Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η πρώτη δοκιμαστική βολή πυραύλου του τουρκικού αντιαεροπορικού συστήματος μακρού βεληνεκούς SİPER της εκδόσεως Block 2, πραγματοποιήθηκε επιτυχώς στις 26 Αυγούστου. Ο πύραυλος μήκους 6,2 μέτρων και διαμέτρου 420 χιλ., επιτυγχάνει βεληνεκές πλέον των 150 χλμ. σύμφωνα με τουρκικές πηγές.
Πρόκειται για την επομένη φάση του Εθνικού Αντιαεροπορικού Πυραυλικού Συστήματος Μακρού Βεληνεκούς SİPER (γνωστό και ως HİSAR-U) μετά την ολοκλήρωση της πρώτης, η οποία αφορούσε τον πύραυλο Block 1, μήκους 5,3 μέτρων με πυραυλωθητή, διαμέτρου 235 χιλ. κι αναφερομένης επιδόσεως βεληνεκούς 100+ χλμ. Η αναπτυξιακή φάση του Block 1, που από πλευράς δοκιμαστικών βολών εγκαινιάστηκε στις 5 Νοεμβρίου 2021, ολοκληρώθηκε 18 μήνες μετά, με την τελευταία βολή στις 11 Μαΐου 2023.
Το όλο πρόγραμμα ξεκίνησε με την έκδοση Αιτήματος Προτάσεων (RFP) από την τουρκική Προεδρία Αμυντικής Βιομηχανίας (SSB) το 2016, μετά την επιτυχή πορεία αναπτύξεως των συστημάτων HİSAR-A και Ο, μικρού και μέσου βεληνεκούς αντιστοίχως. Η ανάθεση συμβάσεως στην κοινοπραξία μεταξύ Aselsan, Roketsan, TÜBİTAK Sage και SSB, ανακοινώθηκε στις 15 Ιανουαρίου 2018 από τον πρόεδρο Ερντογάν, επομένως η ανάπτυξη του SİPER (HİSAR-U) Block 1 ολοκληρώθηκε μετά από διάστημα 5,5 ετών.
Το πρόγραμμα όπως έχει καταδειχθεί από την πλήρη ομοιότητα με την οικογένεια των αντιαεροπορικών συστημάτων IRIS-T SL, εξελίσσεται με την συνεργασία της γερμανικής Diehl Defence (η οποία για τα ηλεκτρονικά συστήματα – ραντάρ συνεργάζεται με τις γερμανικές HENSOLDT και AIRBUS) χωρίς φυσικά να ανακοινώνεται η υπογραφή της σχετικής συμβάσεως μεταξύ SSB και Diehl Defence, για λόγους σκοπιμότητος. Καθώς επισήμως η Diehl Defence αναφέρει ότι συνεχίζεται η ανάπτυξη του IRIS-T SLX με επίδοση βεληνεκούς 80+ χλμ. με πρώτο πελάτη την Αίγυπτο που ανέθεσε σύμβαση το 2018, η συνεργασία με την Τουρκία έχει προχωρήσει σε επόμενα στάδια, για αυξημένες επιδόσεις.
Στις εικόνες από το σχετικό βίντεο της δοκιμαστικής βολής στις 26 Αυγούστου, το SİPER Block 2 παρέπεμπε σχεδιαστικώς ευθέως, στις απεικονίσεις του IRIS-T SLX. Η βολή δεν εκτελείται με το κάνιστρο σε κάθετη θέση αλλά υπό γωνία.
Μετά το SİPER Block 2, αναφέρεται ότι αναπτύσσεται το Block 3, που πιθανώς θα αναλογεί στην έκδοση πυραύλου δύο σταδίων IRIS-T HYDEF, την οποία αποκάλυψε η Diehl Defence στην έκθεση ILA, τον Ιούνιο του 2022. Η εταιρεία προσδιορίζει επίδοση βεληνεκούς 100 χλμ. αλλά το κύριο είναι ότι ως HYDEF (Hypersonic Defence) προσδιορίζεται η ικανότητα καταρρίψεως βαλλιστικών πυραύλων που εκτελούν ελιγμούς και υπερηχητικούς πυραύλους, όπως αυτούς που χρησιμοποιεί η Ρωσία εναντίον της Ουκρανίας!
Το ενδιαφέρον με το πρόγραμμα SİPER, είναι ότι το όπλο έχει διακλαδικό χαρακτήρα, αφού θα εφοδιάσει και τις μελλοντικές κύριες μονάδες κρούσεως του Τουρκικού Ναυτικού.
Οι μονάδες συστημάτων χερσαίας εκδόσεως με τις οποίες από το 2023 τίθεται σε υπηρεσία το SİPER Block 1 και μελλοντικώς τα Block 2/3, αναπτυσσόμενες σε βάθος μερικών δεκάδων χιλιομέτρων από τα Μικρασιατικά παράλια, μπορούν χάρη στο μεγάλο βεληνεκές του όπλου, να δημιουργήσουν μία ζώνη που θα καλύπτει σε αρκετό βάθος το Αιγαίο. Ιδίως στην περίπτωση των πυραύλων επιδόσεως βεληνεκούς 150+ χλμ., σε μερικά χρόνια θα τεθούν επιχειρησιακοί περιορισμοί στην σχεδίαση των αμυντικών επιχειρήσεων της Πολεμικής Αεροπορίας, υποχρεώνοντας την διατήρηση των Εναέριων Περιπολιών Μάχης (CAP) σε μεγαλύτερη απόσταση από την μεθόριο. Πρακτικώς, αν δεν καταστραφούν αυτές οι συστοιχίες, συνέπεια θα είναι η “απομάκρυνση” της εναέριας καλύψεως των ελληνικών νήσων στο Ανατολικό Αιγαίο, από πλευράς Πολεμικής Αεροπορίας.
Η Ελλάδα έχει μειωμένη ικανότητα δημιουργίας αναλόγων συνθηκών στον εναέριο χώρο της τουρκικής επικράτειας, επειδή τυχόν ανάπτυξη πυραυλικών συστημάτων μακρού βεληνεκούς στις προωθημένες ελληνικές νήσους, θα τα καταστήσει περισσότερο ευάλωτα στο εχθρικό πυρ: θα βρίσκονται εντός βεληνεκούς εχθρικών συστημάτων πυροβολικού από τα έναντι παράλια αλλά το κύριο είναι ότι, λόγω περιορισμών χώρου που τίθενται από την έκταση των κύριων νήσων, οι επιλογές για τοποθεσίες τάξεως είναι λίγες, διευκολύνοντας τον εντοπισμό τους.
Η ανάπτυξη “τουρκικού Meteor” για τα F-16V προς αντιμετώπιση των Rafale
