Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Δεκαπέντε ημέρες περιθώριο, απομένουν για την επίτευξη συμφωνίας μεταξύ της ελληνικής και της γερμανικής πλευράς, για μείζονα προγράμματα τεθωρακισμένων του Ελληνικού Στρατού, που θα συνδυαστούν με πολύ μεγάλη επένδυση βιομηχανικής υποδομής στην χώρα από γερμανικές εταιρείες. Η προθεσμία έχει προκύψει έπειτα από διαρκείς αναβολές εκδίκασης σε διεθνές Διαιτητικό Δικαστήριο, και είναι η τελευταία που δίνει το δικαστήριο, καθώς οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει κατ’ αρχήν ότι προτιμoύν μια αμοιβαίως επωφελή συμφωνία για να εξελιχθεί μια δυναμική μελλοντική κατάσταση αντί της δικαστικής οδού, από την οποία κρίνεται ότι το Ελληνικό Δημόσιο το πιθανότερο είναι πως θα υποχρεωθεί να καταβάλει προσαυξημένα, οφειλόμενα εκκρεμοτήτων του παρελθόντος. Η μέχρι στιγμής διμερής συνεννόηση, είναι να συναφθεί μία συμφωνία – πλαίσιο μέχρι τις 30 Απριλίου, που θα κλείσει το ζήτημα των εκκρεμοτήτων και θα οδηγήσει σε δρομολόγηση νέων συμβάσεων.
Η κατ’ αρχήν συμφωνία, επιβεβαιώθηκε σε επαφές τόσο του ιδίου του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη όσο και του ΥΕΘΑ Νικολάου Παναγιωτόπουλου τον περασμένο Φεβρουάριο, στο πλαίσιο της 58ης Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου (MSC2022), με κύριο στόχο της ελληνικής πλευράς η προμήθεια εγνωσμένης κορυφαίας ποιότητος υλικού για τον Ελληνικό Στρατό, να συνοδευτεί από σοβαρή επένδυση των γερμανικών εταιρειών KMW και Rheinmetall στην Ελλάδα. Η συγκυρία είναι ευνοϊκή, καθώς μετά την κρίση στην Ουκρανία, η γερμανική αμυντική βιομηχανία ετοιμάζεται να δεχθεί υψηλό φόρτο έργου και τα επόμενα χρόνια θα πρέπει να στηριχθεί στην διανομή έργου σε νέες βιομηχανικές υποδομές της, προκειμένου να ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση. Καθώς ο σχεδιασμός για μια βιομηχανική επέκταση στην Ελλάδα προϋπήρχε ούτως ή άλλως, οι πρόσφατες εξελίξεις επιβεβαιώνουν την βασιμότητά του.
Η ελληνογερμανική συνεννόηση που έχει προετοιμασθεί εδώ και αρκετό καιρό, έχει εισέλθει στην τελική ευθεία με τον πόλεμο στην Ουκρανία να έχει δημιουργήσει ένα εντελώς νέο σκηνικό που αναδεικνύει ακόμη περισσότερο τα επιχειρησιακά και οικονομικά οφέλη για την ελληνική πλευρά. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της ενισχύσεως του θετικού κλίματος που δημιουργήθηκε από την (για πρώτη φορά έπειτα από σειρά ετών) ουσιαστική ανταπόκριση της Αθήνας για λύση των εκκρεμοτήτων, η γερμανική KMW έχει καταθέσει εξαιρετικά ανταγωνιστική οικονομική προσφορά για ένα πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των 183 αρμάτων Leopard 2A4.
Πρόκειται ενδεικτικώς για μειωμένες κατά 20-30% ανά περίπτωση, σε σχέση με τις τιμές που είχαν προταθεί προ μερικών ετών, όταν προωθείτο η ιδέα ενός προγράμματος μέσω της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Άμυνας (European Defence Agency). Ωστόσο, αυτό το ευνοϊκό πλαίσιο προτάσεως, που έτυχε πολύ προσεκτικής επεξεργασίας από την KMW το περασμένο φθινόπωρο (δηλαδή με βάση οικονομικά δεδομένα εντελώς διαφορετικά απ’ ότι σήμερα) ισχύει μέχρι τις 30 Απριλίου και δεν πρόκειται να επανέλθει, αφού λόγω του πολέμου στην Ουκρανία ήδη, έχει αυξηθεί το κόστος σε υλικά κατά 20% μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι έαν παρέλθει ο χρόνος χωρίς συμφωνία – πλαίσιο, κι αφού τον τελικό λόγο θα έχει το Διαιτητικό Δικαστήριο, στην οποιαδήποτε μελλοντική διαπραγμάτευση οι προσφερόμενες τιμές για την Ελλάδα θα παρουσιάζουν αύξηση της τάξεως του 50%! Πέραν τούτου, η Ελλάδα και ο Ελληνικός Στρατός, θα έχουν χάσει την προτεραιότητα που έχει αποδώσει η KMW στον μέχρι σήμερα σχεδιασμό, ως προς την σειρά εξυπηρετήσεως πελατών. Πρακτικώς, υφίσταται κίνδυνος να χαθεί η προοπτική προγράμματος για το Όπλο των Τεθωρακισμένων.
