Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η καταστροφή που έπληξε την Θεσσαλία στις 6 Σεπτεμβρίου από την κακοκαιρία Daniel, ήταν αδύνατο να μην επηρεάσει τις υποδομές των Ενόπλων Δυνάμεων, με το ενδιαφέρον να επικεντρώνεται στην αεροπορική βάση Στεφανοβικείου, έδρα της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού. Το αν κάποια από τα ελικόπτερα βρέθηκαν για κάποιο χρονικό διάστημα μέσα σε λιμνάζοντα ύδατα, δεν ήταν το μείζον σε μία βιβλική καταστροφή τέτοιου μεγέθους αλλά αναπόφευκτα, οι φωτογραφίες που δημοσιοποιήθηκαν προκάλεσαν ισχυρές εντυπώσεις. Σε έναν πλημμυρισμένο τόπο που έχει δημιουργηθεί μια τεράστια “λιμνοθάλασσα”, το κύριο πρόβλημα είναι οι ανθρώπινες απώλειες και οι καταστροφές ακίνητης περιουσίας.
Στην προκειμένη περίπτωση, η αεροπορική βάση Στεφανοβικείου πρακτικώς έχει παύσει να θεωρείται επιχειρησιακή και η στρατιωτική ηγεσία βρίσκεται υποχρεωμένη να λάβει δύσκολες αποφάσεις. Η κατάσταση είναι πιο σύνθετη απ’ ό,τι φαίνεται και η όποια λύση, απαιτεί πρωτίστως αφιέρωση σημαντικής χρηματοδοτήσεως για την αποκατάσταση των καταστροφών σε κτιριακές υποδομές, ειδικό εξοπλισμό κ.λπ. Το θετικό είναι ότι με αυτό τον τρόπο μπορεί να καλυφθούν χρονίζουσες ελλείψεις που παρέμεναν σε εκκρεμότητα λόγω μη αφιερώσεως χρηματοδοτήσεως. Η πρόκληση για τους αρμοδίους, είναι η εξεύρεση των χρημάτων και η έκτακτη σοβαρή επιβάρυνση του αμυντικού προϋπολογισμού σε ένα οικοδόμημα στο οποίο επί δεκαπενταετία έχουν συρρικνωθεί ανεπίτρεπτα οι λειτουργικοί προϋπολογισμοί.
Σε γενικότερο επίπεδο, η περίπτωση μπορεί να αξιοποιηθεί από την στρατιωτική ηγεσία ώστε να αναδείξει στην πολιτική, τον επικίνδυνο βαθμό απαξιώσεως γενικότερα των Ενόπλων Δυνάμεων σε υποδομές τεχνικής φύσεως για την υποστήριξη του υλικού από το Τεχνικό Σώμα. Συνολικώς, απαιτούνται κάποιες εκατοντάδες εκατομμύρια για την “ανάσταση” του οικοδομήματος που έχει αφεθεί σε πλήρη παρακμή και κάποτε θα έπρεπε να εκπονηθεί ένα σχετικό συνολικό πρόγραμμα ανατάσεως. Ενώ οι εξοπλιστικές δαπάνες απέκτησαν προτεραιότητα από το 2021, δεν αποδόθηκε η δέουσα προσοχή για επενδύσεις σε αυτόν τον παραμελημένο τομέα, που υποβαθμίζει γενικότερα την ετοιμότητα και το αξιόμαχο των Ενόπλων Δυνάμεων.
Στο πεδίο της ανταποκρίσεως των Ενόπλων Δυνάμεων, μπορούμε να επισημάνουμε και κάποιες επιχειρησιακής φύσεως πτυχές που πρέπει να αναδειχθούν.
Κατ’ αρχάς, η επέμβαση του Μηχανικού κρίνεται απολύτως επιτυχής, υπογράμμισε την αξία του ως Όπλο πολλαπλού οφέλους και η κοινή γνώμη συνέδεσε την αμεσότητα του έργου του, με την ιστορική προσφορά του στην ανοικοδόμηση της χώρας μεταπολεμικώς. Το Μηχανικό αξιοποίησε μηχανήματα που απέκτησε τα τελευταία έτη με χρηματοδότηση από κοινωτικά κονδύλια και ήταν το “καμάρι” που δικαιολογημένα διαφημιζόταν από το ΓΕΣ, σε μία μακρά περίοδο κατά την οποία οι προμήθειες νέου υλικού είχαν μηδενιστεί.
Ωστόσο, αυτή η πολύ θετική εικόνα που εκπέμπεται από το Όπλο του Μηχανικού, αφορά τον ρόλο του ως οργανισμός “ήπιας ισχύος”, υπό την έννοια της χρησιμότητος των κατασκευαστικών έργων που αναλαμβάνει και υλοποιεί γρήγορα. Ο πραγματικός ρόλος των Σκαπανέων, είναι η υποστήριξη των πολεμικών επιχειρήσεων με εξειδικευμένο προσωπικό και μηχανήματα, τόσο στην Άμυνα όσο και στην Επίθεση. Αυτή είναι η “σκληρή ισχύς” του Όπλου, δηλαδή η συνεισφορά του στις πολεμικές επιχειρήσεις, στην οποία όπως έχει επισημάνει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, πάσχει δομικώς.
Ο διαχωρισμός του Όπλου σε Μηχανικό Μάχης και Μηχανικό Κατασκευών, όπως ισχύει σε όλους τους εμπειροπόλεμους και προηγμένους στρατούς, είναι μονόδρομος. Είναι μία τομή, στην οποία ο Ελληνικός Στρατός δεν έχει περάσει ακόμη και απαιτεί νέες σοβαρές επενδύσεις για να υλοποιηθεί. Είναι όμως ένα αναγκαίο άλμα, εάν θέλουμε να μην έχουμε αυταπάτες για μία σοβαρή αδυναμία στο όλο αξιόμαχο.
Η επιτυχής ανταπόκριση λοιπόν του Μηχανικού χάρη στην “ήπια ισχύ” του, που αυτό το διάστημα διαφημίζεται πολύ καλά, δεν πρέπει να σκεπάσει τα ουσιώδη βήματα που πρέπει να γίνουν για την συνολική μετεξέλιξη του Όπλου.
Αν εκ πρώτης είναι προφανής η ανάγκη για σοβαρές επενδύσεις σε θέματα υποδομών του Όπλου της Αεροπορίας Στρατού, δεν πρέπει να παραβλεφθεί η ανάγκη, και η ηγεσία να την μετατρέψει σε ευκαιρία δρομολογήσεως αποφασιστικών εξελίξεων που έχουν καθυστερήσει, και στο Όπλο του Μηχανικού, όσο και στο Σώμα του Τεχνικού.
Απαιτείται ένας δημιουργικός συναγερμός σε επιτελικό επίπεδο, όχι υπό την καλύτερη συγκυρία δημοσιονομικών συνθηκών βεβαίως. Αν επιλεγεί η τακτική των απλών μπαλωμάτων, θα έχουμε αποδείξει ότι δεν κερδίσαμε πραγματικά αυτόν τον εν ειρήνη “πόλεμο” που κηρύχθηκε απροσδόκητα κι αιφνιδίασε.
