Τι “έδειξε” το ατύχημα του ANKA III

Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 25 Ιουνίου, η Turkish Aerospace Industries (TAI) ανακοίνωσε ότι στις 19.16 τοπική ώρα, ένα ανεπάνδρωτο αεροσκάφος ANKA III πραγματοποίησε αναγκαστική προσγείωση στην διάρκεια δοκιμαστικής πτήσεως η οποία ήταν προγραμματισμένη στο πλαίσιο της πολυεθνικής ασκήσεως ANATOLIAN EAGLE 2025 της τουρκικής αεροπορίας. Ανακοίνωση του κυβερνήτη του Ικονίου, ανέφερε ότι η προσγείωση έγινε στην περιφέρεια Σελτσουκλού, στην οποία βρίσκεται η 3η Κύρια Βάση Αεριωθουμένων που φιλοξενεί την άσκηση, επομένως το συμβάν έλαβε χώρα προφανώς λίγο μετά την απογείωση του ΑΝΚΑ ΙΙΙ και μάλλον βορειοανατολικώς του αεροδρομίου.
Δεδομένου ότι τα πρωτότυπα του ANKA III πετούν πλέον με τα σκέλη προσγειώσεως ανασυρμένα, η εμφάνιση στο σημείο της πτώσεως σπασμένου σκέλους σε μια απόσταση από τα συντρίμμια καθώς και κάτω από την άτρακτο, υποδηλώνει ότι ο χειριστής είχε κατεβάσει τα σκέλη προσγειώσεως. Αυτό σημαίνει ότι η βλάβη που παρουσιάσθηκε, έγινε αντιληπτή και ο χειριστής επεδίωξε να προσγειώσει το αεροσκάφος σε επίπεδη και καθαρή έκταση. H “κατάσταση”, παραπέμπει σε κράτημα κινητήρα. Στην προσγείωση, τα σκέλη προσγειώσεως έσπασαν και με την πρόσκρουση στο έδαφος αποχωρίσθηκαν οι προεκτάσεις πτερύγων ενώ η άτρακτος παρέμεινε κατ’ ουσίαν άθικτη, όπως διακρίνεται καθαρά. Αν η πτώση ήταν ανεξέλεγκτη, τα συντρίμμια θα ήταν άμορφος σωρός.
Σε πλάνα βίντεο, διακρίνεται προσωπικό μάλλον της TAI που προσεγγίζει τα συντρίμμια χωρίς μέτρα ασφαλείας, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι δεν υφίσταται κίνδυνος από μη εκραγέντα πυρομαχικά. Συνεπώς το ANKA III δεν μετέφερε όπλα στην συγκεκριμένη πτήση. Κάτι φυσιολογικό για το στάδιο προόδου του προγράμματος και με δύο μόνο πρωτότυπα.
Το γεγονός ότι πρόκειται για πρωτότυπο, μπορεί να υποστηριχθεί ότι καθιστά πιο “φυσιολογικό” το συμβάν, δεδομένου ότι κατά την φάση της αναπτύξεως ενός αεροσκάφους αντιμετωπίζονται μη υπολογισμένες ή αναπάντεχες αστοχίες, που οδηγούν στην λήψη διορθωτικών μέτρων. Η άσκηση ξεκίνησε στις 23 Ιουνίου και το ατύχημα συνέβη την τρίτη ημέρα απόγευμα, επομένως πιθανώς να επρόκειτο και για την πρώτη πτήση του ANKA III στο πλαίσιο αυτής.
Αντί να επιδιώκεται η υποβάθμιση του ANKA III ως μελλοντικού οπλικού συστήματος, είναι πιο παραγωγική μια ψύχραιμη εκτίμηση του τι σημαίνει η εμφάνισή του στο δυναμικό της τουρκικής αεροπορίας. Το γεγονός ότι ήδη η τουρκική αεροπορία προχώρησε στην, έστω συμβολική, συμμετοχή του στην ANATOLIAN EAGLE 2025, σημαίνει ότι προηγείται στην επιχειρησιακή δοκιμή και αξιολόγηση αεροσκαφών τεχνολογίας μειωμένης παρατηρησιμότητος (stealth) και κατά δεύτερο λόγο, στην αντίληψη συνεργατικών επιχειρήσεων ανεπάνδρωτων με επανδρωμένα αεροσκάφη.
Μόλις προ ημερών, αναφερθήκαμε στο ANKA III και το πως εμφανίσθηκε στην Τουρκία, υπογραμμίζοντας ότι στις 30 Οκτωβρίου 2024 αναφέρθηκε ότι κατέστη το πρώτο ανεπάνδρωτο στην ιστορία που πέταξε υπό τον έλεγχο άλλου αεροσκάφος (κι όχι από το έδαφος) σε ρόλο συνοδείας (loyal wingman) οπλισμένο μάλιστα με έναν πύραυλο πλεύσεως (cruise).
Η Πολεμική Αεροπορία, σε μερικά χρόνια αναμένεται να έχει συντριπτικό προβάδισμα, χάρη στην είσοδο σε υπηρεσία του F-35. Εν τούτοις, για την επιχειρησιακή εκμετάλλευση συνεργατικών τακτικών ανεπάνδρωτων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, θα αναμένει να αντιγράψει τα όποια πρότυπα, μέσα και εγχειρίδια τακτικής θεσπίσει η Αεροπορία των ΗΠΑ. Αντιθέτως, στο κεφάλαιο αυτό, η τουρκική αεροπορία θα προηγείται λόγω των σχετικών προγραμμάτων αναπτύξεως ανεπάνδρωτων αεροσκαφών μάχης υψηλών επιδόσεων, όπως το ANKA III και το Kizilelma. Η ίδια αναπτύσσει ήδη όχι μόνο τα μέσα με τα όπλα αλλά γράφει και τα εγχειρίδια μάχης.
Απόγονοι του nEUROn: πρώτα ο τουρκικός και το 2033 ο… γαλλικός