Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Την επομένη εβδομάδα ανοίγει τις πύλες της η έκθεση αμυντικού υλικού DEFEA 2021, όπου έπειτα από 11 έτη οι εταιρείες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας θα έχουν την δυνατότητα να παρουσιάσουν τα προϊόντα τους και το ελληνικό κοινό να ενημερωθεί γι’ αυτά. Έπειτα από 11 έτη, επειδή το 2010 είχε πραγματοποιηθεί στην Θεσσαλονίκη για τελευταία φορά ανάλογη έκθεση, η τότε DEFENSYS.
Πάντοτε στις εκθέσεις αυτές, το ενδιαφέρον για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία διαχωριζόταν στην παρουσία μεταξύ των κρατικών και των ιδιωτικών εταιρειών. Δυστυχώς όμως, σήμερα δεν αναμένεται να διαπιστωθεί ιδιαίτερη διαφοροποίηση ως προς την παρουσία των κρατικών επιχειρήσεων, εν σχέσει με αυτήν του 2010. Εάν θεωρήσουμε ότι σε τέτοιου τύπου εκθέσεις το ενδιαφέρον κεντρίζουν τα νέα προϊόντα που παρουσιάζονται, τί νέα προϊόντα άραγε μπορούμε να αναμένουμε στα περίπτερα των κρατικών ΕΑΒ και ΕΑΣ;
Το 2010 ως γνωστόν, στις κρατικές επιχειρήσεις υπήρχε η ΕΛΒΟ, η οποία σήμερα έχει ιδιωτικοποιηθεί. Αν και οι πρόνοιες της συμφωνίας προβλέπουν δυνατότητα συμμετοχής και του Ελληνικού Δημοσίου στο μέλλον, η DEFEA 2021 βρίσκει την εταιρεία σε μεταβατική φάση.
Από την πλευρά της ΕΑΒ, πιθανώς να εκτεθούν κάποια νέα σχέδια στα πεδία των μικρών ραντάρ εντοπισμού drone και των Συστημάτων Διοικήσεως. Προϊόντα, τα οποία δεν έχουν προσελκύσει κάποιον πελάτη και δεν είναι διευκρινισμένο σε τι στάδιο αναπτύξεως βρίσκονται. Αλλά το βέβαιο είναι ότι τα κύρια εκθέματα που θα ξαναδούμε, θα αφορούν συγκροτήματα ατράκτων του μαχητικού F-16 και του αεροσκάφους τακτικών μεταφορών C-130J. Πρόκειται σαφώς για τα κυριότερα “προϊόντα” που απασχολούν τις γραμμές παραγωγές, τα οποία όμως αποτελούν έργο που έχει ανατεθεί από την αμερικανική Lockheed Martin εδώ και αρκετά έτη. Και είναι πασίγνωστο ότι εξ αυτών προκύπτει κατά μείζονα λόγο ο ετήσιος κύκλος εργασιών της ΕΑΒ.
Στο περίπτερο των ΕΑΣ, επίσης είναι αμφίβολο κατά πόσο θα παρουσιασθεί κάποιο νέο προϊόν. Το νεότερο προϊόν που έχει αναπτύξει η εταιρεία, είναι το κατά γενική ομολογία εξαιρετικό πυρομαχικό (βομβίδες χαμηλής αρχικής ταχύτητος) 40 mm που έχει αποφέρει κάποιες πωλήσεις. Πέραν αυτού όμως, ό,τι άλλο παράγεται τα τελευταία έτη, αφορά ξένα προϊόντα για τα οποία έχει εξασφαλισθεί άδεια. Σε πρόσφατη ερώτηση στην Βουλή για την εταιρεία, γινόταν παράθεση σχετικών συμβάσεων για πυρομαχικά διαφόρων τύπων που ανέθεσαν ξένες χώρες, οι οποίες ενώ είχαν αναληφθεί δεν εκτελέσθηκαν, γεγονός που αναδεικνύει μια πολύ σκληρή πραγματικότητα, από την οποία προφανώς δεν απαλλάσσεται ευθυνών το αρμόδιο εποπτεύον Υπουργείο Οικονομικών.
