Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Πολύ ευνοϊκή για την Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) είναι η συγκυρία που έχει δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα, όσον αφορά την ιδιότητά της ως αποκλειστικού υποκατασκευαστή της Lockheed Martin για το μαχητικό F-16. Η αποτυχία διαφόρων εναλλακτικών σχεδίων της αμερικανικής εταιρείας, προκειμένου να υποστηρίξει την αυξημένη ζήτηση και πωλήσεις του πετυχημένου μαχητικού αεροπλάνου, την υποχρεώνει πλέον να εναποθέτει όλες τις ελπίδες της στην ΕΑΒ.
Τα τελευταία έτη, η Lockheed Martin επεδίωξε να αυξήσει την παραγωγή συγκροτημάτων του F-16, διερευνώντας την πιθανότητα δημιουργίας νέων γραμμών παραγωγής εκτός της ΕΑΒ. Στο πλαίσιο αυτό κινήθηκε προς δύο κατευθύνσεις και συγκεκριμένα στην Πολωνία και το Μαρόκο, χρήστες του συγκεκριμένου μαχητικού.
Στην Πολωνία, η Lockheed Martin είναι ο ιδιοκτήτης της ιστορικής PZL Mielec, η οποία το 2007 είχε εξαγοραστεί από την Sikorsky Aircraft Corp. Στο πλαίσιο συμπαραγωγής του F-16 για την παγκόσμια αγορά, η Lockheed Martin είχε ανακοινώσει ότι από το 2022 θα ξεκινούσε στις εγκαταστάσεις της PZL Mielec η παραγωγή συγκροτημάτων όπως της οπίσθιας και κεντρικής ατράκτου, του πιλοτηρίου, των πλευρικών πινάκων – πλαισίων του πιλοτηρίου και το πρόσθιο διαμέρισμα υποδοχής ηλεκτρονικών.
Αντιστοίχως, το 2022 η Lockheed Martin υπέγραψε συμφωνία με τις βελγικές SABCA και Sabena και το κράτος του Μαρόκου, για την δημιουργία αεροπορικού κέντρου συντηρήσεως κι επισκευών F-16 και C-130. Το Μαρόκο είχε ψηφίσει το 2020 νόμο για την δημιουργία εγχωρίων υποδομών παραγωγής αμυντικού υλικού.
Τα σχέδια αυτά σύμφωνα με πληροφορίες του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ έχουν εγκαταλειφθεί στον έναν ή τον άλλον βαθμό για διαφόρους λόγους, με αποτέλεσμα ο αμερικανικός κολοσσός να έχει απευθύνει στην ΕΑΒ αίτημα ενισχύσεως της δικής της παραγωγής. Η ελληνική εταιρεία είναι μοναδικός κατασκευαστής εργοσυνόλων αεραγωγών και του οπισθίου μέρους της ατράκτου (aft fuselage) καθώς και θυρίδων προσβάσεως κινητήρα (MCID & NSI) του F-16, μάλιστα τον Φεβρουάριο του 2022 ανέλαβε νέα σύμβαση με αυτό το αντικείμενο, ύψους 118,6 εκατ. $.
Για να καλύψει τις ανάγκες, η Lockheed Martin ζήτησε από την ΕΑΒ να αυξήσει το απασχολούμενο προσωπικό στην συμπαραγωγή F-16 κατά 80 άτομα. Η απαίτηση είναι δύσκολο να καλυφθεί άμεσα, λόγω διαδικασιών προσλήψεως μέσω ΑΣΕΠ αλλά και απαιτήσεως εκπαιδεύσεως στις περιπτώσεις προσλήψεως ανειδίκευτου προσωπικού. Ένας μικρός αριθμός μπορεί να καλυφθεί με απευθείας πρόσληψη προσωπικού από την Lockheed Martin, μέσω ελληνικών υπεργολάβων που στηρίζονται σε ειδικευμένους αποστράτους της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά στην αγορά εργασίας υπάρχει γενικότερη έλλειψη ειδικευμένου προωπικού. Ακόμη και νεοπροσληφθέντες τα τελευταία έτη από την ΕΑΒ, μετά την συγκέντρωση κάποιας εμπειρίας αποχωρούν λόγω ευρέσεως εργασίας στο εξωτερικό με πολύ ελκυστικότερες μισθολογικές απολαβές, με αποτέλεσμα διαρκή αιμορραγία.
Οι υποχρεώσεις της Lockheed Martin για παραδόσεις F-16 που βρίσκονται σε εξέλιξη, αφορούν συμβάσεις για συνολικώς 134 μονάδες: Βουλγαρία (16 F-16 Block 70), Ιορδανία (12 Block 70), Μαρόκο (24 Block 72), Μπαχρέιν (16 Block 70), Ταϊβάν (66 Block 70).
