Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η “ανασκόπηση” εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων (SOF) των ΗΠΑ και Συμμάχων, δίνει πολλές αφορμές για σχόλια και παράθεση σκέψεων όσον αφορά τις ελληνικές αντίστοιχες μονάδες και την κατάστασή τους. Αποτελεί κοινό τόπο ότι διαχρονικώς οι ελληνικές SOF δεν έχουν τύχει της δέουσας προσοχής και ότι από την τελευταία 15ετία σταδιακώς διακόπηκε η “κάνουλα” από πλευράς πιστώσεων, για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των μέσων, των όπλων και των υλικών τους. Αναμενόμενο, δεδομένου ότι δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση στην γενική πορεία “μαρασμού” που ακολούθησαν συνολικώς οι Ένοπλες Δυνάμεις, ιδίως μετά το 2010. Θα μπορούσαν όμως να έχουν γίνει περισσότερα; Μάλλον. Εφόσον υπήρχε πολιτική βούληση και η υποχρηματοδότηση δεν είχε φτάσει σε απαράδεκτα “κόκκινα” επίπεδα. Αλλά και στην εκπαίδευση, πάντα μπορούν να γίνονται πράγματα με ελάχιστο ή καθόλου κόστος, αναβαθμίζοντας το επίπεδο.
Μια φωτογραφία από θαλάσσιο άλμα Αμερικανών SEAL με Ισραηλινούς στο πλαίσιο της ασκήσεως NOBLE ROSE, υπενθυμίζει ότι οι ελληνικές SOF έφτασαν στο σημείο να κινδυνεύουν να χάσουν μια βασική δεξιότητα – ικανότητα, αυτήν της διεισδύσεως από αέρος με αλεξίπτωτα ελευθέρας πτώσεως. Από το 2014 οι Ειδικές Δυνάμεις αναμένουν το αποτέλεσμα διαγωνισμού για την προμήθεια αλεξιπτώτων ελευθέρας πτώσεως και στατικού ιμάντα, έχοντας φτάσει σε οριακό σημείο, που μόνο κατάντια θα μπορούσε να θεωρηθεί για έναν στρατό του ΝΑΤΟ. Μόλις τον περασμένο Οκτώβριο εγκρίθηκε από την Βουλή το υποπρόγραμμα των αλεξιπτώτων ελευθέρας πτώσεως που θα επιτρέψει την διατήρηση μιας σημαντικής ικανότητος που ταυτίζεται με την ύπαρξη του ΕΤΑ. Την ίδια ημέρα, ο ΥΦΕΘΑ Αλ. Στεφανής κατακύρωσε το πρόγραμμα ώστε να περάσει στην υλοποίηση.
Τυφέκιο ελευθέρου σκοπευτού, αλεξίπτωτα, λέμβοι, πύραυλοι TOW εγκρίθηκαν από την Βουλή
Ένα άλλο “υποπρόγραμμα” που εγκρίθηκε μαζί με το προηγούμενο, αφορά τα τυφέκια ελευθέρου σκοπευτού. Εξίσου σημαντικό και αυτό, θα επιτρέψει για πρώτη φορά στην ιστορία του Ελληνικού Στρατού και των Ειδικών Δυνάμεων, να αποκτηθούν εξειδικευμένα όπλα για τους ελεύθερους σκοπευτές που διέρχονται την σχετική εκπαίδευση στο ΚΕΑΠ. Άρχισε έτσι η αντίστροφη μέτρηση για την κατάρριψη αυτού του παγκοσμίου αρνητικού ρεκόρ, ένα ζήτημα για το οποίο επίσης θα έπρεπε να ντρέπονται κάποιοι…
