Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η πρόσφατη ανταπόκριση από αμερικανικής πλευράς, στον κατάλογο διαθεσιμότητος EDA που υποβλήθηκε από τον Ελληνικό Στρατό, αφορούσε και δύο περιπτώσεις που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως πιο “ειδικές” και δείχνουν τις σκέψεις των επιτελών για πιθανές λύσεις προς κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών.
Η πρώτη εξ αυτών, αφορούσε την εκδήλωση ενδιαφέροντος για οχήματα μεταφορών διαφόρων τύπων. Είναι γνωστές οι μεγάλες ελλείψεις σε φορτηγά οχήματα και οχήματα ειδικών χρήσεων, με αποτέλεσμα να έχει εκφρασθεί αρκετές φορές σχετικό ενδιαφέρον προς την αμερικανική πλευρά. Η τελευταία μεγάλη ευκαιρία που χάθηκε ήταν την άνοιξη του 2014, σε ενημέρωση για δυνατότητα επιθεωρήσεως 1.200 οχημάτων διαφόρων τύπων, με δικαίωμα επιλογής μέχρι 605 εξ αυτών. Επιτροπή αξιωματικών τους ΓΕΣ που μετέβη στις ΗΠΑ, είχε επιλέξει τότε περί τα 320 φορτηγά οχήματα τύπων Μ977, Μ978 και Μ985 HEMTT αλλά η μεταβίβαση δεν έγινε ποτέ λόγω μη εξευρέσεως πιστώσεων για την κάλυψη των εξόδων μεταφοράς.
Στην νέα κρούση του ΓΕΣ, στην επιστολή της 21ης Δεκεμβρίου 2021 η Υφυπουργός Στρατού αρμόδια για Διεθνείς Εξαγωγές και Συνεργασία Elizabeth Wilson απάντησε ότι καθώς η Ελλάδα έχει λάβει έγκριση για πολλαπλές μεταβιβάσεις EDA το 2010, 2011 και 2013, δεν απαιτείται νέα έγκριση από πλευράς Κονγκρέσου. Ωστόσο, χρειάζεται η υποβολή νέου αιτήματος ώστε να δυνηθεί να εξασφαλισθεί η δέσμευση οχημάτων, κάτι που συνιστούσε να γίνει το συντομότερο δυνατό.
Εκτιμάται ότι μια τέτοια κίνηση μπορεί να αποδώσει, εξασφαλίζοντας αριθμό οχημάτων που θα ανακουφίσουν το υφιστάμενο πρόβλημα στις ανάγκες μεταφορών του Ελληνικού Στρατού. Από κάθε άποψη πάντως, θα πρόκειται για μια εμβαλωματική κίνηση.
Η δεύτερη περίπτωση, αφορά το ερώτημα που τέθηκε από ελληνικής πλευράς για την διαθεσιμότητα Οχημάτων Μεταφοράς Πεζικού Stryker (8×8). Η απάντηση ήταν αρνητική ως προς την διάθεση οχημάτων του τύπου ως EDA αλλά αφήνεται ανοικτή η προοπτική της πωλήσεως οχημάτων με “μειωμένο κόστος”, καθώς τα οχήματα θα είναι μεταχειρισμένα. Στο κόστος βεβαίως θα πρέπει να περιληφθούν εργασίες ανακατασκευής των οχημάτων, τα οποία θα προκύψουν από το υφιστάμενο απόθεμα του Στρατού των ΗΠΑ.
Προ δεκαπενταετίας, το ΓΕΣ είχε εκφράσει επιχειρησιακή απαίτηση για αριθμό τροχοφόρων τεθωρακισμένων οχημάτων πεζικού, με σκοπό τον εφοδιασμό μηχανοκινήτων ταγμάτων πεζικού στην ηπειρωτική χώρα και τα νησιά, που θα μπορούσαν να διατεθούν και στο πλαίσιο αποστολών του ΝΑΤΟ. Το Stryker ICV βρίσκεται σε υπηρεσία με τον Στρατό των ΗΠΑ από το 2002, εξοπλίζοντας Ομάδες Μάχης Ταξιαρχίας Styker, που διακρίνονται από αυξημένη στρατηγική και τακτική ευκινησία.
