Στην απόφαση ενίσχυσης του φορητού οπλισμού που φέρουν οι χειριστές μαχητικών προχώρησε η Αμερικανική Αεροπορία (USAF) προκειμένου να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσής τους, σε περίπτωση που απαιτηθεί να εγκαταλείψουν πίσω από τις εχθρικές γραμμές.
Η εγκατάλειψη σε εχθρικό έδαφος αποτελεί το χειρότερο σενάριο για οποιονδήποτε χειριστή μαχητικού αεροσκάφους. Και αν φαντάζει άθλος να καταφέρουν να εγκαταλείψουν το αεροσκάφος και να φτάσουν στο έδαφος με ασφάλεια, αυτή είναι μόνο η αρχή των προβλημάτων που έχουν να αντιμετωπίσουν.
Μέχρι σήμερα, παρά την εμπειρία δεκαετιών από συμμετοχή σε πολεμικές επιχειρήσεις από την εποχή του Βιετνάμ μέχρι το Ιράκ και το Αφγανιστάν, οι περισσότεροι πιλότοι της USAF δεν έφεραν τίποτα περισσότερο από ένα μαχαίρι επιβίωσης και περιστασιακά ένα πιστόλι των 0,45 in ή των 9 mm. Κάτι που σημαίνει ότι σε περίπτωση βλάβης ή κατάρριψης, αυτά ήταν τα μόνα μέσα που διέθεταν για να αντιμετωπίσουν τον εχθρό, μαζί με την εκπαίδευσή τους σε τακτικές επιβίωσης και διαφυγής.
Το περιστατικό του Su-25 στη Συρία
Το πλέον πρόσφατο διεθνές παράδειγμα σε επιχειρήσεις, ήταν κατάρριψη του ρωσικού μαχητικού εγγύς υποστηρίξεως Su-25 Frogfoot στη Συρία, από πυρά ισλαμιστών ανταρτών το Φεβρουάριο του 2018. Σύμφωνα με ρωσικές πηγές, ο χειριστής εγκατέλειψε επιτυχώς το χτυπημένο Frogfoot και έφτασε στο έδαφος, σε περιοχή ελεγχόμενη από εχθρικές δυνάμεις. Εκεί έδωσε μια απελπισμένη μάχη με μοναδικό όπλο το πιστόλι Stechkin με το οποίο ήταν εφοδιασμένος, προτού χτυπηθεί από εχθρικά πυρά. Μη επιβεβαιωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο άτυχος χειριστής διέθετε ακόμη μια χειροβομβίδα την οποία και χρησιμοποίησε για να μην συλληφθεί ζωντανός όταν τον προσέγγισαν οι ισλαμιστές αντάρτες.
Είτε η πληροφορία αυτή ευσταθεί είτε όχι, η πραγματικότητα παραμένει ότι οι πιλότοι μπορεί σε περίοδο πολέμου να βρεθούν σε τρομακτικά αντίξοες συνθήκες καθώς τα αεροσκάφη τους είναι πάντοτε ευάλωττα σε πυρά από φορητούς αντιαεροπορικούς πυραύλους και πυραυλικά συστήματα αεράμυνας.
Σε ό,τι αφορά την USAF, το συμβάν αυτό αποτέλεσε αιτία για αναθεώρηση του υφιστάμενου εξοπλισμού με αποτέλεσμα να αποφασιστεί ο εξοπλισμός τους με το GAU-5A Aircrew Self Defense Weapon (ASDW).
Τα χαρακτηριστικά του GAU-5
Πρόκειται για μια τροποποιημένη αραβίδα Μ4 με πτυσσόμενη πιστολοειδή λαβή FAB Defense AGF-43S Folding Pistol Grip καθώς και κάννη CBR τύπου Cry Havoc Tactical Quick Release Barrel, που επιτρέπει την λύση του όπλου και την μεταφορά του στο τυποποιημένο survival kit ενός ιπταμένου. Εάν απαιτηθεί, το ASDW μπορεί να συναρμολογηθεί χωρίς εργαλεία σε χρόνο 60 δευτερολέπτων και να παρέχει πυρά ακριβείας σε αποστάσεις 200-250 μέτρων! Η κάννη ταχείας απελευθέρωσης προσαρμόζεται μέσω κλείδων που ασφαλίζουν στις δύο πλευρές του όπλου ενώ καλύπτεται από συγκρότημα πολλαπλών βάσεων για προσαρμογή οποιοδήποτε σκοπευτικού βοηθήματος επιθυμεί ο χρήστης.
Όπως το Μ4, στο οποίο βασίζεται σχεδιαστικά το GAU-5A ASDW, είναι μια ημιαυτόματη αραβίδα των 5,56×45 mm και η διαμόρφωση που προβλέπει η USAF για χειριστές μαχητικών περιλαμβάνει 4 γεμιστήρες των 30 φυσιγγίων. Με το νέο όπλο θα εφοδιαστούν οι χειριστές σε F-15C/D, F-15E, A-10, F-22 και F-35 αλλά και οι ιπτάμενοι βομβαρδιστικών B-1B, B-52, B-2, όπως σύντομα και του νέου B-21 Raider. Η παραγωγή έχει ήδη ξεκινήσει και συνολικά προβλέπεται να παραδοθούν 2.137 όπλα.
