Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Πλησιάζει όλο και περισσότερο πλέον, η ημέρα που το υπό ανάπτυξη Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους του προγράμματος ΑΡΧΥΤΑΣ της ΕΑΒ θα βρεθεί στον αέρα. Ήδη το αερόχημα έχει υποβληθεί σε επανασχεδίαση, που το έχει καταστήσει αποδοτικότερο και ικανότερο από πλευράς επιδόσεων και χαρακτηριστικών, όπως έχει γράψει ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ.
Βασικό στοιχείο αλλαγής, ήταν η αντικατάσταση του αρχικού κυρίου κινητήρα καυσίμου της ιταλικής Zanzottera Technologies ισχύος 35 ίππων, από κινητήρα τύπου Wankel, με έλικα μεταβλητού βήματος. Το αποτέλεσμα ήταν η δραστική αύξηση (υπερδιπλάσια) του οφέλιμου φορτίου, από 14 σε 35 κιλά πλέον, όπως και της αυτονομίας πτήσεως (τριπλάσια) από 4 σε 12 ώρες!
Κατά τα άλλα, οι διαστάσεις και επιδόσεις παραμένουν αμετάβλητες: εκπέτασμα πτερύγων 6,4 μέτρα, ταχύτητα πλεύσεως 120 χ.α.ώ., μέγιστη 158 χ.α.ώ., επιχειρησιακή οροφή 17.000 πόδια και εμβέλεια (σε ευθεία θέας) 150 χλμ.
Αυτό που πρέπει να σημειωθεί, είναι ότι η εμφάνιση του ΑΡΧΥΤΑ στον αέρα, δεν θα αφορά παρά μόνο τις αρχικές πτήσεις ελέγχου του πρωτοτύπου, από το προσωπικό της ΕΑΒ. Δηλαδή το πρωτότυπο θα εξεταστεί από πλευράς λειτουργικότητος (functionality) στην απογείωση και προσγείωση, ούτως ώστε να διαπιστωθεί εάν υπάρχουν ζητήματα προς αντιμετώπιση. Επόμενη φάση είναι οι δοκιμαστικές πτήσεις, οι οποίες προς ώρας σχεδιάζεται να ξεκινήσουν τον ερχόμενο Δεκέμβριο.
Το πρόγραμμα ΑΡΧΥΤΑΣ ακολουθεί συγκεκριμένες συμφωνίες τυποποιήσεως κατά ΝΑΤΟ, συγκεκριμένα STANAG 4671 και 4702. Παραλλήλως, τόσο η ΕΑΒ ως σχεδιαστικός και κατασκευαστικός φορέας, όσο και το ίδιο το αερόχημα αυτό καθ’ αυτό, θα πιστοποιηθούν από την Εθνική Στρατιωτική Αρχή Αξιοπλοΐας (ΕΣΑΑ) του ΓΕΕΘΑ, βάσει STANAG. Η πιστοποίηση, θα αφορά μεν την ΕΑΒ, ώστε να λάβει Έγκριση Σχεδιαστικού Οργανισμού (Design Organization Approval) κατά EASA, όσο και ο ΑΡΧΥΤΑΣ ως αερόχημα. Η διαδικασία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό και στην παρούσα φάση καταρτίζεται μεταξύ ΕΣΑΑ και ΕΑΒ η Βάση Πιστοποιήσεως, επί της οποίας θα εξελιχθεί η διαδικασία.
Το πρόγραμμα που ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2021, βρίσκεται εντός χρονοδιαγράμματος και μετά το πέρας της φάσεως των δοκιμαστικών πτήσεων, θα μπορεί ο ΑΡΧΥΤΑΣ να τεθεί σε παραγωγή, εφόσον ανατεθεί σύμβαση από κάποιον φορέα για την προμήθειά του. Εν τούτοις, η διαδικασία πιστοποιήσεως αξιοπλοΐας είναι χρονοβόρα και μπορεί να απαιτήσει ακόμη και διάστημα ενός έτους από την στιγμή που συμφωνηθεί η Βάση Πιστοποιήσεως.
Σημειώνεται ότι καθώς ο ΑΡΧΥΤΑΣ είναι μη οπλισμένη πλατφόρμα, ήδη το ενδιαφέρον από πλευράς Ενόπλων Δυνάμεων έχει στραφεί προς μία βελτιωμένη έκδοση που θα αναπτυχθεί στην συνέχεια, την αποκαλούμενη ΑΡΧΥΤΑΣ Mk II, η οποία θα μπορεί να φέρει και μικρό οπλικό φορτίο. Προς αυτή την κατεύθυνση, η ΕΑΒ βρίσκεται σε επαφές κι εξετάζει προτάσεις συνεργασίας διαφόρων εταιρειών του εξωτερικού.