Σε φωτογραφία Βέλγων από εκπαίδευση στο ISTC, όπου εκπαιδεύονται και στελέχη των ελληνικών SOF, πέραν του ελευθέρου σκοπευτού που φέρει το εξειδικευμένο τυφέκιο κινητού ουραίου, προφανώς διαμετρήματος .338 Lapua Magnum, διακρίνεται ο παρατηρητής του, ο οποίος φέρει ημιαυτόματο τυφέκιο των 7,62 mm. Η απορία προκύπτει φυσιολογικά: εντάξει, τα ειδικά τυφέκια ελευθέρου σκοπευτού έχουν ένα σημαντικό κόστος και είχαμε δυσκολία στην προμήθεια, φροντίσαμε όμως να έχουμε ένα αξιοπρεπές τυφέκιο τουλάχιστον για τον παρατηρητή; Με το οποίο θα μπορούσε να γίνει σε έναν βαθμό “δουλειά”; Ούτε αυτό καταφέραμε…
Μήπως πρέπει να αυξήσουμε την “εγρήγορσή” μας;
Επόμενη αφορμή, η συνεκπαίδευση ελικοπτέρων EC725 των γαλλικών SOF, με αεροσκάφη MC-130J της 352 Πτέρυγος Ειδικών Επιχειρήσεων των ΗΠΑ, σε αποστολή Εναερίου Ανεφοδιασμού Καυσίμου Ελικοπτέρων (HAAR). Το θέμα που προκύπτει, δεν είναι η σχετική ικανότητα, όσο το γεγονός ότι η Πολεμική Αεροπορία διαθέτει τα αρκετά ικανά Super Puma, που αξιοποιεί σε αποστολές SAR/CSAR. Δεν θα μπορούσαν να αξιοποιούνται και για την υποστήριξη Ειδικών Επιχειρήσεων; Από την στιγμή μάλιστα που ο Πάνος Καμμένος, βαθύς γνώστης των ελικοπτερικών και ψαροτουφεκικών θεμάτων, φρόντισε να παγώσει το πρόγραμμα παραλαβής των ΝΗ-90 και να καθηλώσει στο έδαφος από το 2015 μέχρι σήμερα τα ήδη παραδοθέντα; Σίγουρα τα 12 Super Puma είναι λίγα για να κάνουν τόσες δουλειές, ιδίως από την στιγμή που η απουσία FOS τα έχει υποχρεώσει σε χαμηλούς δείκτες διαθεσιμότητος. Αλλά κάποτε, οι διαθεσιμότητες θα ανέβουν και τότε το ΓΕΑ θα πρέπει να αναλογισθεί εάν έχει αντιμετωπίσει με θετικό και διακλαδικό πνεύμα, τόσο την ίδια την 31 ΜΕΕΔ όσο και την ιδέα της ΓΕΕΘΑ/ΔΔΕΕ.
Εν πάση περιπτώσει, λύσεις μπορούν να βρεθούν. Εφόσον σε μεσοπρόθεσμη βάση το Πολεμικό Ναυτικό θα αποσύρει τα 7 ΑΒ-212, όπως αναλύεται και στο τεύχος 40 του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ, θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν μαζί με τα 4 Bell 212 της Πολεμικής Αεροπορίας και το ένα Bell 212 της Αεροπορίας Στρατού. Τα 12 ΑΒ-212/Bell 212 θα μπορούσαν με ένα πρόγραμμα αναβαθμίσεως/ μετασκευής να αναλάβουν ρόλο SAR και υποστηρίξεως Ειδικών Επιχειρήσεων, εντασσόμενα στην 358 ΜΕΔ, ώστε να αποσυρθούν εντελώς τα ξεπερασμένα ΑΒ-205/Α1.
Εξ αφορμής της ασκήσεως SABER JUNCTION που πραγματοποιήθηκε στην Γερμανία και της εμφανίσεως ελαφρών τακτικών οχημάτων MRZR 4 να αποβιβάζονται από Chinook, θυμήθηκα την θητεία και τα δύο Μercedes 240 με MILAN που κατέβαζαν τα τότε CH-47C, ως ενίσχυση στην τελική του Δεκαήμερου Πεζικού. Οι Ειδικές Δυνάμεις έχασαν την ικανότητα εσωτερικής μεταφοράς οχημάτων σε τέτοιου τύπου αεροκίνητες επιχειρήσεις, όταν τις εφοδίασαν με τα ογκωδέστερα HMMWV που μεταφέρονται ως εξωτερικό φορτίο, αντικαθιστώντας τα Mercedes.
