Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 15 Δεκεμβρίου, σε συνάντηση με τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους, ο ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος, παρούσης και της στρατιωτικής ηγεσίας, συζήτησαν για θέματα επικαιρότητος. Μεταξύ των άλλων, ετέθη ερώτηση ως προς το ζήτημα της δημιουργίας ναυτικής εγκαταστάσεως στην περιοχή του Αλμυρού, εγγύς της έδρας της 32ας Ταξιαρχίας Πεζοναυτών (32 TAΞΠ/N).
Ο ΥΕΘΑ άδραξε την ευκαιρία για να τονίσει ότι τα όσα λέγονται και γράφονται, περί επιρροής τοπικών αρχόντων, που βάρυνε δήθεν στην απόφαση, δεν έχουν καμμία απολύτως βάση. Εμφαντικώς υπογράμμισε ότι τέτοιου είδους σχεδιασμοί, είναι αρμοδιότητα της στρατιωτικής ηγεσίας η οποία και εισηγείται σχετικώς. Είναι αυτονόητο ότι για προφανείς λόγους οι τοπικοί άρχοντες υποστηρίζουν τέτοιες εξελίξεις και θα επιδιώξουν με δημόσιες τοποθετήσεις τους να προβληθούν και οι ίδιοι. Όμως η σύλληψη και ο σχεδιασμός, προέρχονται από την στρατιωτική ηγεσία.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση, η αλήθεια είναι ότι άπαξ και το ΓΕΕΘΑ αποφάσισε την εκ περιτροπής μεταστάθμευση αριθμού αρματαγωγών στον λιμένα του Βόλου, ο Δήμος Αλμυρού παρουσίασε εναλλακτική επιλογή με παραχώρηση εκτάσεως για δημιουργία ναυτικής εγκαταστάσεως. Επειδή ανέκυψαν κάποια ζητήματα με τον προβλήτα του λιμένος Βόλου που σχεδιαζόταν να αξιοποιηθεί για τον σκοπό, η πρόταση για τον Αλμυρό έτυχε ευμενούς υποδοχής κι επικράτησε.
Υπάρχει όμως προϊστορία η οποία παρασύρει και προκαλεί σύγχυση. Επί προηγουμένης κυβερνήσεως ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ο τότε Α/ΓΕΕΘΑ Ναύαρχος Ευάγγελος Αποστολάκης αποφάσισε την μεταστάθμευση της 32 ΤΑΞΠ/Ν από τον Βόλο στο Ναυτικό Οχυρό Σκαραμαγκά (ΝΟΣ) ώστε τα αποβατικά στρατεύματα να βρίσκονται δίπλα στoν Ναύσταθμο Σαλαμίνας και τα πλοία της Διοίκησης Αμφιβίων Δυνάμεων (ΔΑΔ). Από τα προηγούμενα έτη, είχαν σημειωθεί προβλήματα συντονισμού σε ασκήσεις και θεωρήθηκε ότι η απόσταση μεταξύ αποβατικών στρατευμάτων και αποβατικών πλοίων, ήταν η αιτία. Τελικώς η 32 ΤΑΞΠ/Ν δεν μετακινήθηκε λόγω “πολιτικού κόστους” κατά την κρίση του ΥΕΘΑ Π. Καμμένου, εν όψει των εκλογών του 2019.
Από επιχειρησιακής απόψεως πάντως, επί της όλης ιδέας, ο προερχόμενος από το Πολεμικό Ναυτικό Α/ΓΕΕΘΑ, είδε μόνο την ναυτική διάσταση, αγνοώντας την στρατιωτική. Δεν στάθηκε στα σοβαρά προβλήματα που δημιουργούσε μια τέτοια μετεγκατάσταση στην 32 ΤΑΞΠ/Ν, που “κλεισμένη” στο ΝΟΣ, έχανε τις εκπαιδευτικές ευκολίες που είχε, θα έπρεπε να παραμένει διαχωρισμένη μεταξύ Αυλώνας και ΝΟΣ. Επιπλέον, η πρόβλεψη ήταν στο ΝΟΣ να εναλλάσεται εκ περιτροπής ένα Τάγμα Πεζοναυτών, κάτι που προκαλούσε με την σειρά του άλλες επιπλοκές και αρρυθμίες. Γενικώς, οι επιτελείς του Ελληνικού Στρατού, εφοβούντο ότι η αλλαγή αυτή θα είχε πολύ σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο αξιόμαχο της 32 ΤΑΞΠ/Ν.
Στην συνάντηση της 15ης Δεκεμβρίου, ο ΥΕΘΑ παρέπεμψε στον παρευρισκόμενο Α/ΓΕΕΘΑ Στρατηγό Κωνσταντίνο Φλώρο, ο οποίος διευκρίνισε ευθύς εξαρχής, ότι κατά πρώτον, δεν υπάρχει αντίρρηση από πλευράς Πολεμικού Ναυτικού για την ναυτική εγκατάσταση στον Αλμυρό. Παρόντος του Α/ΓΕΝ, είπε ότι δεν έχει υπάρξει υπηρεσιακή έκθεσή του, που να επιχειρηματολογεί εναντίον της αναπτύξεως πλοίων της ΔΑΔ στην Μαγνησία, ενώ αντιθέτως υπάρχει απόφαση του ΣΑΓΕ από το 2021 περί τούτου.