Σε επίπεδο βιομηχανικής συνεργασίας, η μεταφορά έργου σε ελληνικές εταιρείες που θα λειτουργούν ως υποκατασκευαστές, αποτελεί γερμανική δέσμευση. Η επένδυση στην Ελλάδα, θα υλοποιηθεί σε συνεργασία των KMW και Rheinmetall, δύο όχι μόνο βιομηχανικών κολοσσών αλλά και ανταγωνιστών μεταξύ τους, στοιχείο που αποκαλύπτει το μέγεθος της γερμανικής συγκλίσεως που υπάρχει για μια συνολική συμφωνία με την Ελλάδα. Η επένδυση στην Ελλάδα θα θέσει την χώρα στον πυρήνα των εξελίξεων της αμυντικής βιομηχανίας της Ευρώπης ενώ θα αναβιώσει και θα επεκταθεί σε άλλη κλίμακα, η δοκιμασμένη κατά το παρελθόν εξαιρετική συνεργασία με ελληνικές εταιρείες. Οι τελευταίες, θα ενταχθούν πλήρως στους επίσημους υποκατασκευαστές των γερμανικών εταιρειών για την κάλυψη απαιτήσεων και συμβάσεων που θα αναληφθούν για τρίτους πελάτες. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναφέρεται κατ’ αρχήν εκτίμηση για επένδυση της τάξεως των 100 εκατ. ευρώ ενώ οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν θεωρείται ότι μπορούν ευχερώς να ξεπεράσουν τις 1.000, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις ως προς την αναμονή τεραστίων συμβάσεων για KMW και Rheinmetall.
ΥΕΘΑ: Διαπραγματευόμαστε με γερμανικές εταιρείες για τεθωρακισμένα και βιομηχανική επένδυση
Η συνεργασία με την Rheinmetall, εστιάζεται σε πρώτη φάση στην πρόταση για προμήθεια του Τεθωρακισμένου Οχήματος Μάχης Lynx στον Ελληνικό Στρατό. Η σχετική επιτελική μελέτη της Διεύθυνσης Πεζικού προωθήθηκε ιεραρχικώς και η υφιστάμενη επιχειρησιακή ανάγκη μπορεί να καλυφθεί με την ανάπτυξη εκδόσεως σύμφωνα με τις υποδείξεις του ΓΕΣ, εφοδιάζοντας έναν κρίσιμο αριθμό Μηχανοκινήτων Ταγμάτων Πεζικού με το πλέον εξελιγμένο ΤΟΜΑ παγκοσμίως, σήμερα, που θα αναβιβάσει το Πεζικό στο ίδιο τεχνολογικό επίπεδο με τα Τεθωρακισμένα.
Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, οι προτάσεις των γερμανικών εταιρειών, περιλαμβάνουν στον σχεδιασμό τους παραχώρηση μεταχειρισμένων οπλικών συστημάτων προς άμεση αξιοποίηση από τον Ελληνικό Στρατό. Στο πλαίσιο της θετικής γερμανικής αντιλήψεως για ελκυστικές προσφορές, η KMW έχει καταθέσει σχετικό κατάλογο ενώ ανάλογα αναμένονται και από την οικονομική πρόταση της Rheinmetall, η οποία δεν έχει κατατεθεί ακόμη. Ωστόσο, η κατάσταση με την Ουκρανία, έχει προκαλέσει τεράστια πίεση στις δύο γερμανικές εταιρείες, να παραχωρήσουν υλικό που έχουν στην διάθεσή τους για την ενίσχυση της άμυνας έναντι της Ρωσίας. Η κατάσταση αυτή απειλεί να περιορίσει τα ανταλλάγματα για την Ελλάδα που περιλαμβάνουν οι αρχικοί σχεδιασμοί και είναι βέβαιο ότι αυτά θα εξαφανιστούν άμεσα, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τις 30 Απριλίου. Ήδη στα διεθνή μέσα, αναφέρεται η διάθεση 100 τεθωρακισμένων Marder 1A3 από την Rheinmetall για την Ουκρανία. Εάν η ελληνική πλευρά είχε κινηθεί ταχύτερα με την πρόταση για το Lynx, τα οχήματα αυτά επρόκειτο να διατεθούν στον Ελληνικό Στρατό, μαζί με άλλα 100 που υπάρχουν διαθέσιμα. Εν τούτοις, έπειτα από επιτυχείς χειρισμούς του ΥΕΘΑ Νικολάου Παναγιωτόπουλου, παρόλο που ακόμη δεν έχει υποβληθεί η οικονομική πρόταση της Rheinmetall ώστε να εκκινήσουν επισήμως διαπραγματεύσεις, κατέστη εφικτή η δέσμευση 100 Marder 1A3 για την Ελλάδα, δείγμα και αυτό της θετικής προδιαθέσεως της γερμανικής πλευράς.
Συνοψίζοντας, η Ελλάδα έχει μία μεγάλη ευκαιρία να επιλύσει τον πολύχρονο γόρδιο δεσμό των εκκρεμοτήτων με τις γερμανικές βιομηχανίες, αποκομίζοντας στρατηγικής σημασίας οφέλη. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, έχει διαβλέψει σωστά και έχει κινηθεί εγκαίρως προς την σωστή κατεύθυνση, αντί να ακολουθήσει την “εύκολη λύση” της ανεύθυνης εγκαταλείψεως των πραγμάτων στην τύχη τους και εις βάρος της χώρας. Ενώ όμως το “γερμανικό πακέτο” προτάσεων παρουσιάζεται ασυναγώνιστο από πλευράς βιομηχανικών επενδύσεων και εμπλοκής ελληνικών εταιρειών, ανταλλαγμάτων, χρηματοδοτήσεως και οικονομικών στοιχείων, η έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία απειλεί να αλλάξει πλήρως τα δεδομένα. Εάν περάσει αναξιοποίητη η προθεσμία της 30ής Απριλίου, τίποτα από όλα όσα έχουν συζητηθεί επί μήνες σε υψηλό επίπεδο δεν θα ισχύει ενώ η προοπτική της καταλήξεως σε δικαστική λύση, εκτιμάται ότι θα οδηγήσει το Ελληνικό Δημόσιο στην καταβολή εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Είναι αναγκαία η αναβάθμιση Leopard 2 (γερμανική επένδυση στην Ελλάδα;)
