Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Με την παρουσίαση προπλάσματος σε κλίμακα 1:2 του Μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους (UAV) ΑΡΧΥΤΑΣ στο περίπτερό της, η ΕΑΒ έδωσε μια γεύση των αναπτυξιακών προγραμμάτων στα οποία εργάζεται για την παρουσίαση νέων προϊόντων. Οι εργασίες εξελίσσονται εντός χρονοδιαγράμματος και σήμερα έχουν ολοκληρωθεί σχεδόν οι δοκιμές δομικής αντοχής. Η προσπάθεια είναι απαιτητική, επειδή το τελικό προϊόν θα είναι πλήρως πιστοποιημένο σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, κατά STANAG 4671 και STANAG 4702, σε αντίθεση με πολλά UAV που έχουν παρουσιαστεί σήμερα.
Το ΑΡΧΥΤΑΣ θα έχει εκπέτασμα 6,4 μέτρων, ωφέλιμο φορτίο 14 κιλών, θα αναπτύσσει ταχύτητα πτήσεως 120 χ.α.ώ. (μέγιστη 158 χ.α.ώ.), η επιχειρησιακή οροφή είναι 27.000 πόδια και η αυτονομία του 4 ώρες.
Σημαντικό τακτικό πλεονέκτημα συνιστά η ικανότητα καθέτου αποπροσγειώσεως (VTOL) ενώ πρέπει να σημειωθεί ότι δύναται ακόμη και να αιωρείται. Το ΑΡΧΥΤΑΣ θα φέρει σύνολο αισθητήρων αποστολής OCTOPUS με κάμερα Full HD και αποστασιόμετρο λέιζερ, που θα επιτρέπει διόρθωση βολών όπλων καμπύλης τροχιάς για υψηλή ακρίβεια. Καθώς υπάρχει περιθώριο για ωφέλιμο φορτίο επιπλέον 10 κιλών, το UAV θα μπορεί να εφοδιαστεί με φορτίο αποστολής διαφόρων τύπων, με μία εκ των επιλογών ραντάρ SAR με ικανότητα παρακολουθήσεως κινούμενων στόχων στο έδαφος (GMTI)!
Οι υψηλές προδιαγραφές χαρακτηρίζουν και την ζεύξη επικοινωνίας που είναι της ισραηλινής Elbit Systems με κρυπτασφάλιση και ανθεκτική σε παρεμβολές. Χάρη σε αυτήν, το ΑΡΧΥΤΑΣ θα διακρίνεται από μεγαλύτερη επιβιωσιμότητα αλλά και αποτελεσματικότητα, σε περιβάλλον ηλεκτρονικών παρεμβολών.
Η πτήση του πρώτου πρωτοτύπου που θα κατασκευαστεί, είναι προγραμματισμένη για τις αρχές του 2024, για να ακολουθήσει πρόγραμμα δοκιμών και πιστοποιήσεων, ώστε κατόπιν να μπορεί να τεθεί σε παραγωγή. Ήδη πάντως οι άνθρωποι της ΕΑΒ σχεδιάζουν βελτιωμένη έκδοση, τον ΑΡΧΥΤΑ Mk II, με επιμέρους βελτιώσεις, όπως επί παραδείγματι δορυφορική επικοινωνία, καθιστώντας ακόμη πιο ανταγωνιστικό και υψηλοτέρων ικανοτήτων το σύστημα.
Το δεύτερο προϊόν του οποίου η ΕΑΒ ολοκληρώνει σύντομα την ανάπτυξη, είναι το ραντάρ ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ, η ανάπτυξη του οποίο ξεκίνησε τον Μάιο του 2015. Πρόκειται για ραντάρ μέσης ακτίνας Συχνοτήτων – Διαμορφωμένου Συνεχούς Κύματος (FMCW) που από το 2019 εξελίχθηκε και σε έκδοση doppler και ενσωμάτωσε οπτικό αισθητήρα για ειδοποίηση εντοπισμού κινήσεων.
Το ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ είναι μικρής ισχύος και προορίζεται για τον εντοπισμό πολύ μικρών κινούμενων στόχων, είτε στο έδαφος, είτε στον αέρα, ακόμη και σε πολύ χαμηλό ύψος. Έτσι, λειτουργεί ως αισθητήρας ασφαλείας εγκαταστάσεων εντός αστικού ιστού, στρατιωτικών εγκαταστάσεων ή αεροδρομίων. Οι σχετικές δοκιμές έδειξαν ότι το ραντάρ μπορεί να εντοπίσει πολύ μικρά drone που πετούν σε μόλις 2-5 μέτρα από το έδαφος, σε αποστάσεις της τάξεως των 700-750 μέτρων. Με κατάλληλη αύξηση της ισχύος, μπορεί να αυξηθεί σημαντικά η ακτίνα εντοπισμού, ώστε να δύναται να καλύψει τις απαιτήσεις φυλάξεως συνόρων.
Αρχικώς, ενδιαφέρον για τον ΤΗΛΕΜΑΧΟ είχε επιδειχθεί από την ΣΤΑΣΥ (Σταθερές Συγκοινωνίες) για τον εντοπισμό ατόμων παρανόμως εισερχομένων στα αμαξοστάσια ωστόσο, λόγω αλλαγής διοικήσεως δεν υπήρξε συνέχεια. Κατόπιν όμως, εκδηλώθηκε σοβαρό ενδιαφέρον από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛΑΣ), με σκοπό την κάλυψη απαιτήσεων ασφαλείας στόχων υψηλής αξίας κ.λπ. Επειδή ο εντοπισμός μόνο πιθανών απειλών δεν κρίνεται επαρκής, η ΕΛΑΣ ζήτησε τον συνδυασμό του ΤΗΛΕΜΑΧΟΥ με ένα σύστημα αντιμετωπίσεως απειλών drone (Counter Drone). Έτσι, από το 2020 η ΕΑΒ άρχισε να εργάζεται επάνω σε αυτό το πρόγραμμα και σήμερα, βρίσκεται πάρα πολύ κοντά στην έναρξη των δοκιμών του συστήματος Counter Drone που έχει παρουσιάσει. Εκτιμάται ότι το προσεχές φθινόπωρο θα έχουν ολοκληρωθεί οι δοκιμές και το ΤΗΛΕΜΑΧΟΣ θα μπορεί να προσφερθεί συνδυαστικά ως ολοκληρωμένο σύστημα στην ΕΛΑΣ.
Δύο προγράμματα drone και η ανάγκη για ένα ”Tiger Team” καινοτομίας στο ΓΕΕΘΑ
