Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η αμερικανική εταιρεία US Defense Systems, έχει εκφράσει ενδιαφέρον για την αγορά αρμάτων μάχης M60 που έχει αποσύρει ή χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός, όπως έγινε γνωστό μετά την πραγματοποίηση τηλεδιασκέψεως με επιτελείς του ΓΕΣ, στις 7 Μαρτίου. Κύριο αντικείμενο της εταιρείας είναι η παροχή ανταλλακτικών και υπηρεσιών μηχανικής και σχεδιαστικής φύσεως για την κατασκευή οπλικών συστημάτων.
Ο Ελληνικός Στρατός είχε παραλάβει 357 Μ60Α1 RISE/RISE Passive και 312 πιο εξελιγμένα Μ60Α3 TTS στην δεκαετία του 1990, ως πλεονάζον υλικό από τον Στρατό των ΗΠΑ. Εξ αυτών, τα M60A1 έχουν αποσυρθεί από το 2009 και παραμένουν σε υπηρεσία περί τα 100 M60A3 TTS. Όπως είχε γράψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, τον Σεπτέμβριο του 2019 είχε αποφασισθεί η εκποίηση 354 αποσυρμένων αρμάτων M48 και M60 του Ελληνικού Στρατού, τα οποία παρέμεναν σε απόθεση. Εξ αυτών, τα 87 ήταν Μ60Α1 και τα 192 Μ60Α3. Η εκποίηση εξελίσσεται με διαδοχικές προκηρύξεις διαγωνισμών, με πρώτη το 2024 για τα 87 M60A1 και τον τρέχοντα μήνα για τα σκάφη μόνο από 100 M60A3 TTS.
Ενδιαφέρον για την αξιοποίηση αρμάτων M60 του Ελληνικού Στρατού υπέρ της Ουκρανίας, εκδηλώθηκε από αμερικανικής πλευράς το 2023, χωρίς όμως να υπάρξει συνέχεια ή να επιδιώξει η κυβέρνηση μια επωφελή συμφωνία που θα ενέπλεκε πιθανώς και ελληνικές εταιρείες. Εν τούτοις, αν και ουδείς φαίνεται να ασχολείται στην Ελλάδα με τα M60 πέραν των αρμοδίων αξιωματικών που εμπλέκονται στους διαγωνισμούς εκποιήσεως, ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ αποκαλύπτει ότι μία ελληνική εταιρεία, η EODH, έχει ετοιμάσει μελέτη και πρόταση πλήρους εκσυγχρονισμού των αρμάτων του τύπου ώστε να μπορούν να παραμείνουν σε υπηρεσία με αξιώσεις για τις επόμενες δεκαετίες! Η πρόταση της EODH, σε συνεργασία με την ισπανική DUMA και αριθμό Ελλήνων συνεργατών που λειτουργούν ως προμηθευτές – συνεργάτες στο πλαίσιο ενός οικοσυστήματος εταιρειών, θεωρείται ότι προσφέρει πολύ καλή σχέση κόστους προς απόδοση.
Η όλη σκέψη πηγάζει μετά τα διδάγματα του πολέμου στην Ουκρανία, όπου μεταξύ άλλων η προσπάθεια επανεξοπλισμού ενός στρατού με σύγχρονο υλικό και ιδίως άρματα μάχης, απεδείχθη δύσκολη για πολλούς λόγους. Και αυτό την ίδια στιγμή, κατά την οποία έχει καταστεί αντιληπτό ότι ακόμη και παλαιά άρματα που έχουν αποσυρθεί, με βάση απλώς το σκάφος και τον πύργο, που αφαιρούν μεγάλο κομμάτι της παραγωγής – κατασκευής, μπορούν να αποτελέσουν βάση για ολοκληρωμένη λύση με προσιτό κόστος.
