Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Η δημοσιότητα που δόθηκε στο πρόβλημα των αεροσκαφών τακτικών μεταφορών της Πολεμικής Αεροπορίας λόγω βλάβης στο C-130 που επρόκειτο να μεταφέρει την 2η ΕΜΑΚ στις 8 Φεβρουαρίου, προκάλεσε την προσωπική αντίδραση του πρωθυπουργού για την εξεύρεση άμεσης λύσεως. Αλλά μερικές ημέρες πριν μόνο, είχε αναδειχθεί ακόμη ένα πρόβλημα της Πολεμικής Αεροπορίας, που πέρασε απαρατήρητο και δεν απασχόλησε τα ΜΜΕ. Κατά την επιχείρηση Έρευνας & Διάσωσης (SAR) που διατάχθηκε στις 30 Ιανουαρίου λόγω απώλειας του μαχητικού F-4E, από πλευράς Πολεμικής Αεροπορίας διατέθηκε ελικόπτερο AB.205A1, υποβοηθούμενο από ελικόπτερο S-70 του Πολεμικού Ναυτικού.
Επί σειρά ετών, όπως και στην περίπτωση των C-130, η Πολεμική Αεροπορία αντιμετωπίζει πρόβλημα διαθεσιμότητος των ελικοπτέρων αποστολών SAR/CSAR. Από τα 12 ελικόπτερα AS332C1 Super Puma της 384 Μοίρας Έρευνας Διάσωσης, ο αριθμός των διαθέσιμων ελικοπτέρων ανά πάσα στιγμή είναι κάτω του αποδεκτού εδώ και χρόνια. Μάλιστα στα διαθέσιμα, απουσιάζουν συχνά οι θερμικές κάμερες από το ρύγχος… Στην πραγματικότητα, ο αριθμός των 12 ελικοπτέρων της 384 ΜΕΔ είναι οριακός για την κάλυψη όλων των αναγκών κι εξ αυτού του λόγου, προ ετών είχε εκπονηθεί πρόγραμμα προμήθειας 15 νέων μέσων ελικοπτέρων για τις εν λόγω αποστολές, που θα αντικαθιστούσαν τα παλαιά AB.205A1 που εξακολουθούν να χρησιμοποιούνται.
Η υπάρχουσα κατάσταση, υποχρώνει στην προκεχωρημένη ανάπτυξη των Super Puma σε νήσους στο Ανατολικό Αιγαίο και την κάλυψη των υπολοίπων θέσεων στο Κρητικό και το Ιόνιο Πέλαγος από τα παλιά AB.205A1. Η υστέρηση των AB.205Α1 σε επίπεδο τεχνολογίας, χαρακτηριστικών κι επιδόσεων, έχει κοστίσει σε πολλαπλές περιπτώσεις, λόγω αδυναμίας ανταποκρίσεως στον απαιτούμενο χρόνο.
Σε απόσυρση τα ΑΒ-212 του Πολεμικού Ναυτικού – Στα σκουπίδια ή νέα καρριέρα;
Προ εικοσαετίας, το 2002, ο καταδρομέας – αλεξιπτωτιστής Γεώργιος Φωναζάκης της 1ης ΜΑΛ που αντιμετώπισε αιφνίδιο πρόβλημα στην διάρκεια ασκήσεως, έχασε την ζωή του επειδή το AB.205A1 δεν μπορούσε να ανταποκριθεί νύκτα και χάθηκαν 9 ώρες μέχρι Super Puma από την Ελευσίνα να τον μεταφέρει σε νοσοκομείο. Αδυναμία πρώτης ανταποκρίσεως με Super Puma παρατηρήθηκε και το 2014, με την τραγωδία του NORMAN ATLANTIC ανοικτά της Κερκύρας, όπως και με την πτώση καναδικού ελικοπτέρου δυτικώς Κεφαλλονιάς, το 2020.
Το ερώτημα είναι, θα μπορούσαμε όλα αυτά τα χρόνια να έχουμε κάνει κάτι για να βελτιώσουμε την κατάσταση; Ιδίως τα περασμένα έτη που η αφιέρωση κονδυλίων για εξοπλισμούς ήταν οριακή, θα έπρεπε να έχει απασχολήσει η δυνατότητα εξευρέσεως λύσεως εκ των ενόντων. Αλλά και με την παρούσα κυβέρνηση που αύξησε θεαματικά την χρηματοδότηση για εξοπλισμούς, το πρόβλημα των Super Puma δεν θεραπεύτηκε. Τελευταία μόνο, εμφανίστηκε ενδιαφέρον για αγορά (πάλι) νέου τύπου ελικοπτέρων, προς κάλυψη αναγκών της Αεροπορίας Στρατού αλλά και της Πολεμικής Αεροπορίας, με κεντρική ιδέα την πλήρη αντικατάσταση των Super Puma!
