Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Συγγραφείς: Δημήτριος Βασιλόπουλος, Κυριάκος Παλουλιάν, Γεώργιος Χαλκιαδόπουλος
Εκδόσεις: EAGLE AVIATION @ 2021, Καλαμάτας 16, Ναύπλιο 21100, τηλ.: 6973338930
Σελίδες: 550
Η ομάδα συγγραφέων με επικεφαλής τον Δημήτριο Βασιλόπουλο που ξεκίνησε πριν από επτά χρόνια την συγκεκριμένη εκδοτική προσπάθεια, έχει καταφέρει να αποκαλύψει ένα μοναδικό “πάνθεον” ηρώων της Ελληνικής διασποράς που πολέμησαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Ελληνικής καταγωγής ιπτάμενοι, πέταξαν σε όλα τα Θέατρα Επιχειρήσεων με τις συμμαχικές αεροπορικές δυνάμεις και στον τρίτο τόμο της σειράς ΕΛΛΗΝΕΣ ΣΕ ΞΕΝΑ COCKPIT αρχίζει η αποκάλυψη αυτών που πολέμησαν μέσα από τις τάξεις των αεροποριών του Στρατού και του Ναυτικού των ΗΠΑ. Το νέο στοιχείο σε αυτή την φάση της έρευνας, είναι ότι παρουσιάζει τα πορτρέτα όχι μόνο διωκτών αλλά και ιπταμένων που χειρίσθηκαν βομβαρδιστικά αεροσκάφη, είτε καθέτου εφορμήσεως αεροπλανοφόρων, είτε πολυκινητήρια βαρέα.
Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το βάθος της έρευνας, που αναδεικνύει τον μοναδικό χαρακτήρα του πονήματος. Κάτι που αντιλαμβάνεσαι διαβάζοντας τις σελίδες, όταν ενδεικτικώς φθάνεις στο σημείο που επικοινωνία με Ιάπωνα ερευνητή, έρχεται να αποκαλύψει ποιον συγκεκριμένο Ιάπωνα αεροπόρο που πετούσε με Zeke αντιμετώπισε ο Σάββας Λεγάτος (Sabe Legatos) με το Hellcat του κατά την μοιραία αποστολή που σημαδεύτηκε από την κατάρριψη και τον θάνατό του. Λεπτομέρειες συγκινητικές, για το οικογενειακό περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσαν αυτοί οι νέοι, την σταδιοδρομία τους, τις επιτυχίες και τις αποτυχίες τους, διαδέχονται με ταχεία εναλλαγή στην σκέψη του αναγνώστη καθώς διαβάζει την μία σελίδα μετά την άλλη.
Αλλά και οι ίδιοι οι συγγραφείς, ασφαλώς θα αισθάνθηκαν σε αρκετές στιγμές μεγάλη φόρτιση κατά την έρευνά τους, επικοινωνώντας με οικείους ή τους απογόνους των βετεράνων. Όταν ευρισκόμενοι απέναντι σε πρόσωπα πρόθυμα να μοιραστούν τις αναμνήσεις από τα αγαπημένα τους πρόσωπα, ιδίως πεσόντων, αντιλήφθηκαν το μέγεθος του πλήγματος και το σταμάτημα του χρόνου στις ζωές και αυτών, που έζησαν την σκληράδα των άσχημων νέων που χτύπησαν την πόρτα τους. Άνθρωποι που, δεδομένων και των γενικότερων κοινωνικών συνθηκών της εποχής, δεν γύρισαν ποτέ σελίδα στις ζωές τους αλλά, ευτυχώς, διαφύλαξαν με ιερή αγάπη ό,τι απέμεινε από του πεσόντες, για να το μοιραστούν τώρα έπειτα από τόσες δεκαετίες με τους συγγραφείς, υλικό που εμπλούτισε με μοναδικό τρόπο και αυτόν τον τόμο της εκπληκτικής σειράς.
Αυτό το προσωπικό υλικό, συνδυάσθηκε όπως πάντα κατά αριστοτεχνικό τρόπο από τους συγγραφείς, με το επίσημο αρχειακό υλικό που αποκαλύπτει η έρευνα μέσα από υπηρεσιακά πολεμικά ημερολόγια και αναφορές των Μοιρών και Πτερύγων, μέσα από τις οποίες έδρασαν οι Έλληνες της Αμερικής. Είναι λοιπόν άκρως ενδιαφέρον και εντυπωσιακός, ο τρόπος με τον οποίο αναβιώνουν στην κυριολεξία μέσα από τις σελίδες του τόμου αερομαχίες ή επιθέσεις εναντίον πλοίων και άλλων στόχων ενώ η αποτύπωση στατιστικών στοιχείων στα εκτενή παραρτήματα, δίνει το μέγεθος του έργου που προσέφεραν οι πρωταγωνιστές.
