Η μετεξέλιξη των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων περνάει μέσα από την αναβάθμιση των Νατοϊκών δομών SOF. Αυτή θα είναι η μορφή των πραγμάτων που έρχονται στο εγγύς μέλλον, αν λάβει κανείς υπόψιν του τις διεθνείς εξελίξεις αλλά και τις απόψεις ανθρώπων που έχουν πλήρη εικόνα για το ζήτημα. Σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα στην Ευρώπη προχωράνε σε όλα τα επίπεδα και σε αντίθεση με τη στασιμότητα που επικρατεί στη χώρα μας στον τομέα ενίσχυσης των μονάδων SOF, φαίνεται ότι σε λίγα χρόνια θα πρέπει να γίνουν πολλά, προκειμένου να μην τεθούμε -κυριολεκτικά- στο περιθώριο, σε ότι αφορά τις Ειδικές Επιχειρήσεις σε επίπεδο ΝΑΤΟ.
Σημείο που προσδιορίζεται ως καταλυτικό για την αναβάθμιση νοοτροπίας και επιχειρησιακών δυνατοτήτων στον τομέα των Ειδικών Επιχειρήσεων είναι η συγκρότηση ελληνικής Τμηματικής Διοικήσεως Ειδικών Επιχειρήσεων (Special Opeations Component Command) στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ.
Πρόκειται για μια νέα μορφή Διοίκησης, με την πλέον πρόσφατη προσπάθεια να εκδηλώνεται από Βέλγιο, Δανία και Ολλανδία, οι οποίες υπέγραψαν σχετικό το προσύμφωνο Memorandum of Understanding (MOU) στις 7 Ιουνίου 2018, με σκοπό την κοινή συνεισφορά για την συγκρότηση πολυεθνική SOCC. Η τελευταία, ξεκίνησε να λειτουργεί μέσα στο 2019 και σκοπό έχει την υποστήριξη επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ ενώ οι SOF που μετέχουν σε αυτήν θα συμμετέχουν και στις δυνάμεις NRF.
Κύριο χαρακτηριστικό της Σύνθετης Τμηματικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (C-SOCC) θα είναι η πλήρης ευθυγράμμιση με τα Νατοϊκά στάνταρ, εξισώνοντας όλες τις δυνάμεις που συμμετέχουν σε επίπεδο ικανοτήτων, με απευθείας υπαγωγή στο Στρατηγείο Ειδικών Επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ (NATO’s Special Operations Headquarters) γνωστό και ως NSHQ
Στόχος και δομή δυνάμεων
Πρωταρχικός στόχος είναι η υποστήριξη επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ και δευτερευόντως η υποστήριξη επιχειρήσεων του ΟΗΕ και άλλων πολυεθνικών επιχειρήσεων.
Σε διευκρινιστική διάταξη αποδεσμευμένης σχετικής εισηγητικής μελέτης που υπάρχει διαθέσιμη στο διαδίκτυο, αναφέρεται: «Στη Δομή Δύναμης του ΝΑΤΟ (NATO Force Structure – NFS) οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων (SOF) παρέχουν εξειδικευμένες ικανότητες που για να ενεργοποιηθούν, απαιτούνται αρκετοί υποστηρικτικοί παράγοντες. Γι’ αυτό και οι συμμαχικές χώρες, απαιτείται να συνδράμουν με SOF που θα υποστηρίζονται πλήρως (Combat Support – Combat Service Support units)».
Επιπλέον, η συμμετοχή SOF του ΝΑΤΟ σε οποιαδήποτε επιχείρηση, προϋποθέτει την ενεργοποίηση της Σύνθετης Τμηματικής Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων (C-SOCC)
Να υπενθυμίσουμε στο σημείο αυτό ότι -αρχικά- για τη δημιουργία της Διοίκησης Ειδικών Επιχειρήσεων του ΝΑΤΟ, συνέδραμαν 7 κράτη μέλη που διέθεταν μονάδες αυτής της κατηγορίας. Οι χώρες αυτές προσδιορίζονται ως έχουσες SOF με προηγμένο επίπεδο οργάνωσης – επιχειρησιακής λειτουργίας και με ικανό εξοπλισμό και εκπαίδευση με ξεχωριστή φυσικά Διοίκηση σε Εθνικό επίπεδο.
Οι ίδιες χώρες ηγήθηκαν και δημιουργία του SOCC με στόχο την Διοίκηση και Έλεγχο επιχειρήσεων SOF σε επίπεδο ΝΑΤΟ. Πρόκειται για τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τη Γαλλία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γερμανία και την Τουρκία. Η συμφωνία προβλέπει μεταξύ άλλων από τις χώρες αυτές, την παροχή εναέριων μέσων για την μεταφορά προσωπικού και εφοδίων σε περίπτωση ανταπόκρισης σε κρίση στην οποία συμμετέχει το NSHQ. Η πρόβλεψη αυτή υπάρχει, καθώς το ίδιο το ΝΑΤΟ δεν διαθέτει οργανικά εναέρια μέσα στρατηγικών μεταφορών.
