Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Στις 19 Αυγούστου, δημοσίευμα στην ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΚΥΠΡΟΥ (Απόστολος Τομαράς) ανέφερε ότι η Λευκωσία έχει υπογράψει ήδη την ανάθεση συμβάσεως με το Ισραήλ για την προμήθεια του αντιαεροπορικού συστήματος Iron Dome, είδηση η οποία αναπαρήχθη ευρέως.
Σύμφωνα με πληροφορίες του ΔΟΥΡΕΙΟΥ ΙΠΠΟΥ όμως, η συμφωνία δεν αφορά το αναφερθέν σύστημα αλλά πυραυλικό σύστημα εδάφους – αέρος μεγάλου βεληνεκούς με βλήματα επιδόσεως της τάξεως των 150 χλμ. Σύστημα ισραηλινής προελεύσεως προσιτού κόστους που καλύπτει την συγκεκριμένη προδιαγραφή, είναι το BARAK MX της Israel Aerospace Industries.
Πρέπει να προσεχθεί ότι στην καθιερωμένη ετήσια απολογιστική ενημέρωση Τύπου από τον υπουργό Αμύνης Χαράλαμπο Πετρίδη στις 30 Νοεμβρίου 2021, για τα επικείμενα εξοπλιστικά προγράμματα, ο υπουργός είχε κάνει λόγο για την “προμήθεια σύγχρονου συστήματος αεράμυνας”. Ο προσδιορισμός σε “σύστημα αεράμυνας” και όχι στον πιο κοινό “αντιαεροπορικό σύστημα”, παρέπεμπε σε σύστημα αισθητήρων και βλημάτων μεγάλων επιδόσεων ενώ το Iron Dome είναι εξειδικευμένο σύστημα αντιμετωπίσεως επερχομένων πυρομαχικών και χαρακτηρίζεται Εναντίον Ρουκετών – Πυροβολικού – Όλμων (C-RAM).
Το BARAK MX (Mix) είναι έκδοση ξηράς που αναπτύχθηκε βασισμένη σε αισθητήρες και τύπους βλημάτων διαφορετικών κατηγοριών, επιτρέποντας την επιλογή διαμορφώσεως συνόλου αναλόγως των επιχειρησιακών απαιτήσεων του χρήστη. Η σύνθεση του συστήματος περιλαμβάνει:
- Κινητό, μεταφερόμενο ή σταθερό Κέντρο Διεύθυνσης Μάχης (BMC) που παρέχει ενοποιημένη τακτική αεροπορική εικόνα από πολλαπλούς αισθητήρες και συντονίζει λειτουργία και πυρ σε επίπεδο δικτύου.
- Πλήρως Ψηφιακό Ολοκληρωμένο Σύστημα Ραντάρ Φασικής Διάταξης, με επιλογή μεταξύ διαφόρων τύπων – κατηγοριών.
- Βλήματα BARAK, καθέτου εκτοξεύσεως και καλύψεως 360°, τριών διαφορετικών τύπων: α) BARAK MRAD μέγιστου βεληνεκούς 35 χλμ. β) BARAK LRAD μέγιστου βεληνεκούς 70 χλμ. γ) BARAK ER μέγιστου βεληνεκούς 150 χλμ. Κάθε μονάδα πυρός, φέρει 8 βλήματα έτοιμα προς εκτόξευση και τυπική σύνθεση Μοίρας είναι 3-4 μονάδες πυρός.
To BARAK MX είναι υψηλών επιδόσεων, ικανό για την εμπλοκή πολλαπλών απειλών ταυτοχρόνως. Αναλόγως των επιλογών του χρήστη, μπορεί να συνδυάσει διαφορετικούς τύπους βλημάτων ενώ με το υψηλότερων επιδόσεων BARAK ER (βεληνεκές 150 χλμ., υψόμετρο εμπλοκής 30.000 μέτρα) έχει και ικανότητα αναχαιτίσεως τακτικών βαλλιστικών πυραύλων (ΤΒΜ). Η ικανότητα βολής όλων των τύπων βλημάτων, επιτρέπει στο σύστημα πιο ευέλικτη αξιοποίηση και ανάλογη διαμόρφωση συνολικού κόστους.
Κατά την ΙΑΙ, το BARAK MX διακρίνεται από αυξημένη τακτική ευκινησία και δράση εν κινήσει. Συγκεκριμένα, το κινητό BMC εκτελεί όλες τις λειτουργίες Διοικήσεως & Ελέγχου (C2) εν κινήσει, το κινητό σύστημα ραντάρ ELM 2138 (μία από τις επιλογές) εξασφαλίζει “Εντοπισμό εν Κινήσει” (Detect on the Move) και οι κινητές μονάδες πυρός επιτρέπουν ικανότητα “Στάσης και Βολής” (Stop and Launch) σε χρόνο μικρότερο των 2 λεπτών. Όλα τα στοιχεία, φέρονται επί φορτηγών οχημάτων διαφόρων κατηγοριών.