Από τον Κύπριο Panicos Theodosiou που πολέμησε στην Βόρειο Αφρική και την Ιταλία επιχειρώντας σε συνεργασία με ελληνικές Μοίρες, τον περίφημο Jim Verinis, πρώτο χειριστή βαρέων βομβαρδιστικών που συμπλήρωσε 25 αποστολές πάνω από την Ευρώπη και συγκυβερνήτη του διάσημου “Memphis Belle”, τον Paul Bacalis που βύθισε αρκετά πλοία του Ιαπωνικού Ναυτικού με το εξοπλισμένο με ραντάρ Β-24 στο μέτωπο της Κίνας, τον Christos Mikronis που καταρρίφθηκε με Wildcat κατά την Επιχείρηση Torch στην Βόρειο Αφρική και τον σχεδόν άσσο του Αμερικανικού Ναυτικού Sabe Legatos, που διέπρεψε και με τα δύο καταδιωκτικά της Grumman, μέχρι το αστέρι της φωτοαναγνώρισης του USS “Yorktown” με Hellcat F6F-3P, Michael Alexatos, τον Frank Sarris που έλαβε μέρος στην μεγάλη αεροναυμαχία της Leyte και πετούσε επίσης με Hellcat, τον τιμηθέντα με τον Σταυρό του Ναυτικού Thomas Samaras για το απευθείας πλήγμα που πέτυχε στο θωρηκτό “Yamato” πετώντας με Helldiver και τον σχεδόν άσσο James Sakellariades με το πανίσχυρο Corsair, που επιχειρούσε από κοινού με τον Samaras από το USS “Essex”, οι συγγραφείς υπόσχονται μια συναρπαστική εμπειρία ενός ταξιδιού μέσα στο χρόνο. Ένα ταξίδι γνωριμίας με τους ήρωες που ποτέ δεν μάθαμε αλλά χάρη στην κάτι παραπάνω από συγκινητική προσπάθεια των συγγραφέων, έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε έπειτα από σχεδόν οκτώ δεκαετίες.
Τον τρίτο τόμο προλογίζουν δύο νεώτεροι Έλληνες της διασποράς, ο απόστρατος Πλωτάρχης Demetries A. Grimes και ο Πλωτάρχης Christopher Papaioannou, διατελέσας διοικητής της διάσημης Σχολής Top Gun. Με τα λίγα γραφόμενά τους, επιβεβαιώνουν ότι μεγάλωσαν και αυτοί με κυρίαρχες τις παραστάσεις από την ελληνική Μυθολογία και Ιστορία, όπως συμβαίνει με τα παιδιά και μιας κοινής ελληνικής οικογένειας, στοιχείο για το οποίο είναι υπερήφανοι. Αυτό αναφέρεται, για να αντιληφθεί κανείς ότι οι Έλληνες ήρωες της διασποράς που πολέμησαν στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, παιδιά που ανήκαν σε οικογένειες του πρώτου ελληνικού μεταναστευτικού ρεύματος προς τις ΗΠΑ, είχαν πολύ στενότερη “επαφή” με την προγονική πατρίδα. Και ήταν κάτι το πολύ ιδιαίτερο γι’ αυτούς, όταν η τύχη τους έφερε να πολεμούν στην Ευρώπη και ιδίως στα πιο κοντινά με την Ελλάδα μέτωπα.
Ίσως κάποια στιγμή θα έπρεπε να εξετασθεί κατά πόσο η Ελληνική Πολιτεία θα πρέπει να τιμήσει αυτούς τους «Παγκόσμιους Έλληνες» που πολέμησαν στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με τις άλλες συμμαχικές δυνάμεις. Πιθανώς με την ανέγερση ενός αναλόγου μνημείου προς τιμήν τους, αφού εξάλλου στο Άλσος Ελληνικού Στρατού υπάρχει μνημείο για τους Ελληνοαμερικανούς κομμάντος που πολέμησαν με την OSS στην κατεχόμενη Ελλάδα την περίοδο 1944-1945. Ίσως μια καλή ευκαιρία θα ήταν στην επέτειο της συμπληρώσεως 80 ετών από την λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μέχρι τότε, ας περιμένουμε από τους συντελεστές της σειράς, να μας αποκαλύψουν και άλλους αγνώστους συμπατριώτες μας που πολέμησαν, τίμησαν το οικογενειακό τους όνομα και την προγονική πατρίδα, με κάποιους εξ αυτών να «παίρνουν του χάρου το φιλί μέσα στο αεροπλάνο», όπως άπειροι άλλοι αεροπόροι.