Είναι να αναρωτιέται κανείς, πώς κάποιες άμεσα διαθέσιμες λύσεις από το υφιστάμενο υλικό, δεν δείχνουν να απασχολούν διαχρονικώς τις στρατιωτικές ηγεσίες στο πλαίσιο ακόμη και της “ανταλλαγής” μεταξύ Κλάδων. Προ ετών, η Πολεμική Αεροπορία είχε αποσύρει από υπηρεσία τα αντιαεροπορικά πυροβόλα Rh-202 των 20 mm, χωρίς καν να θέσει ερώτημα στους άλλους Κλάδους εάν ενδιαφέρονται για παραχώρηση. Πέρασαν κάποια χρόνια για να θέσει κάποιος την ιδέα και να εκδηλώσει ενδιαφέρον και να τα πάρει το ΓΕΣ, διαφορετικά τα χρήσιμα ακόμη πυροβόλα για κάποιες αποστολές, θα ήταν παρατημένα στα αεροδρόμια της Πολεμικής Αεροπορίας, μαζί με τα ARTEMIS 30. Με τα Rh-202 της Πολεμικής Αεροπορίας, ενισχύθηκαν οι μονάδες Πεζικού σε βαρέα όπλα.
Η ίδια προσέγγιση θα μπορούσε να γίνει με τα ελικόπτερα AB-212 του Πολεμικού Ναυτικού, που αποσύρονται σταδιακώς εν όψει της ελεύσεως των νέων MH-60R. Τα 7 δικινητήρια AB-212 υπηρετούν αξιόπιστα εδώ και δεκαετίες και είναι σημαντικά ικανότερα και αποτελεσματικότερα σε νυκτερινές πτήσεις, από τα μονοκινητήρια AB.205A1 ενώ διαθέτουν ήδη βαρούλκο και το Πολεμικό Ναυτικό προχωρούσε στην εγκατάσταση αισθητήρα FLIR. Δεν γνωρίζουμε εάν ερωτήθηκαν οι άλλοι Κλάδοι για τυχόν ενδιαφέρον άμεσης παραχωρήσεως σε πλήρως λειτουργική κατάσταση των AB-212, πάντως αυτά απλώς βγαίνουν εκτός όταν συμπληρώσουν ώρες και μένουν στην άκρη. Ήδη δε, έχουμε γράψει ότι το πρώτο (ΠΝ23) “πρόλαβαν” να του αναθέσουν νέα καρριέρα ως… στατικό έκθεμα στην πύλη του Ναυτικού Οχυρού Κοτρωνίου!
Τα AB-212 θα μπορούσαν να μεταβιβαστούν στην Πολεμική Αεροπορία και να αντικαταστήσουν τα AB.205Α1 της 358 ΜΕΔ, όπως έχουμε γράψει παλαιότερα, ή να διατεθούν στην Αεροπορία Στρατού, εντασσόμενα στην νέα Μοίρα Αεροπορικών Ειδικών Επιχειρήσεων της ΔΕΠ, για την υποστήριξη Ειδικών Επιχειρήσεων. Με ένα χαμηλού κόστους πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, τα AB-212 μπορούσαν να αξιοποιηθούν για τουλάχιστον μία 20ετία ακόμη, όπως επέλεξαν άλλοι χρήστες. Σε μια τέτοια επιλογή, θα μπορούσαν να προστεθούν και ένα ελικόπτερο Bell 212 της Αεροπορίας Στρατού, όπως και 4 ακόμη Bell 212 της Πολεμικής Αεροπορίας που χρησιμοποιούνται πολύ περιορισμένα σε καθήκοντα μεταφοράς VIP.
Μιλάμε συνολικώς για 11 ελικόπτερα που απαξιώνονται σταδιακώς ενώ μπορούν να προσφέρουν. Άπαξ και η προμήθεια 15 μέσων ελικοπτέρων δεν προχώρησε ποτέ λόγω ελλείψεως χρηματοδοτήσεως, δεν θα μπορούσε να εξετασθεί μια εναλλακτική κόστους 15-20 εκατομμυρίων;
Προφανώς βέβαια δεν εμφανίστηκε αντιπρόσωπος εταιρείας να παρουσιάσει ενημέρωση για πρόταση εκσυγχρονισμού των AB-212/Bell 212. Και μάλλον όταν δεν παρεμβαίνει τέτοιος, οι στρατιωτικοί φαίνεται να ξεμένουν από ιδέες.
Αν στην περίπτωση των C-130 εκτέθηκε η χώρα λόγω αδυναμίας μιας αποστολής βοηθείας, στην περίπτωση του προβλήματος των ελικοπτέρων SAR έχουν χαθεί ζωές εν ειρήνη και αφήνουμε περιθώριο επιβολής των θέσεων της Τουρκίας στο θέμα της αρμοδιότητος Έρευνας – Διάσωσης στο Αιγαίο.