Αντί να ενισχυθούν ικανότητες, περιορίσθηκαν… Τα ελάχιστα Flyer δεν έχουν την μεταφορική ικανότητα ενός “τζιπ” και είναι απορίας άξιο για ποιον λόγο όλα αυτά τα χρόνια οι Ειδικές Δυνάμεις δεν ασχολήθηκαν με την μετατροπή κάποιων από τα ικανότερα Mercedes 290 σε οχήματα Ειδικών Επιχειρήσεων.
H συνεκπαίδευση του εφεδρικού 19ου SFG στην Ρουμανία, με τις ανάλογες μονάδες, με κοντέινερ σε ρόλο κτιρίων, υπενθύμισε την σημασία των εκπαιδευτικών υποδομών για τις SOF. Είναι δεδομένο ότι οι πιο προηγμένοι στρατοί που πολεμούν, έχουν επενδύσει τρελλά ποσά σε ολόκληρα συγκροτήματα που αναπαριστούν κατοικημένους τόπους. Αλλά η κατάσταση στην δική μας περίπτωση είναι μάλλον τραγική. Οι Ρουμάνοι, φαίνεται ότι δεν είναι και οι πλέον πλούσιοι για να φτιάξουν κάτι εντυπωσιακό αλλά τουλάχιστον έχουν αξιοποιήσει την βασική ιδέα της χρήσεως κοντέινερ για να “χτίσουν” κτίρια.
Οι άριστες σχέσεις με τους Αμερικανούς και η επαφή που υπάρχει με την αρμόδια διοίκηση Διοικητικής Μερίμνης για την Ευρώπη, μπορεί στο πλαίσιο κάποιας συνεκπαιδεύσεως να συνδυασθεί με την μεταφορά – παραχώρηση μεγάλων ποσοτήτων ξυλείας και άλλων υλικών, για την δημιουργία κάποιων προκάτ κατασκευών. Κάθε χρόνο φιλοξενούμε τους Συμμάχους, γιατί να μην τα βρίσκουν έτοιμα αυτά εδώ, αφού και οι ίδιοι θα τα χρησιμοποιούν; Σίγουρα θα έχει γίνει μια τέτοια σκέψη αλλά τώρα με την “στρατηγική συμφωνία” που υπογράψαμε, ίσως είναι πιο πρόθυμοι να ανταποκριθούν.
Μια άλλη ενδιαφέρουσα περίπτωση είναι η άσκηση COMBINED RESOLVE XII στην οποία οι Αμερικανοί συνεργάσθηκαν με προσωπικό της Εθελοντικής Δυνάμεως Εθνικής Αμύνης (KSPA) της Λιθουανίας. Στην φωτογραφία διακρίνεται ένας πρώην φτωχοανατολικός να εξασκείται στην νυκτερινή οδήγηση φορώντας Διόπτρες Νυκτερινής Οράσεως. Δικύαλο μάλιστα. Φανταστικό;
Πρέπει να ήταν το 1995, όταν είχα πάει στην Ε΄ ΜΚ για να καλύψω μια εκπαιδευτική δραστηριότητα και είχα ενθουσιασθεί όταν ο τότε υποδιοικητής, ο Ταγματάρχης Κωνσταντίνος Ροδαράκης είχε συμπεριλάβει στην εκπαίδευση το αντικείμενο της νυκτερινής οδηγήσεως (χωρίς φώτα πορείας) με τις τότε AN/PVS-7. Εννοείται ότι οι οδηγοί ήταν ενθουσιασμένοι. Είχα την τύχη να γνωρίσω το 1990 στην θητεία μου τον κ. Ροδαράκη, ένα από τα καλύτερα μυαλά και εκεί στην Δράμα είχε αποδείξει σε μια εποχή “στερημένη” για τις Ειδικές Δυνάμεις, ότι χωρίς κόστος, μπορούσαν να γίνουν “προχωρημένα” πράγματα που δεν προέβλεπε το πρόγραμμα.
