Διακρίσεις ιδιωτικών εταιρειών και η επόμενη ημέρα για την Αμυντική Βιομηχανία
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 21 Μαΐου η INTRACOM Defence Electronics (IDE) τιμήθηκε για 10η συνεχόμενη φορά από την αμερικανική εταιρεία Raytheon Integrated Defense Systems, με σημαντική διάκριση για την εξαιρετική της απόδοση, ποιότητα και τις έγκαιρες παραδόσεις της. Η αμερικανική εταιρεία συνεργάζεται με την ελληνική μετά από συμβάσεις Αντισταθμιστικών Ωφελών που υπεγράφησαν κατά το παρελθόν, για τις προμήθειες αντιαεροπορικών συστημάτων Patriot και μαχητικών αεροσκαφών F-16. Στο πλαίσιο αυτών των συμφωνιών, η Raytheon αναθέτει στην IDE την κατασκευή ηλεκτρονικών μερών ή άλλων συγκροτημάτων, για την κάλυψη συμβάσεων που έχει αναλάβει η αμερικανική εταιρεία από άλλες χώρες.
Η ποιότητα της ελληνικής εταιρείας, ανταποκρινόμενη στα έργα που αναλαμβάνει, είναι τέτοια που δεν περνά απαρατήρητη και η τελετή βραβεύσεως λαμβάνει χώρα σε ξένο έδαφος, στην Βοστώνη των ΗΠΑ, χωρίς να αποτελεί μια κοινότυπη εταιρική διαδικασία. Η Raytheon καθιέρωσε το ετήσιο πρόγραμμα Supplier Excellence Awards για να τιμήσει τους προμηθευτές που έχουν προσφέρει εξαιρετικές υπηρεσίες και εταιρικές σχέσεις υπερβαίνοντας τις απαιτήσεις των πελατών. Οι υποψήφιες εταιρείες αξιολογούνται με βάση κριτήρια στα οποία περιλαμβάνονται η συνολική ποιότητα και η έγκαιρη παράδοση. Η IDE ήταν μία από τις 37 εταιρείες παγκοσμίως, που τιμήθηκαν από τη Raytheon με διάκριση 3 αστέρων.
Ασφαλώς η περίπτωση, συνιστά εξαιρετικά τιμητικό έπαινο για το προσωπικό της IDE αλλά, κατ’ επέκταση, για την Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία (ΕΑΒΙ). Η IDE είναι μια από τις εταιρείες της ΕΑΒΙ που ανήκουν στον ιδιωτικό τομέα και ο κύκλος εργασιών επί σειρά ετών έχει να κάνει σε ποσοστό περίπου 98% με εξαγωγές, αφού η ελληνική αγορά έχει σχεδόν “καταρρεύσει”.
Τα 500 εκατ. $ έφτασαν οι αναθέσεις έργου στην IDE από συμβάσεις για συστήματα Patriot
Η εξωστρεφής πορεία και η αναγνώριση της ποιοτικής παραμέτρου διεθνώς, έρχεται σε έντονη αντίθεση με τις κρατικές εταιρείες της ΕΑΒΙ, που συντηρούνται στην ζωή επειδή οι εκάστοτε κυβερνήσεις μεριμνούν ώστε να τις εμπλέκουν στα όποια λίγα μεγάλα εξοπλιστικά προγράμματα καταφέρνουν να δρομολογήσουν. Η εμπλοκή εταιρειών όπως η ΕΑΒ, στα προγράμματα P-3B και F-16V επιβάλλεται ως “όρος” από την ελληνική κυβέρνηση στον ξένο ανάδοχο, ο οποίος δεν μπορεί να… κάνει και αλλιώς. Από εκεί και πέρα, έρχεται αντιμέτωπος με τα δομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει η κρατική εταιρεία, αντιμετωπίζοντας καθυστερήσεις και χωρίς να μπορεί να κάνει πολλά, πέρα από το να εκφράσει “παράπονα”, για την ποιότητα, την εξυπηρέτηση και την γενικότερη συνεργασία… Οι τιμητικές διακρίσεις, έχουν όρια.
