Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η άφιξη των πρώτων μαχητικών Rafale F3R στην 114 Πτέρυγα Μάχης και την 332 Μοίρα, έριξε ταυτοχρόνως και επισήμως την αυλαία για τον παλαιότερο τύπο μαχητικών αεροπλάνων που ευρίσκοντο σε υπηρεσία, το Mirage 2000EGM/BGM. Ένας τύπος που προσέφερε πολλά αλλά δεν ευτύχησε να τύχει προγράμματος εκσυγχρονισμού στο σύνολό του, με αποτέλεσμα τα αεροπλάνα που εξαιρέθηκαν, να απαξιωθούν τεχνολογικώς.
Όπως σημείωσε ο διοικητής της 332 Μοίρας Αντισμήναρχος (Ι) Μιχαήλ Κούρτης, τα Mirage 2000EGM/BGM εντάχθηκαν σε υπηρεσία με την ΠΑ το 1988 και στα 34 χρόνια που παρέμειναν ενεργά, πραγματοποίησαν περισσότερες από 130.000 ώρες πτήσης σε εκπαιδευτικές αποστολές συμπεριλαμβανομένων άνω των 7.000 ωρών scramble, σε επιχειρησιακές αποστολές για αναχαίτιση και αναγνώριση αδιευκρινίστων ιχνών που εισήλθαν παράνομα στο FIR Αθηνών.
Την παράδοση της σκυτάλης από το Mirage 2000 στο Rafale, συμβόλιζε η παρουσία του μονοθέσιου “210” στον χώρο της τελετής, δίπλα στο οποίο στάθμευσε το διθέσιο “401”. Το “210” όμως ειδικά, έχει ένα μητρώο καθόλου συνηθισμένο για μαχητικό αεροπλάνο, από κάθε άποψη.
Ήταν 30 Σεπτεμβρίου 1997 όταν επιστρέφοντας από εκπαιδευτική νυκτερινή πτήση, ο Υποσμηναγός (Ι) Δημήτριος Στρατάκιας προσθαλάσσωσε στην ουσία το “210” στην νοητή προέκταση του διαδρόμου αποπροσγειώσεων της 135 Σμηναρχίας Μάχης στην Σκύρο. Εκτιμήθηκε ότι ο χειριστής παραπλανήθηκε από τα φώτα ψαροκάικων που ευρίσκοντο παρανόμως στην περιοχή. Ο 27χρονος υποσμηναγός πνίγηκε στο βυθιζόμενο αεροπλάνο του.
Καθώς το “210” βρισκόταν σε ρηχά ύδατα και η επιθεώρησή του έδειξε ότι δεν είχε υποστεί δομικές ζημιές, έπειτα από τριήμερη παραμονή στον βυθό, πραγματοποιήθηκε η ανέλκυσή του. Την επιχείρηση έφερε εις πέρας η Κινητή Ομάδα Συντήρησης Υποβρύχιων και Θαλάσσιων Εγκαταστάσεων (ΚΟΣΥΘΕ) της Πολεμικής Αεροπορίας.
Το “210” επιθεωρήθηκε και καθώς είχε χρησιμοποιηθεί παλαιότερα για δοκιμές παραμένοντας στην Γαλλία, όταν η Πολεμική Αεροπορία διέκοψε τις παραλαβές στο 28ο αεροσκάφος λόγω μειωμένης αποδόσεως του ραντάρ, δομικώς είχε συμπληρώσει σημαντικά λιγότερες ώρες πτήσης σε σχέση με άλλα αεροπλάνα. Η επιθέωρηση έδειξε ότι το αεροπλάνο μπορούσε να επισκευασθεί, αφού πέραν ορισμένων ζημιών λόγω διαβρώσεως σε ηλεκτρονικά συστήματα, δομικώς ήταν εντάξει.
Το αεροσκάφος εμβαπτίσθηκε σε υπαίθρια αυτοσχέδια “πισίνα” που σκάφθηκε στην 114 Πτέρυγα Μάχης και επενδύθηκε με πλαστικές επιφάνειες, για να “πλυθεί” με ειδικά χημικά που αφαίρεσαν το αλάτι. Κατόπιν, στο πλαίσιο της διαπραγματεύσεως για την προμήθεια των Mirage 2000-5 Mk2 και στην κατάρτιση συμβάσεως Αντισταθμιστικών Ωφελημάτων, η ελληνική πλευρά ζήτησε και έγινε δεκτή, η γενική επισκευή και πλήρης αποκατάσταση του “210”. Οι σχετικές εργασίες με ευθύνη της Dassault Aviation, πραγματοποιήθηκαν στις εγκαταστάσεις της ΕΑΒ, όπου είχε μεταφερθεί το αεροπλάνο.
Το “210” επανήλθε σε υπηρεσία το 2003, δηλαδή συμπλήρωσε σχεδόν μια ακόμη 20ετία υπηρεσίας και θα μπορούσε να συνεχίσει, εάν δεν ελάμβανε χώρα η εξέλιξη της επείγουσας προμήθειας των Rafale. Σίγουρα ένα ιδιαίτερο μητρώο για μαχητικό αεροπλάνο, ίσως και σε παγκόσμιο επίπεδο.
