Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σαρανταέξι χρόνια συμπληρώθηκαν αυτές τις ημέρες, από την άφιξη στην Ελλάδα και ένταξη των πρώτων μαχητικών F-4E Phantom II στο δυναμικό της Πολεμικής Αεροπορίας. Επρόκειτο για την πρώτη προμήθεια 36 αεροσκαφών, βάσει του προγράμματος PEACE ICARUS. Το μαχητικό αεροσκάφος που δικαιωματικώς, μπορεί να υποστηριχθεί ότι “άλλαξε” οριστικώς την “κοσμοθεωρία” της Πολεμικής Αεροπορίας ως προς τον αεροπορικό πόλεμο και τις τακτικές, εισάγοντάς την στην σύγχρονη εποχή.
Το αεροπλάνο θρύλος, εξακολουθεί να υπηρετεί αξιόπιστα, μετά και την υλοποίηση Προγράμματος Αναβαθμίσεως Ηλεκτρονικών (AUP) μετά την ανάθεση σχετικής συμβάσεως τον Δεκέμβριο του 1998. Μεταξύ των παρεμβάσεων που έγιναν στα επονομαζόμενα πλέον F-4E PEACE ICARUS 2000, περιλήφθηκε η εγκατάσταση σύγχρονου ραντάρ AN/APG-65 GR, νέος Υπολογιστής Αποστολής, νέο HUD, έγχρωμες οθόνες πολλαπλών χρήσεως στο πιλοτήριο, ανακριτής IFF, σύστημα πλοηγήσεως GPS/INS κ.ά. Στην νέα του μορφή, αναβαθμίσθηκαν οι μαχητικές ικανότητες του αεροσκάφους, χάρη στην απόκτηση δυνατότητος μεταφοράς πυραύλων ΑΙΜ-120 AMRAAM.
Το Phantom παραμένει ένας αξιόλογος και υπολογίσιμος αντίπαλος, παρά την υστέρησή του σε ευελιξία. Για να καταστεί αντιληπτή η επιχειρησιακή του αξία ως μέρος του σημερινού οπλοστασίου της Πολεμικής Αεροπορίας, το F-4E PI 2000 πλεονεκτεί στην αερομαχία σε σχέση με τα F-16 Block 30 και Mirage 2000EGM, χάρη στο ανωτέρων επιδόσεων ραντάρ, που διακρίνεται και από ανώτερες επιδόσεις σε αποστολές Διώξεως/ Βομβαρδισμού. Πλεονεκτεί επίσης στο ότι μπορεί να μεταφέρει μεγαλύτερο αριθμό όπλων αέρος – αέρος, 4 ΑΙΜ-9 Sidewinder και 4 AIM-120, γεγονός που σημαίνει ικανότητα εμπλοκής περισσότερων στόχων και παραμονής επί μεγαλύτερο διάστημα στην μάχη.
Επιπλέον, το Phantom μπορεί να μεταφέρει μεγαλύτερο φορτίο όπλων αέρος – εδάφους και να επιχειρήσει από μεγαλύτερο υψόμετρο. Στα σύγχρονα όπλα που προστέθηκαν στην φαρέτρα του είναι και οι φορείς αυτόνομης πτήσεως AFDS που αφήνουν υποπυρομαχικά για την εξουδετέρωση διαδρόμων αεροδρομίων, ένα όπλο το οποίο εξόπλιζε τα Α-7 Corsair αλλά μετά την απόσυρση του τύπου, πέρασαν στην “αρμοδιότητα” των F-4E PI 2000. Η δυνατότητα με μικρές τροποποιήσεις να καταστεί ικανό για άφεση των σύγχρονων βομβών καθοδήγησης λέιζερ (GBU) που βρίσκονται σε μεγάλες ποσότητες, μπορεί να αυξήσει ακόμη περισσότερο την αξία του αεροσκάφους.
Άλλο σοβαρό πλεονέκτημα στις επιχειρήσεις κρούσεως, είναι η νυκτερινή ικανότητα χάρη στο ατρακτίδιο στοχοποιήσεως Litening που μεταφέρει. Το συγκεκριμένο σύστημα είναι ανώτερο σε επιδόσεις του αντιστοίχου συστήματος LANTIRN που εφοδιάζουν ακόμη και τα πολύ πιο προηγμένα F-16 Block 52M.
Τέλος, ένα άλλο σημαντικό στοιχείο, είναι ότι η διαθεσιμότητα των Phantom κυμαίνεται σε ικανοποιητικά επίπεδα. Και η κατάσταση θα ήταν σαφώς καλύτερη, εάν ανταποκρινόταν σε αυτό το θέμα και η ΕΑΒ.
Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την συγκυρία των επομένων ετών, κατά τα οποία, λόγω υλοποιήσεως του προγράμματος αναβαθμίσεως των F-16, ένας σημαντικός αριθμός εξ αυτών θα βρίσκεται μονίμως στην ΕΑΒ, έχει ως αποτέλεσμα την απόφαση της ηγεσίας να διατηρήσει το Phantom σε υπηρεσία μέχρι και το 2027. Η παρουσία του κρίνεται χρήσιμη από όλες τις πλευρές, μέχρι το έτος εκείνο που προβλέπεται να ολοκληρωθεί η αναβάθμιση των 84 F-16. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο προ μερικών μηνών, όπως αποκάλυψε ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, ο ΥΕΘΑ προώθησε στην ΓΔΑΕΕ το υποπρόγραμμα FOS για τα F-4, ύψους 52 εκατ. ευρώ περίπου.
Όλα δείχνουν λοιπόν ότι το θρυλικό Phantom θα μείνει σε περίοπτη θέση και στην ιστορία της Πολεμικής Αεροπορίας, κατέχοντας το ρεκόρ του μακροβιότερου μαχητικού αεροσκάφους της. Το 2027, θα το βρει να έχει συμπληρώσει 53 έτη επιχειρησιακού βίου με τα ελληνικά χρώματα.