Η ανάπτυξη του βλήματος BARAK ER ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 2021. Με μήκος 5,8 μέτρων και βάρος 400 κιλών, φέρει πολεμική κεφαλή θραυσμάτων 23 κιλών ενώ από πλευράς επιδόσεων μπορεί να εκτελεί ελιγμούς φορτίσεως μέχρι 50 g. Το βλήμα έχει ικανότητα κατευθύνσεως κατά την πτήση μέσω GPS/INS και ζεύξεως δεδομένων.
Είναι προφανές ότι το Γενικό Επιτελείο Εθνικής Φρουράς αποδίδει προτεραιότητα στην κάλυψη των αποστολών Αντιαεροπορικής Αμύνης Περιοχής και την Αντιβαλλιστική Άμυνα. Η επιχειρησιακή απαίτηση κατέστη πιεστικότερη, εξαιτίας των πολιτικών εξελίξεων που έδειχναν ότι μελλοντικώς καθίστατο αμφίβολη η υποστήριξη -και πολύ περισσότερο η προμήθεια- οπλικών συστημάτων από την Ρωσία. Καθώς η Α/Α Άμυνα είναι πρώτιστης σημασίας για την Εθνική Φρουρά, η στήριξη στο σύστημα μέσου βεληνεκούς BUK-M1 σε συνδυασμό με το βραχέως βεληνεκούς TOR-M1, δεν μπορούσε να συνεχιστεί επί μακρόν. Φυσικά η περίπτωση άμεσης αποσύρσεως των συγκεκριμένων συστημάτων, και πολύ περισσότερο η παραχώρησή τους στην μαχομένη Ουκρανία, είναι εκτός πάσης συζητήσεως λόγω της τουρκικής κατοχής στην Κύπρο. Μια τέτοια προοπτική εξάλλου, την έχει αποκλείσει και επισήμως η κυπριακή κυβέρνηση.
Αυτή η κατάσταση, διαμορφώνει συνθήκες δημιουργίας σοβαρού κενού στην αεράμυνα της Κύπρου κατά το προσεχές μέλλον, καθιστώντας απαραίτητο για λόγους στοιχειώδους προνοίας τον έγκαιρο σχεδιασμό προμήθειας ενός συστήματος που θα καλύπτει επαρκέστερα τις απαιτήσεις. Το Iron Dome, είναι προσανατολισμένο για την αντιμετώπιση απειλών από εκτοξευόμενα όπλα και έχει περιορισμένο βεληνεκές, οπότε υστερεί εν σχέσει με το BUK-M1 ως προς την κάλυψη έναντι μαχητικών αεροπλάνων υψηλών επιδόσεων. Ωστόσο, η παραλαβή του BARAK MX και η ένταξη σε επιχειρησιακή χρήση, δεν συνεπάγεται και αυτομάτως την απόσυρση των ρωσικών οπλικών συστημάτων. Αυτά μπορούν θεωρητικώς να διατηρηθούν, εξαντλώντας τα περιθώρια αξιόπιστης υπηρεσίας ενώ δεν μπορεί να αποκλειστεί μελλοντικώς η εξεύρεση λύσεων στον εφοδιασμό ανταλλακτικών για την κανονική συντήρησή τους.
Χάρη στο BARAK MX, η Εθνική Φρουρά θα αποκτήσει διευρυμένες ικανότητες Α/Α Αμύνης, ανάλογες αν όχι ευρύτερες αυτών που θα προσέφερε ο σχεδιασμός της δεκαετίας του 1990 για προμήθεια του S-300PMU1! Έτσι, υπό εντελώς διαφορετικό κι ευνοϊκότερο γεωπολιτικο-διπλωματικό περιβάλλον, η Λευκωσία κινείται προς την απόκτηση ικανότητος αντιμετωπίσεως των νέων απειλών που συνιστούν τα βλήματα πλεύσεως και οι τακτικοί βαλλιστικοί πύραυλοι, που υφίστανται σε ικανούς αριθμούς στο τουρκικό οπλοστάσιο.
Στις αρχές του έτους είχε γίνει γνωστό ότι για το BARAK MX υπεγράφη σύμβαση της τάξεως των 500 εκατ. $ μεταξύ της ΙΑΙ και του Μαρόκου ενώ πλέον ενδιαφέρον έχει επιδείξει και η Φινλανδία.
Κύπρος: σύγχρονο σύστημα αεράμυνας, αντιαρματικό σύστημα και ελικόπτερα
