Διακλαδική Αεροπορική Πτέρυγα Ειδικών Επιχειρήσεων – Το βρετανικό μοντέλο και σκέψεις για τις απαιτήσεις SOF των ΕΔ
Στα τέλη Ιανουαρίου ολοκληρώθηκε στη Βρετανία η άσκηση “FARADAY FIELD” στην οποία συμμετείχαν αεροπορικά μέσα τα οποία ειδικεύονται σε επιχειρήσεις SOF. Η άσκηση πραγματοποιήθηκε στο πεδίο ασκήσεων “Altcar” που βρίσκεται σε απομονωμένη περιοχή στις δυτικές ακτές της Βρετανίας. Σε αυτήν συμμετείχαν τόσο στελέχη μονάδων των βρετανικών SOF όσο και επίστρατοι, οι οποίοι εκτέλεσαν μεταξύ άλλων μεγάλο αριθμό βολών με το φορητό οπλισμό τους.
Η σχετική αναφορά έχει ενδιαφέρον υπό το πρίσμα μελέτης των λύσεων που έχουν επιλέξει άλλες συμμαχικές χώρες του ΝΑΤΟ, σε ό,τι αφορά την επιλογή εναέριων μέσων για εξειδικευμένες αποστολές και την εκπαίδευση του προσωπικού τους. Οι λύσεις αυτές αποτελούν σημείο αναφοράς στην αναζήτηση ενός μοντέλου που θα μπορούσε να «δουλέψει» και για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, που έχουν πιεστικές και διαχρονικές ανάγκες στην εκτέλεση επιχειρήσεων SOF.
Έτσι λοιπόν, τα πληρώματα ελικοπτέρων που ανήκουν σε μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των Βρετανικών Ενόπλων Δυνάμεων, παρά το γεγονός ότι συμμετείχαν πρόσφατα σε πραγματική επιχείρηση (μαζί με βατραχανθρώπους της SBS) συνεργάστηκαν εκ νέου για τη διεξαγωγή της μεγάλης αυτής άσκησης καθώς η εκπαίδευσή τους δεν σταματάει ποτέ.
Επιχειρήσεις διείσδυσης σε πλωτές εξέδρες
Ειδικότερα στην άσκηση “FARADAY FIELD” χρησιμοποιήθηκαν ελικόπτερα Merlin του Βρετανικού Στρατού που επιχειρούν από τον αεροναύσταθμο του ναυτικού RNAS Yeovilton μαζί με Chinook της RAF με έδρα την αεροπορική βάση RAF Odiham αλλά και ελικόπτερα τύπου Wildcat του Βασιλικού Ναυτικού, επίσης από το Yeovilton.
Αυτοί οι τύποι ελικοπτέρων σχηματίζουν την Διακλαδική Αεροπορική Πτέρυγα Ειδικών Επιχειρήσεων (UK Joint Special Forces Aviation Wing) η οποία συγκροτήθηκε στις 2 Απριλίου 2001 με τη συγχώνευση της No 657 Μοίρας του Βρετανικού Στρατού με ελικόπτερα Westland Lynx AH9A και της No. 7 Μοίρας της RAF, που επιχειρεί με ελικόπτερα Chinook.
Τα πληρώματα της Διακλαδικής Πτέρυγας Ειδικών Επιχειρήσεων πέταξαν εκπαιδευτικές αποστολές σε ειδικά σενάρια διάρκειας μιας εβδομάδας, με χαμηλές πτήσεις διείσδυσης σε πλωτές εξέδρες άντλησης πετρελαίου στο Morecambe Bay, που είναι το δεύτερο μεγαλύτερο πεδίο εξόρυξης φυσικού αερίου στη Βρετανία.
Στις αποστολές συμμετείχε προσωπικό των SAS και SBS, το οποίο εκτέλεσε Fast Rope από ελικόπτερα Chinook με τη συνοδεία ελικοπτέρων Wildcat και Merlin ενώ ένα Merlin HM.1 παρείχε εικόνα σε ρόλο επιτήρησης – αναγνώρισης, παράλληλα με καθήκοντα Έρευνας και Διάσωσης.
Την τελευταία μέρα μάλιστα, πραγματοποιήθηκε στατική έκθεση εναέριων μέσων ανοιχτή στο κοινό, στο πλαίσιο πολιτικής δημοσίων σχέσεων με την τοπική κοινωνία σε ανταπόδοση της φιλοξενίας και της… “ανοχής” που επέδειξαν οι κάτοικοι στην ηχορύπανση που προκάλεσαν τα ελικόπτερα.
Ανάπτυξη “κουλτούρας” και επιχειρησιακής ικανότητας SOF
Η Διακλαδική Αεροπορική Πτέρυγα Ειδικών Επιχειρήσεων αποτελεί ένα ενδιαφέρον μοντέλο συνεργασίας πληρωμάτων και εναέριων μέσων που συνεργάζονται με μονάδες SOF. H συνεργασία αυτή πηγάζει από την ανάγκη ειδικής εκπαίδευσης σε πολύ χαμηλές πτήσεις και τακτικές διείσδυσης στο σκοτάδι, με αποκλειστικό σκοπό την υποστήριξη μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων.
