Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Σύμφωνα με το καθιερωμένο καθημερινό δελτίο του ΓΕΕΘΑ για τις τουρκικές παραβάσεις των Κανόνων Εναερίου Κυκλοφορίας (ΚΕΚ) στο FIR Αθηνών και τις παραβιάσεις του Εθνικού Εναερίου Χώρου (ΕΕΧ) στις 5 Απριλίου 2018, τέσσερις σχηματισμοί (τρία ζεύγη F-16 και ένα F-4) καθώς και ένα CN-235, προέβησαν σε 7 παραβάσεις ΚΕΚ και 16 παραβιάσεις του ΕΕΧ, ενώ σημειώθηκαν και δύο εμπλοκές.
Σύμφωνα όμως με ανάρτηση του Militaire, την ίδια ημέρα, στο FIR Αθηνών εντοπίσθηκε και τουρκικό Μη Επανδρωμένο Αερόχημα (UAV) τύπου Anka…
Η αρχική ανάρτηση καθώς και άλλες που ακολούθησαν, δεν διευκρίνιζαν απολύτως το αν το Anka προέβη σε παράβαση ΚΕΚ ή και παραβίαση του ΕΕΧ. Στην πραγματικότητα, το συμβάν έλαβε χώρα στον διεθνή εναέριο χώρο μεταξύ Ρόδου και Καστελλορίζου και το Anka δεν προέβη σε παραβίαση του ΕΕΧ. Φυσικά το ζεύγος των F-16 που έσπευσε στην περιοχή, δεν «αναχαίτισε» το Anka, όπως γράφτηκε – απλώς προέβη σε αναγνώριση.
Το ότι δεν πραγματοποιήθηκε παραβίαση του ΕΕΧ, δεν σημαίνει ότι στο μέλλον, έπειτα από αυτή την πρώτη «πρόβα» για την αξιολόγηση της ελληνικής αντιδράσεως και την επιβεβαίωση της αντιμετωπίσεως των UAV με την ίδια τακτική που εφαρμόζεται έναντι των επανδρωμένων αεροσκαφών, δεν θα προστεθούν και τα Anka στην καθημερινή προσπάθεια αναδείξεως του Αιγαίου και του FIR Αθηνών σε «σουρωτήρι», από κάθε ιπτάμενο τουρκικό μέσο. Σήμερα μία είσοδος στο FIR Αθηνών σε διεθνή εναέριο χώρο και ύδατα, αύριο καθημερινή «ρουτίνα» οι πτήσεις στον ΕΕΧ και οι υπερπτήσεις εθνικού εδάφους…
Η εμπειρία δείχνει ότι κάθε «νεωτερισμός» της Τουρκίας, από πλευράς προκλήσεων κατά της Ελλάδος, εάν δεν αντιμετωπισθεί εν τη γενέσει του, καθιερώνεται και παγιώνεται. Συνεπώς, το ερώτημα της επιλογής καταρρίψεως των τουρκικών UAV που εισέρχονται στο FIR Αθηνών, και όχι μόνο αυτών που παραβιάζουν τον ΕΕΧ, είναι εύλογο.
Τα πρακτικά προβλήματα δεν είναι ασήμαντα. Κατάρριψη οποιουδήποτε εναερίου μέσου, είναι δυνατό να θέσει σε κίνδυνο την καθημερινή δραστηριότητα της αεροπλοΐας στο Αιγαίο και σε πολιτικό επίπεδο να οδηγήσει σε κλιμάκωση και κρίση με την Τουρκία. Επειδή όμως κατάρριψη UAV δεν ενέχει ανθρώπινες απώλειες, η διαχείριση της υποθέσεως παρουσιάζει αυξημένες πιθανότητες περιορισμού της διμερούς εντάσεως. Τέτοιοι προβληματισμοί όμως, δεν πρέπει να υποβαθμίζουν το γεγονός ότι κάθε πτήση UAV χωρίς την άδεια ενός κράτους, συνιστά σαφή εχθρική ενέργεια, διότι είναι σε θέση να πραγματοποιεί αποστολές συλλογής πληροφοριών σε κάθε τομέα υπό καθεστώς πλήρους ελευθερίας. Και η μη επίδειξη αποφασιστικότητος σε αυτό το νέο είδος εχθρικής ενέργειας, απλώς θα αποθρασύνει την Άγκυρα.
Η απορία για τις επιλογές αντιδράσεως της Αθήνας είναι εύλογη, εφόσον είναι επιθυμητή η διακοπή τέτοιου τύπου δράσεως και η αποτροπή μετατροπής του FIR Αθηνών σε… FIR Δαμασκού ή Βαγδάτης. Ενημέρωση των συμμάχων σε ΕΕ και ΝΑΤΟ, διπλωματικό διάβημα – προειδοποίηση προς την Άγκυρα για την διακοπή της δραστηριότητος UAV και αν δεν υπάρξει αποτέλεσμα –που μάλλον δεν θα υπάρξει– λήψη στρατιωτικών μέτρων. Διαφορετικά, κάπου εδώ τελειώνουν οι μεγαλοστομίες του Π. Καμμένου και της κυβερνήσεως γενικότερα. Μια καθαρή υποθήκευση των περιθωρίων αντιδράσεως των επομένων κυβερνήσεων…