Οι ΗΠΑ ως έθνος που κατέχει ηγετικό ρόλο στην σύσταση του NSHQ αλλά και της αντίληψης του SOCC, είναι υπεύθυνες για την παροχή του 40% του προσωπικού (που προβλέπει η υφιστάμενη δομή δύναμης) ενώ συμφώνησαν να χρηματοδοτήσουν πλήρως την αγορά εξοπλισμού για υποστήριξη προκεχωρημένων επιχειρήσεων του NSHQ. Οι υπόλοιπες κράτη μέλη του ΝΑΤΟ θα παρέχουν στο NSHQ τμήματα για την υποστήριξη ικανότητας Διοίκησης και Ελέγχου αλλά και μονάδων Ειδικών Επιχειρήσεων (Special Operations Task Groups) πιστοποιημένα φυσικά από το ΝΑΤΟ.
IRON FIST 2019 και εκδήλωση ενδιαφέροντος της Βουλγαρίας για συμμετοχή στην Ελληνική SOCC
Η προετοιμασία των Operations Task Units
Σημαντικό εδώ είναι να αναφέρουμε ότι οι SOTG (εκτός από τις αρχικές 7 χώρες που προαναφέρθηκαν), θα ενισχυθούν από κλιμάκια και άλλων χωρών, τα οποία θα εκπαιδευτούν και θα αξιολογηθούν από τμήματα εκπαίδευσης του NSHQ. Ο χρόνος προετοιμασίας διευκρινίζεται ότι θα ποικίλει ανάλογα με το επίπεδο των δυνάμεων SOF κάθε κράτους μέλους του ΝΑΤΟ.
NLD SOCOM – Η Ολλανδία αποκτάει Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων
Κάθε SOTG θα είναι επανδρωμένη ανά πάσα στιγμή σε ποσοστό 75-80% διατηρώντας υψηλό βαθμό ετοιμότητας με δικό του τμήμα Διοίκησης που θα είναι σε απευθείας επαφή με το Κέντρο Επιχειρήσεων του NSHQ. Ακολούθως, ως προς τις SOTG, αυτές θα έχουν από 6-15 Επιχειρησιακές Ομάδες (Special Operations Task Units) ενώ κάθε μια από αυτές θα είναι επανδρωμένη με προσωπικό από 8-16 στελέχη SOF διαφόρων ειδικοτήτων.
Οι επιπτώσεις στις ελληνικές SOF
Πηγές που έχουν γνώση του ζητήματος, επισημαίνουν ότι οι εξελίξεις αυτές θα έχουν καταλυτικές επιδράσεις στον τρόπο οργάνωσης, εκπαίδευσης και διεξαγωγής επιχειρήσεων από μονάδες SOF σε Διακλαδικό επίπεδο. Και αυτό διότι η αξιολόγηση των μονάδων SOF για συμμετοχή σε δυνάμεις NRF και κατ’ επέκταση στην SOCC, προϋποθέτει πλήρη τήρηση συγκεκριμένων διαδικασιών -μέσω αυστηρής τυποποίησης- σε ολόκληρο το φάσμα λειτουργίας των μονάδων αυτών. Την δέσμευση προς το ΝΑΤΟ για την συγκρότηση SOCC με έθνος – πλαίσιο την Ελλάδα, αναλύσαμε στο τεύχος 28 (Σεπτέμβριος 2016) του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ. Κατά συνέπεια, η αξιολόγηση των ελληνικών SOF σε αυτό το επίπεδο, θα επιδράσει καταλυτικά στην βελτίωσή τους σε επιχειρησιακό επίπεδο, με απαλλαγή από πολλές μεθόδους και διαδικασίες που είναι κατάλοιπα περασμένων δεκαετιών και δεν συμβαδίζουν με τις σημερινές απαιτήσεις στο σύγχρονο πεδίο μάχης.
Τονίζεται μάλιστα ότι μια τέτοια εξέλιξη θα έχει αντίκτυπο που θα αποτελέσει το κρίσιμο σημείο καμπής για την αναβάθμιση των SOF σε βαθμό ακόμη μεγαλύτερο και από την ίδια την δημιουργία της κυοφορούμενης Διοίκησης Ειδικού Πολέμου, την ιδέα συγκροτήσεως της οποίας αναλύσαμε λεπτομερώς στο τεύχος 34 (Ιούνιος 2018) του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ. Πάντως σε κάθε περίπτωση, η πλήρης λειτουργία της ΓΕΕΘΑ/ΔΕΠ αποτελεί το ενδιάμεσο –και άκρως απαραίτητο βήμα– προκειμένου να οδηγηθούμε στην διαδικασία πιστοποιήσεως της ελληνικής SOCC!
Προς το παρόν, αυτό που είναι γνωστό, είναι ότι η ελληνική SOCC προβλέπεται να κηρυχθεί επιχειρησιακή στις 1/1/2024. Οπότε βάσει των εγχειριδίων απαιτείται Εθνική και Νατοϊκή αξιολόγηση στα τέλη του 2022 με αρχές του 2023. Συνεπώς, υπάρχει μακρύς δρόμος μέχρι να φτάσουμε στο επιθυμητό επίπεδο, που περνάει οπωσδήποτε μέσα από την ίδρυση και πλήρη λειτουργία της ΓΕΕΘΑ/ΔΕΠ, με ταυτόχρονη ανανέωση υλικοτεχνικής υποδομής, εμπλουτισμό φορητού οπλισμού, σε συνδυασμό με πλήρη αξιοποίηση μέσων που θα χρησιμοποιηθούν για τη μεταφορά SOF όπως τα ελικόπτερα ΝΗ-90 αλλά και ο στόλος μεταγωγικών αεροσκαφών από πλευράς ΠΑ.
Η Δύναμη Ταχείας Αντίδρασης, το “πρότυπο” στο όραμα του Α/ΓΕΕΘΑ