Ο Α/ΓΕΕΘΑ επεσήμανε ότι η σημερινή θέση της 32 ΤΑΞΠ/Ν διακρίνεται από σοβαρά πλεονεκτήματα που δεν μπορούν να αγνοηθούν, ως προς την ετοιμότητα και το αξιόμαχό της. Τα κοντινά πεδία βολής, επιτρέπουν ασκήσεις με τα άρματα και τα τεθωρακισμένα τους, όπως και βολές βαρέων όπλων και πυροβολικού. Παραβλέπεται ότι αυτός που καλείται να πολεμήσει με την επέμβασή του, είναι οι Πεζοναύτες και όχι τα πλοία αμφιβίων επιχειρήσεων. Αν πληγεί το επίπεδο εκπαιδεύσεως των Πεζοναυτών, τίθεται σε αμφιβολία ο ίδιος ο λόγος της υπάρξεώς τους ως επίλεκτης εφεδρείας. Τα πλοία είναι απλώς το μέσο μεταφοράς των πρώτων, για την είσοδό τους στον αγώνα.
Άλλη πολύ σημαντική ευκολία στην εγγύς περιοχή, είναι η παρουσία της αεροπορικής βάσεως στην Νέα Αγχίαλο, με όλες τις προϋποθέσεις αμύνης και προστασίας που σημαίνει αυτό και για την ίδια την Ταξιαρχία. Πέραν τούτου, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ταξιαρχία αποτελεί στην ουσία έναν Μηχανοκίνητο Σχηματισμό ο οποίος μπορεί να αναλάβει επιχειρήσεις στον ηπειρωτικό κορμό της χώρας. Επί τούτου, πολύ σημαντική είναι η διερχομένη σιδηροδρομική γραμμή που επιτρέπει την ταχεία ανάπτυξη της Ταξιαρχίας στην Θράκη, εάν απαιτηθεί.
Υπάρχουν δύο κατηγορίες αντιρρήσεων – επιφυλάξεων που συνήθως εκφράζονται δημοσίως για την μεταφορά πλοίων της ΔΑΔ στον Αλμυρό.
Πρώτον, τίθεται δήθεν θέμα ασφαλείας επειδή πολύ εύκολα μπορεί με ναρκοθέτηση ή με υποβρύχια, ο εχθρός να παγιδεύσει τους Πεζοναύτες στον Παγασητικό κόλπο. Πρόκειται ασφαλώς για πολύ εξεζητημένη περίπτωση γιατί με αυτή την αντίληψη τότε σε κάθε χώρα οι επιλογές για την εγκατάσταση ναυστάθμων, έπρεπε να είναι εξαιρετικά περιορισμένες. Η τοποθεσία του ναυστάθμου όμως, εξυπηρετεί πρωτίστως επιχειρησιακά κριτήρια και υπ’ αυτή την έννοια ούτε το Τουρκικό Ναυτικό έπρεπε να έχει ναύσταθμο στην Φώκαια στης Σμύρνης, επειδή θεωρητικώς εύκολα μπορούν οι ελληνικές δυνάμεις να αποκλείσουν τον κόλπο της Σμύρνης ή τέλος πάντων είναι πολύ εκτεθειμένος από πλευράς αποστάσεων.
Δεύτερον, ότι είναι μεγαλύτερη η απόσταση του Βόλου από το Νότιο Αιγαίο και την Δωδεκάνησο, όπου θεωρητικώς υπάρχει αυξημένη απειλή. Η αλήθεια είναι ότι σχεδόν ποτέ δεν υπάρχει η τέλεια λύση. Πέραν τούτου, στον Αλμυρό δεν προβλέπεται, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, να μεταφερθεί το σύνολο των πλοίων της ΔΑΔ. Κάποια θα παραμείνουν στον Ναύσταθμο Σαλαμίνας και θα μπορούν να επιχειρήσουν από κοινού με το 575 ΤΠΝ που εδρεύει στην Αυλώνα. Γενικότερα όμως, δεν μπορεί να υποστηρίζεται ότι η θέση μιας δυνάμεως η οποία κατατάσσεται στις στρατηγικές (εντός ή εκτός εισαγωγικών) εφεδρείες, εμποδίζει την υλοποίηση των σχεδίων αφού, πρώτον η δύναμη δεν εμπλέκεται ευθύς εξαρχής σε επιχειρήσεις αλλά σε κατάλληλο χρόνο, αφού προηγηθεί η προετοιμασία της περιοχής και σοβαροί αγώνες από άλλες δυνάμεις σε αέρα, στεριά και θάλασσα. Αυτό δεν σημαίνει απαραιτήτως ότι “αδυνατίζει” κάποιος τομέας του Θεάτρου Επιχειρήσεων, αντιθέτως αναδεικνύει περισσότερο την αξία της αντικαταστάσεως των πλοίων αμφιβίων επιχειρήσεων με σύγχρονα και ταχύτερα. Τέλος, δεν είναι πάντοτε ορθολογικό οι λεγόμενες εφεδρείες, ιδίως στην περίπτωση των Ειδικών Δυνάμεων, να είναι συγκεντρωμένες. Η διασπορά τους, εξυπηρετεί ειδικούς σκοπούς. Το ίδιο ισχύει και για το Πολεμικό Ναυτικό, όπου η συγκέντρωση όλων των πλοίων του σε έναν Ναύσταθμο, ενέχει κινδύνους.
Σε νέα ναυτική εγκατάσταση στον Αλμυρό τα 5 αρματαγωγά του Στόλου
