Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Φωτογραφικό υλικό από την πρώτη δραστηριότητα της τετραεθνούς Πρωτοβουλίας Τετραμερούς Συνεργασίας (Quartet Cooperation Initiative – QUAD) στην οποία συμμετέχει η χώρα, με σκοπό να επισημανθεί περισσότερο, δημοσιοποίησε το ΓΕΕΘΑ. Το υλικό προέρχεται από την ιστορική, υπ’ αυτές τις συνθήκες, πρώτη δραστηριότητα που σήμανε την ένταξη της QUAD, την αεροναυτική άσκηση “EUNOMIA”, η οποία διεξήχθη σε θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου μεταξύ 26-28 Αυγούστου από δυνάμεις Γαλλίας, Ελλάδας, Ιταλίας και Κύπρου, με αντικείμενο κοινή επιχειρησιακή παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Στο πλαίσιο της ασκήσερως έγινε συγκέντρωση εναέριων και ναυτικών μέσων αλλά και προσωπικού από τις τέσσερις χώρες στη θαλάσσια περιοχή νοτίως της Κύπρου και η εξάσκησή τους σε ποικιλία επιχειρησιακών αντικειμένων, που περιλάμβαναν Επιχειρήσεις Επιφανείας, Αεροπορικές Επιχειρήσεις και Ασκήσεις Έρευνας και Διάσωσης.
Από την Ελλάδα συμμετείχε η φρεγάτα ΚΟΥΝΤΟΥΡΙΩΤΗΣ (F462) με το οργανικό της ελικόπτερο, Ομάδα Ανορθόδοξου Πολέμου (ΟΑΠ) της Διοίκησης Υποβρυχίων Καταστροφών (ΔΥΚ), ζεύγος μαχητικών F-16 Block 52+ Advanced της 336 Μοίρας (τα οποία μεταστάθμευσαν στην 55 Σμηναρχία Μάχης στην Αεροπορική Βάση «Ανδρέας Παπανδρέου» στην Πάφο), 6 μαχητικά F-16 Block 52+ (τα οποία μετέβησαν αυθημερόν στις 27 Αυγούστου στην περιοχή της δραστηριότητας και με την λήξη της επέστρεψαν στη βάση τους), ένα αεροσκάφος ΑΣΕΠΕ τύπου ΕΜΒ-145Η και αεροσκάφος τακτικών μεταφορών C-130, το οποίο μετέφερε προσωπικό και υλικά για την υποστήριξη των μαχητικών αεροσκαφών.
Η Κύπρος συμμετείχε με Περιπολικό Ανοικτής Θαλάσσης ΑΝΤΙΠΛΟΙΑΡΧΟΣ ΙΩΑΝΝΙΔΗΣ (Ρ61), δύο Παράκτια Περιπολικά, δύο Σκάφη Ανορθοδόξου Πολέμου και Ομάδα Ειδικών Επιχειρήσεων.
Η Γαλλία ήταν παρούσα με την φρεγάτα LA FAYETTE (F710) και τριάδα μαχητικών Rafale ενώ από την Ιταλία συμμετείχε το αντιτορπιλικό DURAND DE LA PENNE (D560).
Σε προηγουμένη τοποθέτηση του ΥΕΘΑ Ν. Παναγιωτόπουλου, είχαν αναλυθεί τα παρακάτω ως προς το περιβάλλον και την αναγκαιότητα που οδήγησαν στην δημιουργία της QUAD:
“Οι εντάσεις και η αστάθεια στην Ανατολική Μεσόγειο έχουν αυξηθεί, λόγω των παρατεταμένων συγκρούσεων στην περιοχή, καθώς επίσης και λόγω των αυξημένων προστριβών για διάφορα ζητήματα που σχετίζονται με τον θαλάσσιο χώρο (όρια, μετανάστευση, ροές κ.λπ.).
Η εντάσεις αυτές επιδεινώνονται από την ανακάλυψη υπεράκτιων φυσικών πόρων στην περιοχή. Η κατάσταση αυτή έχει οδηγήσει σε επανειλημμένες παραβιάσεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), καθώς και του εθιμικού διεθνούς δικαίου, η οποία είναι δεσμευτική και για τις χώρες που δεν την έχουν υπογράψει.
Για να ενισχυθεί η ασφάλεια και η σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή και προκειμένου να διασφαλιστεί η ελευθερία της ναυσιπλοΐας, αποφασίστηκε από τα τέσσερα ευρωπαϊκά κράτη να ενισχύσουν τη ναυτική και αεροπορική τους παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της Τετραμερούς Συνεργασίας τους.
Η εν λόγω Πρωτοβουλία αποσκοπεί στην κοινή επίγνωση κατάστασης, και καταδεικνύει τη δέσμευση των τεσσάρων ευρωπαϊκών χωρών της Μεσογείου στους Κανόνες Δικαίου ως μέρος της πολιτικής αποκλιμάκωσης της έντασης.
Η Τετραμερής Πρωτοβουλία θα συμβάλλει στην επίτευξη μιας ενισχυμένης συλλογικής ναυτικής και αεροπορικής στρατιωτικής παρουσίας στην περιοχή, που θα βασίζεται στην αμοιβαία κατανόηση, το διάλογο και στη συνεργασία.
Η Πρωτοβουλία αυτή καταδεικνύει τη συλλογική και πλήρη δέσμευση των τεσσάρων ευρωπαϊκών χωρών για εφαρμογή του Δικαίου της Θάλασσας (UNCLOS) και του Εθιμικού Διεθνές Δίκαιου, για διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας, τον σεβασμό των κανόνων δικαίου και της ελευθερίας της ναυσιπλοΐας στην Ανατολική Μεσόγειο“.
Δεδομένου ότι η αποσταθεροποίηση της περιοχής συντελείται από τις αυθαίρετες ενέργειες μόνο της Τουρκίας και δευτερευόντως από πιθανές τρομοκρατικές δράσεις και τις υπάρχουσες ροές λαθρομεταναστών, η QUAD μεταφέρει ένα μήνυμα και μια πίεση προς την Άγκυρα. Σε πιο πρακτικό επίπεδο όμως, αντιπροσωπεύει μια ενδιαφέρουσα πρωτοβουλία χωρών της ΕΕ στην Μεσόγειο, που προβαίνουν σε συγκρότηση κοινής στρατιωτικής δυνάμεως, ενισχύοντας την τάση για κοινή άμυνα στην ΕΕ.
H άσκηση υπογραμμίζει την διεθνή απομόνωση της Τουρκίας στις διεκδικήσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο και τονίζει την διεθνή αντίθεση από τους άμεσα ενδιαφερομένους, την ΕΕ και τα κράτη της, που συνεργάζονται αρμονικά με όλες τις άλλες χώρες της περιοχής. Μια από τις εξηγήσεις λοιπόν για τις δεσμεύσεις θαλασσίων περιοχών αυτήν την περίοδο στην Τουρκία, για ναυτικά γυμνάσια, είναι ο εκνευρισμός της τουρκικής κυβερνήσεως από αυτή την κατάσταση που εξελίσσεται εις βάρος της.
Σε υψηλότερο επίπεδο πολιτικής, η QUAD αμφισβητεί ευθέως την τουρκική ονείρωξη περί “Γαλάζιας Πατρίδας”, η οποία δεν λαμβάνει υπ’ όψιν το Διεθνές Δίκαιο και την UNCLOS, βάσει των οποίων λειτουργούν όλες οι άλλες χώρες της περιοχής.