Η πρόταση της EODH για το M60, ακολουθεί την φιλοσοφία προηγουμένων προτάσεων που έχει μελετήσει και προετοιμάσει τα τελευταία χρόνια η εταιρία, για πλήρη εκσυγχρονισμό αρμάτων Leopard 1, AMX-30 και τεθωρακισμένων οχημάτων M113 και ΛΕΩΝΙΔΑΣ. Οι προτάσεις, προσφέρουν κατ’ ουσίαν ένα εντελώς νέο άρμα ή τεθωρακισμένο που μπορεί να παραμείνει σε υπηρεσία υποστηριζόμενο πλήρως για δεκαετίες, αφού παλιά συστήματα που έχουν σταματήσει να υποστηρίζονται, αντικαθίστανται με σύγχρονα.
Επιγραμματικώς, η πρόταση για το αποκαλούμενο M60 HEL, περιλαμβάνει τις παρακάτω παρεμβάσεις ανά βασικούς τομείς ενδιαφέροντος:
ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΕΥΚΙΝΗΣΙΑ
Νέο συγκρότημα ισχύος 1.000 ίππων, που εξασφαλίζει υψηλή ταχύτητα και εξαιρετικές δυνατότητες διελεύσεως εμποδίων.
Ενισχυμένη ανάρτηση με υδροπνευματικούς αγκωνωτούς βραχίονες.
Νέο σύστημα ερπύστριας (προαιρετικώς).
Βελτιωμένη θέση οδηγού με όραση παντός καιρού.
ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΙΣΧΥΟΣ ΠΥΡΟΣ
Πυροβόλο 105 ή 120 mm (είτε το MG253 της IMI είτε το L/44 της Leonardo).
Νέο σταθεροποιημένο σύστημα ηλεκτρικής οδήγησης Πύργου/ Πυροβόλου.
Νέο ολοκληρωμένο Σύστημα Ελέγχου Πυρός που εξασφαλίζει δυνατότητα “Hunter – Killer” και “Killer – Killer”. Το ΣΕΠ περιλαμβάνει πλήρως σταθεροποιημένο σε δύο άξονες κύριο σκοπευτικό νέας γενιάς για τον πυροβολητή, το οποίο μπορεί να συμπληρωθεί με πλήρως σταθεροποιημένο σε δύο άξονες ανεξάρτητο πανοραμικό περισκόπιο για τον Αρχηγό Πληρώματος, με τους ίδιους οπτικούς αισθητήρες (κάμερα θερμικής απεικονίσεως 3ης γενιάς μεγάλης εμβελείας, κάμερα ημέρας μεγάλης εμβελείας με φακό συνεχούς ζουμ, ψηφιακό τηλέμετρο λέιζερ, καταδείκτη λέιζερ για τον παραλληλισμό με τον σωλήνα του πυροβόλου).
ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΟ C5I
Πολυεπίπεδο σύστημα επικοινωνιών.
Σύντηξη Δεδομένων Αισθητήρα – Τελεστή.
Σύστημα Διαχείρισης Πεδίου Μάχης.
Αρχιτεκτονική με επίκεντρο την Τεχνητή Νοημοσύνη (AI).
ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ – ΕΠΙΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ
Πακέτο Παθητικής/ Ενεργητικής προστασίας.
Τηλεχειριζόμενος Σταθμός Οπλισμού (RWS) αυτοπροστασίας, ολοκληρωμένος με το ανεξάρτητο πανοραμικό περισκόπιο του Αρχηγού Πληρώματος.
ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ & ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΣΥΝΤΗΡΗΣΕΩΣ
Συστήματα υψηλής αξιοπιστίας.
Τεχνολογία βιώσιμη για τα επόμενα 25 χρόνια.
Διαχείριση απαρχαιώσεως υλικού.
Σημειώνεται ότι ως προς την αναβάθμιση της ισχύος πυρός, η EODH προτείνει επίσης, αναλόγως των αναγκών του επιχειρησιακού χρήστη, την προσθήκη οργανικού drone αναγνωρίσεως – στοχοποιήσεως, όσο και Περιπλανόμενων Πυρομαχικών. Επιπλέον, η εταιρεία μπορεί να προσθέσει ικανότητα βολής κατευθυνομένων αντιαρματικών βλημάτων, είτε από την κάννη του πυροβόλου ή και από πλευρικώς φερόμενο εκτοξευτή βολής.