Διέρρευσαν όμως ήδη φωτογραφίες από ένα τεθωρακισμένο όχημα ΒΜΡ-1 που έχει αποκατασταθεί για να επανέλθει σε ενέργεια. Πρόκειται για ένα εκ των 92 οχημάτων που είχε αποσύρει ο Ελληνικός Στρατός και παραχωρήθηκαν δωρεάν στην Αίγυπτο προ μερικών ετών, για να υποβληθούν σε εργασίες αναβαθμίσεως από ξένο οίκο πριν παραδοθούν. Ως εκ τούτου, και σε αυτή την περίπτωση το “προϊόν” δεν αφορά κάποιο “πακέτο” αναβαθμίσεως που προσφέρει η ελληνική εταιρεία αλλά πρόκειται για εργασίες οι οποίες εκτελούνται υπό την ευθύνη και επίβλεψη εκπροσώπων του ξένου οίκου.
Άλλο έκθεμα που αναμένεται να παρουσιασθεί στο περίπτερο των ΕΑΣ, είναι η ρουκέτα εκτεταμένου βεληνεκούς 122 mm που στηρίζεται σε συλλογή (kit) προωθητικών κινητήρων που έχει αναπτύξει η σερβική EDePRO για την ρουκέτα G-2000. Στα ΕΑΣ, σχεδιάζεται η υπό την ευθύνη και επίβλεψη Σέρβων προσαρμογή των σχετικών συλλογών σε υπάρχουσες ρουκέτες 122 mm από το απόθεμα του Ελληνικού Στρατού, κατά συνέπεια ούτε σε αυτή την περίπτωση μπορούμε να μιλήσουμε για “προϊόν” των ΕΑΣ.
Το ενδιαφέρον είναι ότι τόσο στο πρόγραμμα των ΒΜΡ-1 όσο και σε αυτό των ρουκετών, συμμετέχει στα συμβαλλόμενα μέρη η κυπριακή εταιρεία ΜΙΜΑ Global Armory Enterprises, γεγονός που την αναδεικνύει σε παίκτη αναλόγου ρόλου με αυτόν που διαδραματίζει η Lockheed Martin στην περίπτωση της ΕΑΒ, για την τροφοδότηση των ΕΑΣ με έργο.
Συνεπώς, οι κρατικές εταιρείες της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας στηρίζονται για την διατήρησή τους σε λειτουργία στην ανάθεση συμβάσεων από τις ελληνικές κυβερνήσεις σε ξένες εταιρείες, είτε για την παραγωγή κάποιου προϊόντος κατόπιν αδείας (που στο τέλος όμως δεν αποφέρει προϊόν στην εταιρεία, όπως αποδεικνύει η εμπειρία προγραμμάτων όπως του φορητού οπλισμού, των οχημάτων Mercedes κ.λπ.), είτε για την εγχώρια εκτέλεση εργασιών αναβαθμίσεως υλικού για λογαριασμό ξένου κατασκευαστή, είτε στο πλαίσιο αναθέσεως βιομηχανικού έργου από τα πάλαι ποτέ εξασφαλισθέντα Αντισταθμιστικά Ωφέλη. Τις αρνητικές προοπτικές αναπτύξεως δικών τους προϊόντων, υπογραμμίζει η απουσία των κρατικών εταιρειών από τα προγράμματα Έρευνας & Ανάπτυξης που αναθέτει το ΥΠΕΘΑ στο πλαίσιο πρωτοβουλιών σε επίπεδο ΕΕ.
Η DEFEA 2021 λοιπόν, πρέπει να αποτελέσει αφορμή σοβαρού προβληματισμού για το μέλλον των κρατικών εταιρειών της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας, τουλάχιστον ως προς τις αιτίες που εμποδίζουν την ανάπτυξη του χαρτοφυλακίου τους με προϊόντα δικής τους αναπτύξεως.
Για την αντικατάσταση των φορτηγών Steyr και οχημάτων Mercedes των Ενόπλων Δυνάμεων
