Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Μπορεί η Ελλάδα να μην έχει αυτή την στιγμή προτάσεις ανταλλαγής των ρωσικής προελεύσεως συστημάτων με δυτικά, όπως ενημέρωσε στις 15 Δεκεμβρίου 2022 ο ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλος, αυτό όμως δεν σημαίνει και ότι η Αθήνα έχει μείνει και αδρανής. Στην πραγματικότητα, η Αθήνα συζητά με τις ΗΠΑ την προοπτική μίας επιβοηθητικής πολιτικής “απορωσοποίησης” των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, ανεξαρτήτως του παράγοντος Ουκρανία. Στο πλαίσιο της στενότερης σχέσεως των δύο χωρών στον αμυντικό τομέα, μετά την Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA) του 2019 και την αποδεδειγμένως στρατηγική επίδραση των διευκολύνσεων που προσφέρονται από την Αλεξανδρούπολη, η Αθήνα προωθεί την ιδέα παραχωρήσεως από τις ΗΠΑ ειδικής χρηματοδοτήσεως για την προμήθεια αμερικανικής προελεύσεως οπλικών συστημάτων, ώστε να αντικαταστήσει τα ρωσικά.
Επί της ουσίας, συζητείται μια εξέλιξη της αμερικανικής πρωτοβουλίας για την Ελλάδα μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος Κινήτρων Ανακεφαλαιοποιήσεως (European Recapitalization Incentive Program) για «μετάβαση του στρατιωτικού εξοπλισμού της Ελλάδος μακριά από ρωσικής παραγωγής πλατφόρμες και οπλικά συστήματα». Υπενθυμίζεται ότι o “Νόμος Αμύνης και Διακοινοβουλευτικής Εταιρικής Σχέσεως ΗΠΑ – Ελλάδος 2021 των Μενέντεζ – Ρούμπιο”, περιελήφθη στον νόμο του αμυντικού προϋπολογισμού των ΗΠΑ για το 2021 και προβλέπει στο πλαίσιο του ERIP διάθεση 25 εκατ. $ στην Ελλάδα την περίοδο 2022-2026, δηλαδή συνολικώς 125 εκατ. $. Προβλέπει επίσης εξασφάλιση δανείων για την Ελλάδα, προκειμένου να χρηματοδοτήσει προμήθειες αμερικανικού υλικού.
Στηριζόμενη σε αυτό το ευμενές θεσμικό πλαίσιο, η Αθήνα έχει θέσει αυτή την φορά θέμα προεκτάσεώς του με παραχώρηση γενναιότερων δωρεάν πιστώσεων FMF, όπως είχε προτείνει το ΓΕΕΘΑ κατά την περίοδο διεργασιών πριν την υπογραφή της MDCA, ειδικώς για τον σκοπό αποσύρσεως από ελληνική υπηρεσία των ρωσικών οπλικών συστημάτων. Είναι προφανές ότι το ΥΠΕΘΑ και το ΓΕΕΘΑ, επιδιώκουν την συνολική διευθέτηση του θέματος της τύχης των ρωσικών οπλικών συστημάτων και όχι την μεμονωμένη ή κατά περίπτωση απόσυρση, δηλαδή μόνο το σύστημα S-300PMU1, επί παραδείγματι.
Πέραν της αυτονόητης συσφίξεως της στρατηγικής ελληνοαμερικανικής σχέσεως, μία τέτοια διευθέτηση, εφόσον τελεσφορήσει, θεωρητικώς απαλλάσσει την Αθήνα από την, μάλλον τυπική πλέον, παραχώρηση πιστοποιητικού τελικού χρήστη της Μόσχας, εφόσον τα συστήματα θα αποσυρθούν. Επιπλέον, στο εσωτερικό μέτωπο, δεν αφήνονται περιθώρια ασκήσεως κριτικής για δημιουργία κενών στην άμυνα της χώρας.
Η προοπτική αυτή, έχει το (σχετικό) ζήτημα ότι εάν τελεσφορήσει, θα αποδώσει σε κάποιο βάθος χρόνου. Επιπλέον, υπάρχει ένα (σχετικό) ζήτημα, ως προς την ύπαρξη αμερικανικών όπλων ακριβώς αναλόγων των ρωσικών που πρόκειται να αντικατασταθούν. Επί παραδείγματι, δεν υφίστανται διαθέσιμα αμερικανικά SHORADS της κατηγορίας των OSA-AK και Tor M1, τόσο από πλευράς επιδόσεων βλήματος όσο και αυτοκινούμενης μορφής, ώστε να μπορούν να συνοδεύουν τεθωρακισμένους σχηματισμούς. Ωστόσο, στην περίπτωση των αντιαεροπορικών συστημάτων μεγάλου βεληνεκούς, προσφέρεται η επιλογή του PAC-3 κ.λπ. Εφόσον όλα αυτά δεν υπάρχουν διαθέσιμα ως πλεονάζον υλικό (EDA) θα πρέπει να ανατεθούν συμβάσεις προμήθειας, που θα αποδώσουν σε μία περίοδο ετών.
Αντικατάσταση των S-300; Αν ζητούσαμε SAMP/T με τις κορβέτες;