Στην προστασία – επιβιωσιμότητα, που αποτελεί και την εξειδίκευση της EODH, η λύση θωρακίσεως κινείται εντός των ορίων της διαθέσιμης τεχνολογίας, του μέγιστου επιτρεπόμενου βάρους και του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Επισημαίνεται ότι η εμπειρία από τον πόλεμο στην Ουκρανία δείχνει σαφώς ότι το καλύτερο αποτέλεσμα επιτυγχάνεται με συνδυασμό πρόσθετης παθητικής θωρακίσεως και Ενεργητικής Θωρακίσεως Αντιδράσεως (ERA).
Το Σύνολο Ενεργού Προστασίας (APS) που προτείνεται, περιλαμβάνει παθητικό ραντάρ 3D, αναλυτή φάσματος ραδιοσυχνοτήτων (RF), Σύστημα Προειδοποιήσεως Λέιζερ (LWS), Ακουστικό Αισθητήρα Βολής, πανοραμικό ηλεκτροπτικό σκοπευτικό, οκταπλό εκτοξευτή πολυφασματικών βομβίδων, παρεμβολέα αντι-drone και το τηλεχειριζόμενο σταθεροποιημένο πυροβόλο 12,7 mm που είναι συνδεδεμένο με το ανεξάρτητο πανοραμικό περισκόπιο του Αρχηγού Πληρώματος.
Όπως και η πρόταση εκσυγχρονισμού του Leopard 1 HEL, έτσι και το M60 HEL έχει μελετηθεί λαμβάνοντας υπ’ όψιν τις συνεργατικές δυνατότητες μάχης, στην βάση της πλήρως ψηφιοποιημένης Δικτυοκεντρικής Πλατφόρμας Μάχης με ευρεία χρήση/ σύντηξη αισθητήρων και τελεστών, υποβοηθούμενη από AI, δυνάμενη να λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής ισχύος. Το άρμα θα διακρίνεται από συνδεσιμότητα πολλαπλών επιπέδων, η οποία περιλαμβάνει κλιμάκια Διοικήσεως, τμήματα χερσαίων και εναερίων δυνάμεων υποστηρίξεως, έλεγχο ρομποτικών συστημάτων (UAV, UGV, Περιπλανόμενα Πυρομαχικά) με χρήση ασφαλών ζεύξεων επικοινωνιών δεδομένων υψηλής ταχύτητος. Θα υπάρχει επίσης κοινή χρήση και ανταλλαγή δεδομένων απεικονίσεως τακτικής καταστάσεως σε πραγματικό χρόνο, επιτρέποντας την διεξαγωγή συνδυασμένων επιχειρήσεων από τον απλό στρατιώτη μέχρι το επίπεδο του Τακτικού Συγκροτήματος Μάχης και της Ταξιαρχίας. Τέλος, θα εξασφαλίζεται αποκεντρωμένη ικανότητα επεξεργασίας και αναλύσεως βέλτιστων τρόπων δράσεως και τακτικής.
Συμπερασματικώς, πρέπει να καταστεί αντιληπτό στους υπεύθυνους ότι υπάρχει πλήρης εγχώρια δυνατότητα αξιοποιήσεως όλων των αρμάτων μάχης περασμένων γενεών που βρίσκονται σε υπηρεσία με τον Ελληνικό Στρατό αλλά και την Εθνική Φρουρά της Κύπρου. Η εκποίηση ακόμη και απλών σκαφών αρμάτων μάχης, τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν κατά διαφόρους τρόπους από την αμυντική βιομηχανία υπέρ του επιχειρησιακού χρήστη, αποτελεί σε τελική ανάλυση κοντόφθαλμη αντίληψη περασμένων εποχών, ανεπίκαιρη ακόμη περισσότερο υπό το φως των ποικίλων εμπειριών που προσφέρει ο πόλεμος στην Ουκρανία. Αν παλαιότερα δεν υπήρχαν εγχώριες επιλογές για λύσεις οικονομικώς προσιτές αλλά ήταν μονόδρομος η αναζήτηση μεταξύ ξένων οίκων με κατά πολύ υψηλότερο κόστος, αυτό δεν ισχύει σήμερα.