Το Stryker ICV έχει μήκος 6,95 μέτρα, πλάτος 2,72 μέτρα και ύψος 2,64, με βάρος 16,47 τόννων. Το πλήρωμα είναι διμελές και μπορεί να μεταφερθούν μέχρι 9 επιβάτες. Σε αμερικανική υπηρεσία εκσυγχρονίζονται με σκάφος σχήματος V, για αυξημένη προστασία έναντι εκρήξεων ναρκών ή Αυτοσχεδίων Εκρηκτικών Μηχανισμών. Εφοδιάζονται επίσης με ισχυρότερο κινητήρα, βελτιώνεται η ανάρτηση και φέρουν φαρδύτερα ελαστικά για αυξημένη ευκινησία ενώ εγκαθίσται πλήρως ολοκληρωμένο σύστημα δικτυώσεως που θα καθιστά το όχημα συμβατό με το μελλοντικό Ολοκληρωμένο Τακτικό Δίκτυο του Στρατού των ΗΠΑ. Τα τελευταία έτη δε, έχουν αναληφθεί προγράμματα εγκαταστάσεως πύργων με πυροβόλο 30 mm, για την αύξηση της ισχύος πυρός η οποία περιοριζόταν σε βαρύ πολυβόλο 12,7 mm.
Το ελληνικό ενδιαφέρον στην προκειμένη περίπτωση, συμπίπτει με την γνωστοποίηση τον Μάιο του 2021 της αποφάσεως του Στρατού των ΗΠΑ να αποσύρει μέχρι το τέλος του Οικονομικού Έτους 2022 το σύνολο των οχημάτων Stryker Συστήματος Κινητού Πυροβόλου, λόγω παλαιότητος και συστημικών θεμάτων του πυροβόλου και του συστήματος τροφοδοσίας.
Το Stryker MGS είναι ένα από τα μέλη της οικογενείας οχημάτων Stryker, που προοριζόταν για την παροχή πυρών υποστηρίξεως ευθυτενούς τροχιάς σε επιτιθέμενο πεζικό των Ομάδων Μάχης Ταξιαρχίας Stryker. Αν και ο ρόλος αφορούσε την καταστροφή οχυρώσεων και εχθρικών αμυντικών θέσεων γενικώς, η ισχύς του πυροβόλου εξασφάλιζε και επαρκή αντιαρματική ικανότητα.
To Stryker MGS αναπτύχθηκε προ εικοσαετίας και αντιπροσώπευε την τελευταία λέξη της τεχνολογίας, ενσωματώνοντας για πρώτη φορά στον Στρατό των ΗΠΑ αυτόματο σύστημα τροφοδοσίας, που όμως απεδείχθη δαπανηρό στην συντήρηση. Στην υπηρεσία του, το συγκεκριμένο όχημα δεν υποβλήθηκε σε κάποιο πρόγραμμα αναβαθμίσεως, ακόμη και στον τομέα της προστασίας. Αξιολογώντας τις αδυναμίες και τα ζητήματα που υπήρχαν, αποφασίσθηκε τελικώς η απόσυρση ώστε οι όποιες επενδύσεις να αφιερωθούν στην αναβάθμιση του υπόλοιπου στόλου Stryker.
Ο Στρατός των ΗΠΑ διαθέτει σήμερα 9 Ομάδες Μάχης Ταξιαρχίας Stryker, εκ των οποίων 2 στην Εθνοφρουρά. Η τυπική οργάνωση περιλαμβάνει 10 διαφορετικές εκδόσεις του οχήματος: 130 Οχήματα Μεταφοράς Πεζικού (ICV), 9 Οχήματα Αντιαρματικών Κατευθυνομένων Βλημάτων, 27 Οχήματα Ιατρικών Διακομιδών, 12 Οχήματα Μηχανικού, 32 Διοικητικά Οχήματα, 36 Οχήματα Μεταφοράς Όλμων 120 mm, 56 Οχήματα Αναγνωρίσεως, 13 Οχήματα Πυρών Υποστηρίξεως, 3 Οχήματα Αναγνωρίσεως ΒΧΠ και 12 Κινητά Συστήματα Πυροβόλου 105 mm.
Το M1128 Stryker MGS, όπως είναι η πλήρης ταξινόμηση σε αμερικανική υπηρεσία, σχεδιάστηκε με σκοπό την υποστήριξη πεζικού σε συρράξεις χαμηλής εντάσεως και με ικανότητα αναλήψεως ρόλων αρμάτων μάχης. Τέθηκε σε υπηρεσία το 2007 αλλά λόγω συμβιβασμών και μειονεκτημάτων της σχεδιάσεως δεν παραγγέλθηκε σε μεγάλους αριθμούς.
