Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Ο τηλεοπτικός σταθμός SigmaLive της Κύπρου, αποκάλυψε εχθές ότι η πρώτη παρτίδα του σύγχρονου αντιαεροπορικού συστήματος που είχε παραγγελθεί στο Ισραήλ, έχει παραληφθεί και ήδη βρίσκεται σε υπηρεσία με την Εθνική Φρουρά. Σύμφωνα με τον αρχισυντάκτη Κυριάκο Πενηνταέξ, τον Οκτώβριο του 2021, ο Σίγμα είχε αποκαλύψει τις διαπραγματεύσεις με το Ισραήλ που ευρίσκοντο σε προχωρημένο στάδιο ενώ μελλοντικός στόχος είναι η προσθήκη κι άλλων συστημάτων προς ενίσχυση των δυνατοτήτων αντιμετωπίσεως μικρών drone και μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Κατά το ρεπορτάζ, το κόστος προμήθειας του αντιαεροπορικού συστήματος ανέρχεται σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Στην σχετική ειδησεογραφία, η εξέλιξη αναφέρεται σε προμήθεια του ισραηλινού συστήματος Iron Dome και τον Αύγουστο του 2022 η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΠΡΟΥ είχε αποκαλύψει την υπογραφή συμβάσεως. Εν τούτοις, όπως έγραψε ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, στην πραγματικότητα η προμήθεια δεν αφορά το “ειδικού σκοπού” και περιορισμένων επιδόσεων σύστημα της Rafael αλλά το πυραυλικό σύστημα εδάφους – αέρος BARAK MX της ισραηλινής IAI, που καλύπτει μέσα και μεγάλα βεληνεκή.
Για να ακριβολογούμε, το BARAK MX χρησιμοποιεί τρεις διαφορετικές εκδόσεις κατευθυνόμενου βλήματος βεληνεκούς 35 (Barak MR), 70 (Barak LR) και 150 χλμ. (Barak ER) αντιστοίχως, επιτρέποντας στον επιχειρησιακό χρήστη επιλογή βάσει συνδυασμού οικονομικών και επιχειρησιακών κριτηρίων. Το σύστημα μπορεί να αντιμετωπίσει επανδρωμένους και μη αεροπορικούς στόχους, πυραύλους πλεύσεως (cruise) αλλά και βαλλιστικούς πυραύλους. Καθώς ως βέλτιστη επιλογή για τα τελευταία παρουσιάζεται το Barak LR, πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι η επιλογή της Εθνικής Φρουράς αφορά τουλάχιστον τα βλήματα Barak LR και ER. Σε μια τέτοια περίπτωση, απαιτείται η προμήθεια μονάδων πυρός αποκλειστικώς με φορτίο 8 έτοιμων προς εκτόξευση βλημάτων Barak ER και μονάδων πυρός με φορτίο 8 βλημάτων LR, δεδομένου ότι συνδυασμός φορτίου στην ίδια μονάδα πυρός, ισχύει μόνο μεταξύ βλημάτων MR και LR.
Εταιρικό οπτικό υλικό παρουσιάζει την μονάδα πυρός να φέρεται επί ρυμουλκούμενης πλατφόρμας 6×6 και το σύστημα ραντάρ μεγάλου βεληνεκούς από φορτηγό όχημα 8×8. Οι επιλογές είναι τυπικές, εφόσον πρόκειται για αντιαεροπορικό σύστημα άμυνας ευρείας περιοχής.
Για τις νέες δυνατότητες που προσφέρει η ένταξη του BARAK MX στο δυναμικό της Εθνικής Φρουράς, θεωρείται βέβαιο ότι ενημερώθηκε ο Α/ΓΕΑ Αντιπτέραρχος (Ι) Δημοσθένης Γρηγοριάδης κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Κύπρο τον περασμένο Αύγουστο.
Με την προμήθεια του συστήματος BARAK MX, η Λευκωσία επιτυγχάνει κάλυψη του μέγιστου τμήματος της Δημοκρατίας και αποκτά περιθώρια ανέσεως σε τυχόν απόφαση σταδιακής αποσύρσεως παλαιότερων οπλικών συστημάτων, όπως επί παραδείγματι το μέσου βεληνεκούς ρωσικής προελεύσεως BUK-M1.
SPIKE – SPIKE NLOS: Γιατί όχι κοινή προμήθεια Ελλάδας – Κύπρου;
To BARAK MX συγκαταλέγεται στα συστήματα που εξετάζει πλέον και η Ελλάδα, στο πλαίσιο του προγράμματος συνολικού εκσυγχρονισμού των αντιαεροπορικών συστημάτων. Στην προκειμένη περίπτωση, το σύστημα της IAI εξετάζεται ως πιθανός αντικαταστάτης των συστημάτων μέσου βεληνεκούς Improved HAWK ενώ είναι προφανές ότι διά του βλήματος Barak ER μπορεί να θεωρηθεί και ικανός αντικαταστάτης των συστημάτων S-300PMU1.
Εφόσον το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού της αντιαεροπορικής ασπίδας κρίθηκε ως κορυφαία προτεραιότητα στους εξοπλισμούς της χώρας στις αρχές του 2024 και το οπλικό σύστημα που επέλεξε η Κυπριακή Δημοκρατία προ διετίας είναι υποψήφιο, αναδεικνύεται η ανυπαρξία στοιχειώδους συγκλίσεως σχεδιασμού εξοπλισμών μεταξύ Αθηνών – Λευκωσίας. Η Ελλάδα εμφανίζεται να ακολουθεί την Κυπριακή Δημοκρατία σε προμήθειες όπλων από το Ισραήλ, αντί να επιδιώκονται κοινές προμήθειες για οικονομίες και μεγιστοποίηση ανταλλαγμάτων σε κάθε επίπεδο. Φυσικά πρώτιστο σύμπτωμα στην ανυπαρξία κοινών προμηθειών, είναι η ανυποληψία προτάσεων της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας και στις δύο πλευρές.
