Ανάπτυξη και αμερικανικών UAV τύπου RQ-7B Shadow στην Ελλάδα
Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Από την περασμένη Δευτέρα, ξεκίνησαν από την Αεροπορική Βάση Λάρισας πτήσεις του τακτικού Συστήματος μη Επανδρωμένου Αεροσκάφους (ΣμΕΑ) RQ-7B Shadow του Στρατού των ΗΠΑ. Τα συστήματα αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της παρουσίας από τον περασμένο Οκτώβριο στο Στεφανοβίκειο, Λόχου της 4ης Ταξιαρχίας Μάχης Αεροπορίας Στρατού (4 Combat Aviation Brigade) του Στρατού των ΗΠΑ.
Οι αμερικανικές δυνάμεις πρόκειται να παραμείνουν στην Ελλάδα σε πρώτη φάση 4 μήνες, τουλάχιστον όπως αναφέρεται επισήμως. Το διάστημα αυτό θα αναπτύξουν έντονη εκπαιδευτική δραστηριότητα και συνεργασία με τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις αλλά μέχρι σήμερα έχουν περιορισθεί σε εκτέλεση πτήσεων εθισμού, αναγνωρίσεις κ.λπ. εν αναμονή των πρώτων βολών με πραγματικά όπλα στο Πεδίο Βολής Λιτοχώρου.
Στο Στεφανοβίκειο έχουν αναπτυχθεί μέχρι σήμερα 18 επιθετικά ελικόπτερα Apache, 2 Chinook και 2 Blackhawk ενώ αναμένεται ένα ακόμη ζεύγος Blackhawk. Η παρουσία των RQ-7B Shadow σχετίζεται άμεσα με την εκπαιδευτική δραστηριότητα των Αμερικανών, δεδομένου ότι αποτελούν οργανικό τμήμα της 4ης CAB.
Το Shadow, στην αρχική μορφή του, βρίσκεται σε υπηρεσία από το 2002 και έχει συμπληρώσει 600.000 ώρες επιχειρήσεων στο Ιράκ και το Αφγανιστάν. Από το 2004 τέθηκε σε παραγωγή η έκδοση Β ενώ έχει υποβληθεί σε επιμέρους προγράμματα αναβαθμίσεως των ικανοτήτων του και από το 2015 τέθηκε σε υπηρεσία η έκδοση RQ-7B V2 που περιλαμβάνει ασφαλές πρωτόκολλο τακτικής ζεύξεως δεδομένων, κρυπτογράφηση βίντεο και λογισμικό ζεύξεως δεδομένων που εξασφαλίζει διαλειτουργικότητα μεταξύ αεροχημάτων, ολοκλήρωση όλων των αεροχημάτων σε έναν κοινό Σταθμό Ελέγχου, βελτιωμένο κινητήρα και αυξημένη αυτονομία 9 ωρών, χάρη στην μεγαλύτερη πτέρυγα.
Σήμερα, το Shadow υπηρετεί σε επίπεδο Ταξιαρχίας με εμβέλεια επικοινωνίας 125 χλμ. από το στρατηγείο. Ωστόσο, πλέον το επαναστατικό στοιχείο που έχει εισαχθεί στην επιχειρησιακή εκμετάλλευση του Shadow στις αναδιοργανωμένες Ταξιαρχίες Μάχης Αεροπορίας Στρατού, είναι η άμεση συνεργασία του (όπως και του νεότερου MQ-1C Grey Eagle) με τα επιθετικά ελικόπτερα Apache. Τα ΣμΕΑ προηγούνται πετώντας σε μεγάλο βάθος, με αποτέλεσμα να μην εκτίθενται άμεσα σε απειλές τα ελικόπτερα, τα οποία λαμβάνουν εικόνα σε πραγματικό χρόνο, για την κατάσταση του πεδίου μάχης και τα εχθρικά μετόπισθεν. Με αυτό τον τρόπο, καλύπτονται κατά 80% οι απαιτήσεις εναερίου αναγνωρίσεως και κατέστη εφικτή η απόσυρση των OH-58D Kiowa Warrior, μειώνοντας την πολυτυπία και το λειτουργικό κόστος των μονάδων.
Η αναδιοργανωμένη CAB έχει στην σύνθεσή της ένα τάγμα 24 επιθετικών ελικοπτέρων Apache και ένα τάγμα “βαριάς” αναγνωρίσεως με επίσης 24 Apache, τα οποία συνεργάζονται στενώς με λόχο 12 αεροχημάτων RQ-7Β Shadow. Το τάγμα επιθετικών ελικοπτέρων θα συνεργάζεται μελλοντικώς με έναν λόχο ΣμΕΑ τύπου MQ-1C, ο οποίος θα διατίθεται σε κλιμάκιο μεραρχίας.
Η υπό διοίκηση εκμετάλλευση των Shadow από το επίπεδο ταξιαρχίας στο τάγμα, φέρνει σε άμεση επαφή τα πληρώματα των ελικοπτέρων με αυτά, μειώνει το δίκτυο επικοινωνιών και επιδρά θετικώς στην εκπαίδευση και συνεργασία.
Τον Ιούλιο του 2014 ήδη, το Shadow αναπτύχθηκε στο Ιράκ σε μία προσπάθεια ενισχύσεως των μέσων προστασίας του προσωπικού της αμερικανικής πρεσβείας εκεί. Τα Shadow συνεργάστηκαν απευθείας με Apache για την διανομή πληροφοριών και την κατάδειξη στόχων.
Παρόμοια σενάρια, αναμένεται να δοκιμαστούν κατά την παραμονή των δυνάμεων των δυνάμεων της 4ης CAB στην Ελλάδα. Διά της στενής συνεργασίας με ανάλογες δυνάμεις της Αεροπορίας Στρατού, εκτιμάται ότι οι Έλληνες αξιωματικοί θα έλθουν σε άμεση επαφή με τις προηγμένες τακτικές και διαδικασίες που εφαρμόζουν οι Αμερικανοί συνάδελφοι.