Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Έβγαλε είδηση η ομιλία στις 6 Δεκεμβρίου του Α/ΓΕΝ Αντιναυάρχου Στυλιανού Πετράκη ΠΝ, κατά την τελετή εορτασμού του προστάτη του Πολεμικού Ναυτικού, Αγίου Νικολάου και της επετείου των νικηφόρων Ναυμαχιών των Βαλκανικών Πολέμων 1912-1913. Η ομιλία του, απολύτως δικαιολογημένα περιέγραψε, μεταξύ άλλων, επιγραμματικώς την πολυσχιδή προσπάθεια εκσυγχρονισμού και ανανεώσεως του Στόλου.
Σημειολογικώς, μια πρώτη παρατήρηση που μπορεί να γίνει είναι ότι στην ομιλία δεν υπήρξε ευθεία μνεία ούτε σε πρόγραμμα κορβετών, ούτε σε πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των 4 φρεγατών ΜΕΚΟ 200ΗΝ του Στόλου. Από εκεί και πέρα όμως, στο τέλος της παραθέσεως των διαφόρων προγραμμάτων και πρωτοβουλιών που βρίσκονται σε εξέλιξη, ο Α/ΓΕΝ επέλεξε να αναφέρει ότι το Πολεμικό Ναυτικό προχωρά “ήδη στην διερεύνηση νέων δυνατοτήτων για το Στόλο, με την διερεύνηση πρόσκτησης δοκιμασμένων και αξιόπιστων λύσεων σε Φρεγάτες, Υποβρύχια και Ναρκοθηρευτικά“.
Η αναφορά σε “δοκιμασμένες και αξιόπιστες λύσεις“, σχετιζόταν με το από καιρό υφιστάμενο ενδιαφέρον για μεταχειρισμένες πολεμικές μονάδες, οι οποίες όμως είναι γνωστές για την αξία τους και, κατά περίπτωση, σε μεγάλο βαθμό οικείες στο Πολεμικό Ναυτικό επειδή, μεταξύ άλλων, παρόμοιες μονάδες διαθέτει αυτό ήδη σε υπηρεσία. Οι φρεγάτες αφορούν τις τύπου Μ και τα ναρκοθηρικά κλάσεως ALKMAAR του Ολλανδικού Βασιλικού Ναυτικού, για τα οποία στις 27 Οκτωβρίου υπεγράφη σχετική Επιστολή Προθέσεως (Letter of Intent).
Η “είδηση”, αφορούσε φυσικά την εμφάνιση για πρώτη φορά στο προσκήνιο από επίσημα χείλη, της πιθανότητος προσκτήσεως μεταχειρισμένων υποβρυχίων. Στην πραγματικότητα, η περίπτωση εξετάζεται αρκετό καιρό και όπως είναι αναμενόμενο, το ενδιαφέρον εστιάζεται στα υποβρύχια Type 212 του Γερμανικού Ναυτικού.
O τύπος αναπτύχθηκε από την γερμανική HDW για λογαριασμό των ναυτικών Γερμανίας και Ιταλίας, ενσωματώνοντας επιτυχώς σύστημα αναεροβίου προώσεως (ΑΙΡ) που επιτρέπει την παραμονή του υποβρυχίου σε κατάδυση για παρατεταμένο διάστημα μέχρι και 3 εβδομάδων. Πρόκειται για τον πρόδρομο των Type 214, μεγαλύτερη έκδοση εξαγωγής που αναπτύχθηκε με πρώτο πελάτη το Πολεμικό Ναυτικό.
