Παρατηρήσεις για την άσκηση Έρευνας – Διάσωσης ΑΕΤΟΣ
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Την πρώτη άσκηση Έρευνας – Διάσωσης, μετά την αυθαίρετη και μονομερή ανακήρυξη της Τουρκίας τον περασμένο Οκτώβριο, ότι επεκτείνει την ζώνη αρμοδιότητός της για Έρευνα – Διάσωση, πραγματοποίηση η Ελλάδα από κοινού με την Κύπρο, στην ευρύτερη περιοχή μεταξύ Ρόδου και Μεγίστης.
Η διακλαδική άσκηση Έρευνας – Διάσωσης “ΑΕΤΟΣ” πραγματοποιήθηκε στις 25 Νοεμβρίου 2020, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΓΕΕΘΑ και κατόπιν σχεδιασμού και συντονισμού από το ΓΕΑ, με σενάριο αεροναυτικού ατυχήματος. Συμμετείχαν ένα ελικόπτερο AS332 Super Puma της 384 Μοίρας Έρευνας Διάσωσης, μία πυραυλάκατος Super Vita, μέσα του ΛΣ-ΕΛΑΚΤ και προσωπικό Ειδικών Δυνάμεων. Από πλευράς Κύπρου, συμμετείχε προσωπικό και ένα ελικοπτέρο AW-139 της 460 Μοίρας Έρευνας Διάσωσης της Διοικήσεως Αεροπορίας του ΓΕΕΦ.
Όπως αναφέρθηκε, στην διάρκεια της ασκήσεως αξιολογήθηκε η ετοιμότητα αντιδράσεως του συστήματος Έρευνας – Διάσωσης εντός της περιοχής ευθύνης της χώρας μας σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις του ICAO, του ΙΜΟ, την εθνική νομοθεσία και τις οικείες διαταγές των ΓΕΕΘΑ, ΓΕΝ, ΓΕΑ και Αρχηγείου ΛΣ-ΕΛΑΚΤ. Αξιολογήθηκε επίσης, η συνεργασία των Κέντρων Συντονισμού Έρευνας Διάσωσης Ελλάδας – Κύπρου, ο συντονισμός των ενεργειών Έρευνας – Διάσωσης και η προώθηση της ασφάλειας των πτήσεων μεταξύ των ασκουμένων, σύμφωνα με τις διατάξεις της Διεθνούς Σύμβασης Πολιτικής Αεροπορίας και τις Διαδικασίες του International Aeronautical and Maritime Search and Rescue (IAMSAR) manual.
Αυτό που είναι προφανές για την ανταπόκριση στην ευρύτερη περιοχή, είναι η μεγάλη απόσταση των αεροδρομίων Ρόδου και Πάφου, όπου σταθμεύουν εναέρια μέσα Έρευνας – Διάσωσης των δύο χωρών. Συνεπώς, είναι προφανής η αξία της Μεγίστης με το αεροδρόμιό της, ως βάση ελικοπτέρου για τέτοιους σκοπούς. Ενδεικτικώς, το Super Puma από Ρόδο πρέπει να διανύσει μια απόσταση 160 χλμ. περίπου για να φτάσει στην Μεγίστη ενώ το AW-139 από την Πάφο πρέπει να διανύσει 300 χλμ.! Οι αποστάσεις αυτές σημαίνουν υψηλές καταναλώσεις καυσίμου και δραστική μείωση του χρόνου παραμονής των μέσων επάνω από την περιοχή ενός ναυαγίου ή αεροναυτικού ατυχήματος.
Από το δημοσιοποιηθέν υλικό, το ΛΣ-ΕΛΑΚΤ περίπου απουσιάζει εκτός από την μάλλον συμβολική παρουσία ενός μικρού περιπολικού του. Η ενίσχυση του αριθμού Περιπολικών Ανοικτής Θαλάσσης για παρουσία και εκτός Αιγαίου, είναι ακόμη πιο απαραίτητη. Όπως αναγκαία είναι επιτέλους και η ομαλή επιχειρησιακή εκμετάλλευση των 6 ελικοπτέρων AS365 N3 Aegean Dauphin που έχουν απαξιωθεί όχι από ανικανότητα αλλά εξαιτίας διαφθοράς.
Η στάθμευση ελικοπτέρου Έρευνας – Διάσωσης στην Μεγίστη, έστω και περιοδικώς, είναι μια κίνηση που στην παρούσα συγκυρία αναδεικνύεται όλο και περισσότερο αναγκαία. Με συμφωνία Αθηνών – Λευκωσίας, μπορεί να μετασταθμεύει στην Μεγίστη ακόμη και ελικόπτερο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η Λευκωσία δε, είναι ενδεχομένως απαραίτητο να ενισχύσει για τον σκοπό αυτό την δύναμη ελικοπτέρων της με δύο επιπλέον, η προμήθεια των οποίων μπορεί να γίνει με συγχρηματοδότηση από κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η επίδειξη αποφασιστικότητος των Αθηνών αλλά και “αλληλεγγύης” μεταξύ των μελών της Ευρωπαϊκής Ενώσεως με τέτοιου είδους πρωτοβουλίες σε θέματα όπως η Έρευνα – Διάσωση, μπορεί να αμφισβητήσει εμπράκτως τις τουρκικές προθέσεις και σχεδιασμούς δογμάτων όπως αυτός της “Γαλάζιας Πατρίδας”.