Πως εξελίχτηκε η επιχειρησιακή απαίτηση
Το ζήτημα της αυτοπροστασίας των χειριστών που εγκαταλείπουν πίσω από τις εχθρικές γραμμές, είναι ένα θέμα που απασχόλησε κυρίως στις ΗΠΑ οι οποίες έχουν εμπλακεί ενεργά σε πολεμικές επιχειρήσεις τα τελευταία 30 χρόνια. Στον πόλεμο του Κόλπου το 1991, σημειώθηκαν περιστατικά καταρρίψεων με ορισμένα να καταλήγουν σε σύλληψη των χειριστών ενώ έγιναν και κάποιες δραματικές διασώσεις CSAR χειριστών που εγκατέλειψαν F-15E και F-14A, από δυνάμεις Έρευνας Διάσωσης με ελικόπτερα, σε συνεργασία με εναέρια μέσα όπως μαχητικά A-10 και F-16.
Στην Επιχείρηση “Deliberate Force” στη Σερβία το 1995, η κατάρριψη ενός F-16 από σερβικό SA-6, ανάγκασε τον χειριστή του εκτελέσει διαφυγή για περίπου 2 εβδομάδες, προτού καταφέρει να διασωθεί από φίλιες δυνάμεις . Η ανεπάρκεια του οπλισμού των ιπταμένων, αν και ήταν εμφανής σε όλες τις περιπτώσεις, δεν οδήγησε σε αναθεώρηση των κανονισμών, κυρίως λόγω και των περιορισμένων επιλογών που μπορούσε να προσφέρει εκείνη την εποχή η βιομηχανία φορητού οπλισμού.
Μετά το 2001, η προσπάθεια εστιάστηκε σε χειριστές ελικοπτέρων UH-60L, CH-47D /F, MH-47G και OH-58D οι οποίοι αντιμετώπιζαν και τους μεγαλύτερους κινδύνους πετώντας σε εχθρικό έδαφος. Αυτοί εφοδιάστηκαν με αραβίδες Μ4.
Τα περιστατικά όμως στη Συρία, όπως αυτό του Su-25 αλλά και νωρίτερα του άτυχου Ιορδανού χειριστή F-16 που καταρρίφθηκε, αιχμαλωτίστηκε και εκτελέστηκε από ισλαμιστές του ISIS (με ιδιαιτέρως ειδεχθή τρόπο), οδήγησε στην απόφαση για τον εφοδιασμό με ένα όπλο κατηγορίας PDW και των ιπταμένων μαχητικών αεροσκαφών.
Το ισχύει για τους χειριστές της ΠΑ
Στην Ελλάδα, οι χειριστές της ΠΑ δεν διαφοροποιούνται στο συγκεκριμένο θέμα από άλλες αεροπορικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ, που εξοπλίζονται σε πολεμικές επιχειρήσεις με πιστόλια των 9 mm. Έτσι λοιπόν σε επιχειρησιακές αποστολές προβλέπεται ο εφοδιασμός τους με πιστόλια Hecler & Koch P-7 το οποίο συναρμολογήθηκε στην Ελλάδα από την ΕΒΟ. Το ελληνικό P7 ονομάστηκε EP7 και φέρει την σφραγίδα της ΕΒΟ χαραγμένο στον κορμό.
To συγκεκριμένο πιστόλι κατασκευάστηκε λίγο μετά το 1978, αποτέλεσε το όπλο χειρός στην συλλογή επιβίωσης για τους ιπτάμενους της Πολεμικής Αεροπορίας. Χορηγείτο μόνο σε περιπτώσεις κρίσεων και όχι σε καιρό ειρήνης ενώ προβλέπεται και η εκτέλεση βολών ανά συγκεκριμένα διαστήματα για εξοικείωση – συντήρηση ικανότητας. O αριθμός αυτών των πιστολιών που κατέχει η Πολεμική Αεροπορία σύμφωνα με ανεξακρίβωτες πηγές, ήταν 600-650 κομμάτια.
Δυστυχώς αν και στην Ελλάδα δεν δίνεται γενικά βαρύτητα σε αυτόν τον τομέα (λόγω της μακροχρόνιας αποχής από πραγματικές επιχειρήσεις), ο εφοδιασμός του προσωπικού της ΠΑ με ικανότερο οπλισμό θα πρέπει να αποτελέσει ζήτημα προς μελέτη.
Οι διεθνείς εξελίξεις με βάση την εμπειρία των ΗΠΑ, δεν θα πρέπει να αγνοηθούν καθώς το έμψυχο δυναμικό του Κλάδου και ιδίως οι ιπτάμενοι, θα πρέπει να διαθέτουν την καλύτερη δυνατή προστασία, σε περίπτωση που απαιτηθεί να αντιμετωπίσουν απειλές μετά από εγκατάλειψη σε εχθρικό έδαφος. Ας μην περιμένουμε να το διαπιστώσουμε στη πράξη.