Η στενή συνεργασία μεταξύ των αεροπορικών πληρωμάτων και του προσωπικού SOF, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ανάπτυξη “κουλτούρας” και, το κυριότερο, άρτιας επιχειρησιακής ικανότητας προκειμένου οι δυνάμεις αυτές να είναι ικανές να πραγματοποιήσουν δύσκολες αποστολές που απαιτούν ικανότητες άνω του μέσου όρου των πληρωμάτων ελικοπτέρων (που πετάνε συνήθως σε αποστολές αερομεταφοράς) και φυσικά με τον κατάλληλο εξοπλισμό, σε ό,τι αφορά την ικανότητα παροχής πυρών υποστήριξης και συστημάτων αυτοπροστασίας.
Παρόμοια επιχειρησιακή απαίτηση υφίσταται και στην χώρα μας όπου, παρά τις πιεστικές ανάγκες, δεν υπάρχει μονάδα που να αντιστοιχεί σε αυτές τις προϋποθέσεις από κανένα Κλάδο των Ενόπλων Δυνάμεων.
Δυστυχώς όμως, οι περιορισμένες διαθεσιμότητες στα πλέον ικανά μεταφορικά ελικόπτερα όπως τα NH-90, επιτείνουν τη δυσμενή κατάσταση που επικρατεί στην Αεροπορία Στρατού ενώ και η ΠΑ υστερεί σημαντικά σε ανάλογες ικανότητες, εξαιτίας της περιορισμένης διαθεσιμότητας του στόλου των Super Puma.
Οι ελληνικές προοπτικές και οι ιδιαιτερότητες
Παρά το γεγονός ότι στις μέρες μας η διακλαδική συνεργασία αποτελεί μονόδρομο στην εκτέλεση πάσης φύσεως επιχειρήσεων, η εκπαίδευση και εξειδίκευση σε συγκεκριμένες απαιτήσεις και επίπεδο ικανότητας από πλευράς ιπτάμενων πληρωμάτων, είναι βασική προϋπόθεση.
Η πλέον ενδεδειγμένη λύση είναι δημιουργία ενός τμήματος Ειδικών Επιχειρήσεων στην Αεροπορία Στρατού, η οποία διαθέτει σαφή προσανατολισμό προς αυτήν την κατεύθυνση ενώ και ο στόλος των NH-90 (εφόσον ανακτήσει ικανές διαθεσιμότητες) κρίνεται ως ο καταλληλότερος για την εκτέλεση αποστολών SOF.
Με δεδομένο επίσης ότι απαιτείται στενή συνεργασία με επιθετικά ελικόπτερα, η συνεκπαίδευση μιας δύναμης ελικοπτέρων Ειδικών Επιχειρήσεων, θα πρέπει να θεωρείται δεδομένη, ενισχύοντας περαιτέρω την καταλληλότητα της υποψηφιότητας της Αεροπορίας Στρατού για το σκοπό αυτό.
Επίσης, ο στόλος των Chinook, ο οποίος διατίθεται σε επαρκείς αριθμούς καθώς και η επικείμενη άφιξη των OH-58D Kiowa Warrior, δημιουργεί λαμπρές προοπτικές για την ίδρυση ενός τμήματος Ειδικών Επιχειρήσεων μέσα στους κόλπους της Αεροπορίας Στρατού, σε ξένα πρότυπα, φυσικά σε αρκετά μικρότερο μέγεθος και δυνατότητες.
Αναβαθμίσεις για Little Birds και Chinook της USSOCOM και οι απαιτήσεις εξοπλισμού της ΑΣ
Είναι λοιπόν προφανές ότι η διακλαδική μορφή ενός αεροπορικού τμήματος Ειδικών Επιχειρήσεων θα πρέπει -εξ ορισμού- να περιλαμβάνει την συνεργασία με όλες τις μονάδες SOF των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων. Από την άλλη πλευρά, η σύνθεσή του δεν θα πρέπει να γίνει με εναέρια μέσα από την ΠΑ και το ΠΝ (όπως έχουν επιλέξει οι Βρετανοί) καθώς τα ελικόπτερα αυτά στη χώρα μας δεν διατίθενται σε μεγάλους αριθμούς ενώ έχουν αποκτηθεί με ειδικό εξοπλισμό για την κάλυψη συγκεκριμένων και ανελαστικών επιχειρησιακών απαιτήσεων (SAR και ASW).
“Κλειδί” η ίδρυση της ΔΕΠ
Οι εξελίξεις αυτές έχουμε αναφέρει και στο παρελθόν ότι συνδέονται στενά με την ίδρυση της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου (ΔΕΠ), η οποία θα περιλαμβάνει όλες τις μονάδες Ειδικών Επιχειρήσεων των τριών Κλάδων, παρέχοντας ενιαία επιχειρησιακή διοίκηση και καθορισμό προδιαγραφών σε εκπαίδευση και υλικά.
Πρόκειται για ένα κρίσιμο εξελικτικό βήμα για το οποίο η μελέτη αναγκαιότητας συγκρότησης έχει ολοκληρωθεί εδώ και αρκετό καιρό αλλά διάφορες συγκυρίες δεν έχουν επιτρέψει την υλοποίησή του, η οποία ελπίζεται ότι θα δρομολογηθεί από την παρούσα πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του ΥΠΕΘΑ, που έχει πλήρη γνώση των υφιστάμενων επιχειρησιακών απαιτήσεων.