Στο παρελθόν, όταν υπήρχαν “δουλειές”, ο ανταγωνισμός μεταξύ κρατικών και ιδιωτικών εταιρειών της ΕΑΒΙ, είχε οδηγήσει σε πολλές περιπτώσεις σε αθέμιτες καταστάσεις, στις οποίες η κρατική εταιρεία έβαζε “τρικλοποδιές” στην ιδιωτική, ακόμη και χωρίς να έχει πραγματική ικανότητα διεκδικήσεως ενός διαγωνισμού. Αυτές οι καταστάσεις μπορεί να αναβιώσουν κάποια στιγμή, μέσα από περιπτώσεις χρηματοδοτήσεως αναπτυξιακών προγραμμάτων που θα αναλάβει το κράτος.
Διά νόμου, από τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης που προορίζεται για εξοπλιστικά προγράμματα, το 1% πρέπει να αφιερώνεται για προγράμματα Έρευνας & Ανάπτυξης της ΕΑΒΙ. Ποτέ δεν εφαρμόσθηκε ο νόμος, διότι πολύ απλά κάτι τέτοιο δεν βρίσκεται στον πυρήνα του ενδιαφέροντος των κυβερνήσεων ενώ απουσιάζει και ένας κρατικός φορέας με σαφώς αναπτυξιακό πρόσημο, υπεύθυνο για την ΕΑΒΙ και την ανάπτυξη της Οικονομίας μέσω αυτής.
Εξ αφορμής της IDEF 2019 μια πρόταση για την ΕΑΒΙ και την DEFEA 2020
Το 2019, ίσως να είναι η πρώτη χρονιά που θα αφιερωθεί κάποιο ποσό από τον προϋπολογισμό του ΥΠΕΘΑ, για προγράμματα Έρευνας & Ανάπτυξης από την ΕΑΒΙ. Γιατί αυτό; Άλλαξε κάτι;
Αυτό που άλλαξε, είναι η δέσμευση της χώρας που αναλήφθηκε στο πλαίσιο της ΕΕ και της PESCO, διά της οποίας προβλέπεται η συμμετοχή σε ευρωπαϊκά αναπτυξιακά προγράμματα διαφόρων οπλικών συστημάτων. Αν και η πρωτοβουλία λειτουργεί σαφώς υπέρ των μεγάλων “παικτών” της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας, η ανάμειξη και μικρότερων εταιρειών, όπως οι ελληνικές, προσφέρει αρκετές ευκαιρίες. Τοιουτοτρόπως, το ΥΠΕΘΑ αναμένεται να διαθέσει κάποιο ποσό για την εθνική συμμετοχή σε προγράμματα στα οποία έχει δηλωθεί ενδιαφέρον.
Το ποσό δεν αναμένεται να ξεπεράσει κάποια λίγα εκατομμύρια ευρώ. Το ζήτημα λοιπόν είναι, πως θα γίνει η κατανομή τους. Ευνοϊκή μονομερής μεταχείριση των κρατικών αμυντικών εταιρειών, πέρα από όχι δίκαιη, θα είναι αντιπαραγωγική πρακτική. Απαιτείται αξιολόγηση βάσει προτεραιοτήτων και κριτηρίων, τα οποία πρέπει να μελετηθούν από έναν κεντρικό φορέα που θα πετύχει την σύζευξη μεταξύ των επιχειρησιακών απαιτήσεων των Γενικών Επιτελείων και των ικανοτήτων της ΕΑΒΙ.
Ιδανική περίπτωση για ένα άλμα προς τα εμπρός, σε αυτό τον τομέα, είναι η ίδρυση ενός Υφυπουργείου Αμυντικής Βιομηχανίας. Ένας σοβαρός στόχος, που πρέπει να απασχολήσει την επομένη κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές της 7ης Ιουλίου.