Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Το Πολεμικό Ναυτικό ετοιμάζεται να υποδεχθεί την πρώτη φρεγάτα FDI HN σε τέσσερις μήνες περίπου, τον προσεχή Δεκέμβριο. Η ΚΙΜΩΝ (F 601) θα είναι η πρώτη φρεγάτα νέας ναυπηγήσεως από την δεκαετία του 1990 και το πρόγραμμα των MEKO 200, η οποία θα τεθεί σε υπηρεσία με το Πολεμικό Ναυτικό. Θέμα χρόνου εν τω μεταξύ, είναι η υπογραφή συμβάσεως για μια τέταρτη φρεγάτα του τύπου, την ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ (F 604) που θα συμπληρώσει την αρχική σύμβαση του 2021.
Η συνολική θετική εικόνα όμως, συνοδεύεται από εκκρεμότητες οι οποίες παρατείνονται, γεγονός που αναδεικνύει αποσπασματικές αποφάσεις και ενέργειες σε μείζονα εξοπλιστικά προγράμματα. Αν και η κατάσταση αυτή δικαιολογείται από μία προσπάθεια συρρικνώσεως του συνολικού κόστους προγράμματος, και πράγματι τα οικονομικά περιθώρια είναι δεδομένα, εν τούτοις δεν μπορεί να μην αποδίδεται προσοχή στην καθυστέρηση συμβασιοποιήσεως προγραμμάτων, με ευθύνη κυρίως της πολιτικής ηγεσίας. Το αποτέλεσμα είναι η ένταξη των νέων πολεμικών μονάδων σε υπηρεσία, να τις βρίσκει με σημαντικές ελλείψεις.
Είναι γνωστό ότι η ΚΙΜΩΝ παραδίδεται με τέσσερα συστήματα καθέτου εκτοξεύσεως βλημάτων SYLVER A50 εγκατεστημένα, καθώς οι Γάλλοι επιτάχυναν τις σχετικές εργασίες. Όπως έχει γράψει όμως ο ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ, μόνο οι δύο εξ αυτών θα είναι σε πρώτη φάση συνδεδεμένοι με το τακτικό σύστημα και επομένως διαθέσιμα προς χρήση θα είναι μόνο 16 βλήματα επιφανείας – αέρος Aster 30. Η πλήρης αποκατάσταση δυνατοτήτων, αναμένεται με την εφαρμογή των εργασιών του επιπέδου Standard 2 σε μελλοντικό χρόνο.
Δεν είναι μόνο αυτή η (προσωρινή) έλλειψη. Η φρεγάτα θα φέρει μεν το σύστημα αντιπυραυλικής προστασίας RAM με εκτοξευτή Mk31, όμως και αυτό, αρχικώς δεν θα είναι διασυνδεδεμένο με το τακτικό σύστημα.
Πέραν αυτού όμως, ανάθεση συμβάσεως για φόρτους βλημάτων RIM-116 δεν έχει ανατεθεί ακόμη, τέσσερα έτη μετά την σύμβαση για τις φρεγάτες! Εδώ πρέπει να επισημανθεί ότι η απόφαση του ΚΥΣΕΑ στις 1 Μαΐου 2024 για έγκριση προμήθειας 52 κατευθυνομένων βλημάτων RIM-116 είχε ανακοινωθεί ότι προορίζονται για συμπλήρωση φόρτων των ΤΠΚ κλάσεως ΡΟΥΣΣΕΝ, κίνηση απαραίτητη μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και την ένταξη σε υπηρεσία των δύο τελευταίων. Δεν σχετίζεται δηλαδή με το πρόγραμμα φρεγατών FDI HN. Εν τούτοις, ακόμη και αυτή η προμήθεια κόστους 74 εκατ. € δεν έχει συμβασιοποιηθεί, σχεδόν ενάμιση έτος μετά την έγκριση του ΚΥΣΕΑ!
Δεδομένου ότι η παραγωγή κατευθυνομένων βλημάτων απαιτεί χρόνο, ως μόνη εξήγηση για τον οπλισμό των νέων φρεγατών του Στόλου, είναι ότι αρχικώς θα μοιράζονται το απόθεμα βλημάτων RIM-116 με τις επτά ΤΠΚ…
Στις εκκρεμότητες του προγράμματος φρεγατών, περιλαμβάνεται φυσικά ο εφοδιασμός τους με σύστημα Ηλεκτρονικού Πολέμου. Στην περίπτωση αυτή, οι εξελίξεις ήταν εξαρχής συνδεδεμένες με την πρόοδο των Γάλλων στην ανάπτυξη του συστήματος. Εν πάση περιπτώσει, απαιτείται νέα επένδυση στο μέλλον, για την συμπλήρωση των φρεγατών σε συστήματα.
Συνολικώς, το πρόγραμμα φρεγατών FDI αντιμετωπίζει καθυστερήσεις στην λήψη αποφάσεων για συγκεκριμένες επιμέρους προμήθειες που θα συμπληρώσουν τις επιχειρησιακές ικανότητες των πλοίων. Η παρατηρούμενη χαρακτηριστική δυσχέρεια, αποδιδόμενη σε οικονομικά αίτια, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την απόκτηση υπερσύγχρονων μειζόνων οπλικών συστημάτων με ελλείψεις, ακόμη και σε επίπεδο φόρτων βλημάτων.
Την κατάσταση περιπλέκουν έτι περαιτέρω έκτακτες αποφάσεις όπως η πρόθεση μελλοντικού εξοπλισμού των φρεγατών με Βλήματα Ναυτικής Κρούσεως (MdCN) που σε πρώτη φάση, θα απαιτήσει δαπάνη για την προμήθεια και εγκατάσταση ενός συστήματος καθέτου εκτοξεύσεως βλημάτων SYLVER A70. Η απόφαση, που αποδίδεται σε πολιτική κρίση του ΥΕΘΑ Νίκου Δένδια, επιβαρύνει το συνολικό πλαίσιο εκκρεμοτήτων για το πρόγραμμα και στην ουσία αποδυναμώνει τις φρεγάτες, προκειμένου να αποκτηθεί μία “στρατηγική” ικανότητα που μπορεί να καλυφθεί και από άλλον Κλάδο. Παρατηρείται δε το παράδοξο να δρομολογείται προμήθεια MdCN, την στιγμή που δεν έχουν καλυφθεί ακόμη οι υπάρχουσες ανάγκες σε βλήματα RIM-116…
Η σύμβαση που θα ανατεθεί για την φρεγάτα ΘΕΜΙΣΤΟΚΛΗΣ, αναμένεται να συνοδεύεται από επιμέρους αντικείμενα, που θα καλύπτουν ανάγκες υποστηρίξεως και αναβαθμίσεως των φρεγατών συνολικώς. Μένει να δούμε ποια θα είναι αυτά και σε ποιον χρόνο θα μπορούν να υλοποιηθούν. Εν τούτοις, η προμήθεια βλημάτων RIM-116 δεν αποτελεί αντικείμενο συμβάσεως με γαλλικές εταιρείες.