Υπάρχει άραγε το αντικείμενο της νυκτερινής οδηγήσεως με NVG σήμερα στο πρόγραμμα των μονάδων; Σίγουρα με πρωτοβουλία ορισμένων στελεχών θα έχει γίνει σε κάποιες περιπτώσεις αλλά γιατί να μην αποτελεί τυπικό μέρος της εκπαιδεύσεως; Έχουμε οδηγούς φορτηγών, τζιπ, μοτοσυκλετών, που θα πρέπει να κατέχουν την “δεξιότητα”. Κι επειδή στην οδήγηση το δικύαλο προσφέρει καλύτερη αντίληψη βάθους και χώρου, ας γίνει μια προμήθεια τέτοιων από την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία. Τον Σεπτέμβριο του 2018 στον ΔΟΥΡΕΙΟ ΙΠΠΟ είχαμε αποκαλύψει την δωρεά μιας ποσότητος δικύαλων ΝΥΧ από την THEON SENSORS στην ΓΕΕΘΑ/ΔΔΕΕ. Δεν αρκούν και δεν μπορούμε να τα περιμένουμε όλα τζάμπα…
Στέλεχος του ΕΤΑ σε άλμα ελευθέρας πτώσεως με ελληνικές διόπτρες νυκτερινής οράσεως
Μια φωτογραφία από εκπαίδευση Αμερικανών, Ελβετών και Νορβηγών ως χειρουργικών ομάδων μάχης Ειδικών Επιχειρήσεων, έρχεται να υπενθυμίσει ότι και εμείς έχουμε κάνει κάποια μικρά βήματα προόδου στον τομέα. Εάν θέλουμε να υποστηρίξουμε ότι κάνουμε ολοκληρωμένη δουλειά, προετοιμαζόμενοι για την Τμηματική Διοίκηση Ειδικών Επιχειρήσεων ως εθνική δέσμευση, τότε θα πρέπει να προσεχθεί και ο συγκεκριμένος τομέας, η σημασία του οποίου δεν πρέπει να παραγνωρίζεται. Χαμηλό ύψος επενδύσεως, υψηλή απόδοση.
Τέλος, δύο φωτογραφίες από συμμετοχή του 10ου SFG σε ασκήσεις πρώην σοβιετικών δημοκρατιών, προκαλούν παραγωγή σκέψεων. Η μία είναι από συνεκπαίδευση με τον Σύνδεσμο Αμύνης Εσθονίας, σε σενάριο αποστολής εκκενώσεως από αέρος, στο πλαίσιο της TROJAN FOOTPRINT. Η δεύτερη είναι από την άσκηση ALLIED SPIRIT VIII με την Εθελοντική Δύναμη Εθνικής Αμύνης (KSPA) της Λιθουανίας.
Οι χώρες αυτές, αποδίδουν ιδιαίτερη σημασία στις εθνοφρουρές τους, προκειμένου να προκαλέσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερη καθυστέρηση και κόστος, σε τυχόν επίθεση της Ρωσίας, έναντι της οποίας αναγνωρίζουν ότι δεν έχουν καμμία… τύχη. Οι Αμερικανοί και άλλοι Δυτικοί φίλοι, σπεύδουν να τις υποστηρίξουν ενεργώς, αναπτύσσοντας στις χώρες αυτές μονάδες αλλά και εκπαιδευόμενοι από κοινού με αποσπάσματα μονάδων SOF.
Με την ίδια λογική, οι ετήσιες “επισκέψεις” Συμμάχων για συνεκπαίδευση με τις ελληνικές SOF, θα μπορούσαν να μην περιορίζονται στο Λεκανοπέδιο με το ΕΤΑ και την Ζ΄ ΜΑΚ, αλλά να επιδιωχθεί η συνύπαρξη και με προσωπικό κάποιων Ταγμάτων Εθνοφυλακής στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Μια τέτοια φάση, σε συνεργασία με την “τοπική” Μοίρα Αμφιβίων Καταδρομών και Εθνοφύλακες, πέραν της ουσίας, θα περνούσε και κάποιο ανώτερο μήνυμα. Η Ρόδος σίγουρα θα αρέσει στους Αμερικανούς.
