέρει τα καλύτερα όπλα και αισθητήρες, μπορεί να πλέει απλώς στο νερό αλλά δεν μπορεί να λογίζεται ως μονάδα μάχης».
Ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας έθιξε το ίδιο θέμα ευθέως σε πρόσφατη συνέντευξή του, θέτοντας ως πρώτιστη ανάγκη την αποκατάσταση του Στόλου στα πολύ καλύτερα επίπεδα του παρελθόντος: «Αυτό που πρέπει πρώτα να αντιμετωπιστεί, πάνω και πέρα από όλα, είναι η διαθεσιμότητα των πλοίων του Πολεμικού Ναυτικού. Για την ακρίβεια, η πλήρης διαθεσιμότητα των πλοίων, όχι απλώς να βγαίνουν στη θάλασσα, αλλά να βγαίνουν με όλα τα συστήματά τους σε λειτουργία. Εάν αυτό δεν επιτευχθεί, το να έχεις έναν τεράστιο στόλο του οποίου οι δυνατότητες είναι υποπολλαπλάσιες του αριθμού των πλοίων, δεν αποτελεί λύση. Πρέπει, λοιπόν, να βοηθήσουμε τον στόλο μας να φτάσει στα επίπεδα που ήταν πριν από την οικονομική κρίση. Αυτό σημαίνει έξυπνη αξιοποίηση των πόρων που έχουμε».
Δυστυχώς, δεν επιλύεται το πρόβλημα με καλύτερη διαχείριση των ανεπαρκών πόρων αλλά, στο σημείο που έχει φτάσει η απαξίωση του Στόλου, μόνο με αύξηση των λειτουργικών προϋπολογισμών. Κάτι που ισχύει για όλους τους Κλάδους. Ο ΥΕΘΑ, αν και έχει συμπληρώσει εξάμηνο στην θέση του, δεν μπόρεσε να πείσει για σοβαρή αύξηση των λειτουργικών δαπανών των Ενόπλων Δυνάμεων, διατηρώντας και το 2024 το ίδιο πιεστικό προβληματικό πλαίσιο που εμποδίζει την βελτίωση των προϋποθέσεων συντηρήσεως του υφισταμένου υλικού συνολικώς. Με απλά λόγια, παρά το ότι η κυβέρνηση της ΝΔ από το 2021 αύξησε θεαματικώς τους αναπτυξιακούς προϋπολογισμούς για εξοπλισμούς, διατηρεί μέχρι σήμερα τα ίδια επικίνδυνα χαμηλά επίπεδα με την εποχή της δεινής δημοσιονομικής κρίσεως τους λειτουργικούς προϋπολογισμούς των Κλάδων.
Πολύ φοβούμαστε ότι όσο κι αν βάλει τα δυνατά του ο ΥΕΘΑ για να βρει έξυπνους τρόπους, θα ανακαλύψει ότι από ένα σημείο και μετά, δεν πιάνουν τα “μαγικά”, όταν οι διατιθέμενοι πόροι είναι απλώς ανεπαρκείς.
Ετήσιο λειτουργικό κόστος φρεγατών: μια καταθλιπτική σύγκριση
Σε δημοσίευμα του HellasJournal (Γιώργος Σιδέρης) εξάλλου, αναφέρεται ότι το Αρχηγείο Στόλου επιδιώκει να αυξήσει το πλήρωμα της φρεγάτας που θα αποσταλεί στην Ερυθρά Θάλασσα, ζητώντας εθελοντές. Πρόκειται για τυπικό μέτρο το οποίο λαμβάνεται όταν μία κύρια μονάδα κρούσεως πρόκειται να αναπτυχθεί σε “θερμή ζώνη”. Επιβεβαιώνεται έτσι ότι τα πλοία του Στόλου επιχειρούν με μειωμένη επάνδρωση η οποία κρίνεται ανεπαρκής για την ανταπόκριση σε πολεμικές επιχειρήσεις…
Στο ατύχημα εμβολισμού του ναρκοθηρευτικού ΚΑΛΛΙΣΤΩ (Μ63) από εμπορικό πλοίο στις 27 Οκτωβρίου 2020, οι επίσημες ανακοινώσεις ανέφεραν τραυματισμό δύο μόνο από τα 27 μέλη του πληρώματος. Στον ιστότοπο του Πολεμικού Ναυτικού, στα ναρκοθηρευτικά κλάσεως HUNT αναφέρεται πλήρωμα 41 ατόμων, οπότε συμπεραίνεται ότι το ΚΑΛΛΙΣΤΩ επιχειρούσε με μειωμένο κατά 35% πλήρωμα.
Πρόκειται για άλλη μία πολύ κρίσιμη πρόκληση, την οποία αδυνατεί να επιλύσει η ηγεσία του Πολεμικού Ναυτικού. Οι αρμόδιοι γνωρίζουν πολύ καλά τις αιτίες του προβλήματος. Εκφράζονται αμφιβολίες εάν μεταφέρεται πάντοτε η δεινότητα της καταστάσεως στους πολιτικούς προϊσταμένους, δεδομένης της στάσεως των τελευταίων και της χρόνιας συντηρήσεως της “άρρωστης” καταστάσεως.
Άλλο ένα πεδίο για “έξυπνη διαχείριση”;
Συνοψίζοντας, η περίπτωση της Επιχειρήσεως PROTECTIVE PROSPERITY και της γενικής κινητοποιήσεως για τον έκτακτο εφοδιασμό μίας φρεγάτας με επιπλέον συστήματα και εξοπλισμό, ανέδειξε σοβαρά ερωτηματικά για την τεχνολογική επάρκεια των κυρίων μονάδων κρούσεως του Στόλου στο σύγχρονο πεδίο επιχειρήσεων. Η δε προσπάθεια ενισχύσεως της επανδρώσεως της φρεγάτας, σημειώνει μία σημαντική συνολική αδυναμία εκτελέσεως αποστολών με ασφάλεια κι ανταποκρίσεως σε παρατεταμένες επιχειρήσεις από τον Στόλο.