Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στα τέλη Ιουλίου, το Πολεμικό Ναυτικό κλήθηκε να δηλώσει παρουσία στην περιοχή της Κάσου, ελέγχοντας την τουρκική ναυτική παρουσία που επεδίωκε να παρεμποδίσει τις εργασίες του ιταλικού IEVOLI RELUME. Δεν υπήρξε κλιμάκωση. Αμέσως μετά, η αύξηση της εντάσεως στην Μέση Ανατολή με την προοπτική επιθέσεως του Ισραήλ στον Λίβανο, έφερε στο προσκήνιο και πάλι το Πολεμικό Ναυτικό, ως τον Κλάδο των Ενόπλων Δυνάμεων που πιθανώς να χρειαστεί να αναλάβει δράση. Σε μία περίοδο δε, που μία ελληνική φρεγάτα βρίσκεται ήδη ανεπτυγμένη σε “θερμή ζώνη”, στον Κόλπο του Άντεν και αντιμετωπίζει ποικίλες απειλές των Χούθι. Οι απαιτήσεις από το Πολεμικό Ναυτικό αυξάνονται, εντείνοντας την ανάγκη λήψεως εκτάκτων μέτρων ούτως ώστε οι πολεμικές μονάδες να ανέλθουν σε ένα καλύτερο επίπεδο διαθεσιμότητος και πιθανώς να συμπληρωθούν σε εξοπλισμό και συστήματα.
Είναι γνωστή πλέον η επείγουσα επιχειρησιακή απαίτηση που προέκυψε στις αρχές του έτους λόγω της συμμετοχής στην Επιχείρηση ASPIDES, όταν κρίθηκε ότι η φρεγάτα που θα αναπτυσσόταν στην Ερυθρά Θάλασσα, έπρεπε να “θωρακιστεί” με ένα σύστημα αντιμετωπίσεως μη επανδρωμένων αεροχημάτων (C-UAS). Και αναδείξαμε, γιατί το Πολεμικό Ναυτικό στάθηκε τυχερό, κυριολεκτικώς, που η ΕΑΒ ήταν σε θέση να προσφέρει το σύστημα ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ, το οποίο ανέπτυσσε από το 2019.
Η εγκατάσταση του συστήματος ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ στην φρεγάτα ΨΑΡΑ (F 454) κατέστη εφικτή έπειτα από εντατική προσπάθεια σε μικρό χρόνο και σύντομα απεδείχθη η αποτελεσματικότητά του έναντι των UAV των Χούθι. Θα ανέμενε κανείς ότι έπειτα από αυτά τα πολύ ικανοποιητικά αποτελέσματα, η ηγεσία θα προχωρούσε άμεσα σε ενέργειες προκειμένου να ξεκινήσει η εγκατάσταση του συστήματος και στις υπόλοιπες τρεις φρεγάτες τύπου MEKO 200, οι οποίες εναλλάσσονται στην Επιχείρηση ASPIDES. Αυτό είναι το λογικό και το αναμενόμενο.
Όχι στην Ελλάδα.
Το ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ, εγκαταστάθηκε στην φρεγάτα ΨΑΡΑ, αφού πρώτα “παραγγέλθηκε” το σύστημα στην ΕΑΒ. Ως γνωστόν, τα οπλικά συστήματα δεν περιμένουν στο ράφι κάποιας υπεραγοράς τον πελάτη να πάει και να τα κατεβάσει. Απαιτούν την προμήθεια πρώτων υλών ή και υλικών κατασκευής από υποπρομηθευτές, οι οποίοι με την σειρά τους χρειάζονται την κατάθεση τουλάχιστον προκαταβολής και χρόνο ανταποκρίσεως για την παράδοση. Το κόστος του πρώτου συστήματος που εγκαταστάθηκε, καλύφθηκε επειγόντος από τον καθόλου αντάξιο του Πολεμικού Ναυτικού πετσοκομμένο λειτουργικό προϋπολογισμό του. Μετά δυσκολίας. Η πολιτική ηγεσία, δεν διέθεσε κάποιο έκτακτο κονδύλι για την κάλυψη της απαιτήσεως…
Έχει περάσει ένας μήνας από τον απόπλου της φρεγάτας ΨΑΡΑ για την Ερυθρά και ακόμη δεν έχει ανατεθεί κάποια σύμβαση στην ΕΑΒ για νέο σύστημα ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ ώστε να εγκατασταθεί στην επομένη φρεγάτα τύπου MEKO 200 που θα λάβει την σκυτάλη στην Ερυθρά. Οι πληροφορίες του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ, λένε ότι δεν υπάρχει κάποια αντίδραση από το ΓΕΝ και το ΥΠΕΘΑ προς αυτή την κατεύθυνση. Υποτίθεται ότι μια νέα φρεγάτα ετοιμάζεται αλλά η αντίληψη είναι ότι θα περιμένει πρώτα την επιστροφή της ΨΑΡΑ ώστε να αφαιρεθεί το ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ από αυτήν και να γίνει “σκάντζα” με την επομένη φρεγάτα…
Τυπικώς, το Πολεμικό Ναυτικό δεν έχει το κονδύλι για να προβεί στην ανάθεση συμβάσεως ενός, δύο ή τριών συστημάτων ακόμη. Προφανώς αυτό δεν σημαίνει κάτι, ώστε να κινητοποιηθεί το ΥΠΕΘΑ, λόγω των πολεμικών συνθηκών επιχειρήσεων στην Ερυθρά. Και μιλάμε για ανάθεση σε κρατική εταιρεία η οποία τελεί υπό την άμεση αρμοδιότητα του ΥΠΕΘΑ!
Αν διέρρευσε έτσι ο Ιούλιος, μπορεί άραγε να περιμένει κανείς κάτι Αυγουστιάτικα που όλα τίθενται σε “διαμόρφωση” διακοπών;
Προκύπτει το φυσιολογικό ερώτημα, εάν το ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ είναι τόσο ακριβό ώστε να αποτελεί πρόβλημα η προμήθειά του; Το περίπου 1,5 εκατ. € που κοστίζει κάθε σύστημα, κρίνεται όχι μόνο απολύτως λογικό αλλά και βατό. Την ίδια στιγμή, το ΥΠΕΘΑ προωθεί κανονικά την προμήθεια ισραηλινού συστήματος C-UAS για την συμπλήρωση των ήδη υφισταμένων που είχαν αγοραστεί προ ετών. Για ένα ξένο σύστημα της κατηγορίας που μπορεί να είναι και ακριβότερο, δεν φαίνεται να υπάρχει δυσκολία εξευρέσεως χρηματοδοτήσεως.
Συνοψίζοντας, το Πολεμικό Ναυτικό εναλλάσσει πολεμικές μονάδες σε θερμή ζώνη επιχειρήσεων και οι αρμόδιοι δεν μπορούν να βρουν λίγα χρήματα για ένα χρειαζούμενο κι αποδεδειγμένως αποτελεσματικό ελληνικό σύστημα C-UAS. Έχουν όμως “Ατζέντες”, “οικοσυστήματα” κ.λπ.
Το C-UAS ΚΕΝΤΑΥΡΟΣ της ΕΑΒ και γιατί στάθηκε τυχερό το Πολεμικό Ναυτικό