Το όχημα φέρει τηλεχειριζόμενο Πύργο Χαμηλού Προφίλ της GDLS με πλήρως σταθεροποιημένο πυροβόλο Μ68Α1Ε4 των 105 mm, ελαφρύτερη έκδοση του πυροβόλου που έφεραν τα Μ1 Abrams και Μ60, με αυτόματο όμως σύστημα τροφοδοσίας που παρουσίαζε προβλήματα αξιοπιστίας. Για τον λόγο αυτό το 2005 επανασχεδιάσθηκε με την προσαρμογή βελτιωμένου επανατροφοδότη της Meggitt Defense, που αντικατέστησε τον προηγούμενο της Ares Incorporated. Η ταχυβολία ανέρχεται σε 6 βολές/ λεπτό, χαμηλότερη σε σχέση με άλλα αντίστοιχα αυτόματα συστήματα. Μόνο 18 βλήματα μεταφέρονται στο όχημα, εκ των οποίων 8 στον γεμιστήρα του αυτόματου συστήματος τροφοδοσίας.
Για το πυροβόλο διατίθενται οι εξής τύποι πυρομαχικών: Μ900 κινητικής ενεργείας, Μ456Α2 εκρηκτικά αντιαρματικά, Μ393Α3 εκρηκτικά για καταστροφή οχυρώσεων και αμυντικών έργων και Μ1040 εναντίον προσωπικού. Καθώς το πυροβόλο είναι χαμηλής ανακρούσεως, δεν μπορεί να αξιοποιήσει τις υψηλές διατρητικές επιδόσεις εξελιγμένων πυρομαχικών κινητικής ενεργείας, αυτό όμως δεν απασχολούσε ιδιαιτέρως στην περίπτωση του Μ1128.
Ο δευτερεύον οπλισμός αποτελείται από βαρύ πολυβόλο 12,7 mm και πολυβόλο 7,62 mm ενώ φέρονται 8 εκτοξευτές καπνογόνων.
Το Μ1128 φέρει θωράκιση για προστασία από βολίδες φορητών όπλων και θραύσματα οβίδων πυροβολικού ενώ στο εσωτερικό υφίσταται επένδυση Kevlar. Για προστασία από βολίδες βαρέων πολυβόλων μέχρι 14,5 mm μπορεί να προσαρμοστεί πρόσθετη θωράκιση. Το όχημα φέρει σύστημα προστασίας ΒΧΠ και αυτόματο σύστημα πυροσβέσεως.
Το πλήρωμα είναι τριμελές: αρχηγός πληρώματος, πυροβολητής και οδηγός.
Το βάρος οχήματος ανέρχεται σε 18,77 τόννους. Κίνηση εξασφαλίζει ένας πετρελαιοκινητήρας Caterpillar 3126 ισχύος 350 ίππων. Το όχημα μπορεί να αναπτύσσει μέγιστη ταχύτητα 100 χ.α.ώ. και η αυτονομία του ανέρχεται σε 530 χλμ.
Συνολικώς 142 Stryker MGS τέθηκαν σε υπηρεσία με τον Στρατό των ΗΠΑ. Τρία έχουν καταστραφεί σε επιχειρήσεις. Εφόσον μετά την απόσυρση του τύπου είναι εφικτή η παραχώρηση του συνόλου στον Ελληνικό Στρατό, θα μπορούσαν να καλύψουν επιχειρησιακές απαιτήσεις στην Ζώνη Ευθύνης της ΑΣΔΕΝ. Εάν ο τύπος αποδεσμευτεί και τα οχήματα μπορούν να μεταφερθούν πλήρη σε ενεργό κατάσταση, θα πρόκειται για μια επιλεκτική και στοχευμένη κίνηση, εάν όμως το ενδιαφέρον αφορά γενικότερα οχήματα Stryker ICV, τότε και το κόστος θα είναι ανάλογο.
Σημειώνεται ότι για τα Μ1128 ειδικώς, ενδιαφέρον φέρεται να έχει εκφρασθεί ήδη από την Ταϊβάν.
“Combat Ready” και “Exceptional” αξιολογήθηκε το ΕΤΑ από το NΑΤΟ