Το πρόγραμμα αναπτύξεως του Type 212Α ξεκίνησε το 1994 και το αρχικό υποβρύχιο U31 τέθηκε σε υπηρεσία με το Γερμανικό Ναυτικό στις 19 Οκτωβρίου 2005, για να ακολουθήσουν άλλα 5 μέχρι τις 10 Οκτωβρίου 2016, που εντάχθηκε σε υπηρεσία το τελευταίο. Οι 2 τελευταίες μονάδες παραγγέλθηκαν το 2006 και διέφεραν με τα 4 προηγούμενα στο μεγαλύτερο κατά 1,2 μέτρο μήκος και επιμέρους διαφοροποιήσεις συστημάτων. Κατά παρόμοιο τρόπο κινήθηκε και το Ιταλικό Ναυτικό, που αρχικώς παρήγγειλε 2 υποβρύχια κλάσεως SALVATORE TODARO και το 2008 ανέθεσε συμπληρωματική σύμβαση για άλλα 2, ίδιας όμως διαμορφώσεως.
Εν τούτοις, προσφάτως σημειώνονται εξελίξεις για την ανάθεση συμβάσεων που θα αποδώσουν και στα δύο ναυτικά νεώτερες μονάδες και μπορεί να λεχθεί ότι έχουν επίδραση ως προς το εκδηλωθέν ελληνικό ενδιαφέρον για απόκτηση μεταχειρισμένων υποβρυχίων.
Στην Ιταλία, στις 26 Φεβρουαρίου 2021 υπεγράφη σύμβαση για την προμήθεια 2 νέων υποβρυχίων Type 212NSF, με προοπτική παραδόσεως το 2027 και το 2029, ενώ περιλαμβάνεται δικαίωμα προαιρέσεως για 2 ακόμη. Τα νέα υποβρύχια θα ενσωματώνουν όλες τις νέες τεχνολογίες που έχουν αναδυθεί από την εκκίνηση του προγράμματος μέχρι σήμερα.
Στις 8 Ιουλίου 2021 δε, η TKMS υπέγραψε σύμβαση ύψους 5,5 δισ. ευρώ για ναυπήγηση 6 νέων υποβρυχίων Type 212CD, εκ των οποίων 2 προορίζονται για το Γερμανικό Ναυτικό και 4 για το Νορβηγικό Ναυτικό. Οι εργασίες προβλέπεται να ξεκινήσουν το 2023 και το πρώτο υποβρύχιο για την Νορβηγία αναμένεται να παραδοθεί το 2029 ενώ το δεύτερο και τρίτο κατά σειρά, θα παραδοθούν στην Γερμανία το 2032 και το 2034.
Αυτές οι εξελίξεις σημαίνουν ότι έχει δρομολογηθεί η ανανέωση των υποβρυχίων στόλων Γερμανίας και Ιταλίας, δημιουργώντας ευνοϊκές προϋποθέσεις για πώληση 2 μονάδων σε πρώτη φάση, στην Ελλάδα. Σε γερμανική υπηρεσία, τα Type 212Α είναι εξοπλισμένα με τορπίλες DM2A4 Seahake ενώ σε ιταλική με τορπίλες Black Shark και παρά το ότι τα πρώτα είναι επόμενο να συγκεντρώνουν αρχικώς το ενδιαφέρον του Πολεμικού Ναυτικού, οι επιμέρους διαφοροποιήσεις στα συστήματα και υποσυστήματα, δεν αποτελούν ουσιώδες εμπόδιο για την πρόσκτηση και ιταλικών υποβρυχίων.
Το Type 212A είναι μικρότερο του Type 214, συγκεκριμένως με μήκος 56 μέτρων έναντι 65, εκτοπίσματος 1.450-1.500 τόννων στην επιφάνεια έναντι 1.690 και παρεμφερών επιδόσεων ταχύτητος, 12 κόμβων στην επιφάνεια και 20 σε κατάδυση. Ουσιώδης διαφορά υπάρχει στην ύπαρξη μόνο 6 τορπιλοβλητικών σωλήνων 533 mm έναντι των 8 του Type 214 ωστόσο, είναι δεδομένο ότι δεν υφίσταται σύγκριση με τα υποβρύχια Type 209 που επιθυμεί να αντικαταστήσει σταδιακώς το Πολεμικό Ναυτικό.
Επικοινωνία Ντράγκι – Μητσοτάκη και ελληνική δέσμευση για 4 κορβέτες στα ναυπηγεία Ελευσίνας
