Από Σάββας Δ. Βλάσσης
Τρεις μήνες μετά την αλλαγή κυβερνήσεως, η κατάσταση στην Ελληνική Αμυντική Βιομηχανία (ΕΑΒΙ) δεν έχει διευκρινισθεί, ως προς το Υπουργείο που θα έχει τον πρώτο λόγο από πλευράς αρμοδιότητος. Η κατάσταση αυτή έχει δυσμενείς επιπτώσεις και για την εξέλιξη προγραμμάτων από τα οποία οι Ένοπλες Δυνάμεις αναμένουν πολλά, όπως η αναβάθμιση των F-16. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η υλοποίησή του εξαρτάται άμεσα από την ΕΑΒ, η οποία όλο αυτό το διάστημα “βουλιάζει”.
Την κατάσταση περιπλέκουν οι εκκρεμότητες που ακόμη δεν έχει διευθετήσει η κυβέρνηση. Η Σύμβαση ΑΩ που συνοδεύει την σύμβαση αναβαθμίσεως των μαχητικών, δεν εγκρίθηκε από την Βουλή τον περασμένο Ιανουάριο, εξαιτίας αντιδράσεως της Αξιωματικής Αντιπολιτεύσεως, η οποία σήμερα βρίσκεται στην κυβέρνηση. Στην σύμβαση προβλέπονται παρεμβάσεις στην υποδομή της ΕΑΒ, οι οποίες είναι απαραίτητες για την υλοποίηση των όποιων εργασιών έχουν καθορισθεί ότι θα εκτελεσθούν από αυτήν.
Επιπλέον, η ΕΑΒ έχει σοβαρές ανάγκες σε πρόσληψη 300 περίπου ατόμων τεχνικών ειδικοτήτων, όχι μόνο για το συγκεκριμένο πρόγραμμα αλλά και για την ομαλή εξέλιξη άλλων που “τρέχουν” ήδη στις εγκαταστάσεις στην Τανάγρα. Το Υπουργείο Οικονομικών δεν έχει καλύψει ακόμη τις ανάγκες, επειδή αυτό σημαίνει προσλήψεις και αύξηση δαπανών. Οι στάγδην προσλήψεις, όπως η ανακοινωθείσα στις 26 Αυγούστου για 23 άτομα, και άλλων 91 τον περασμένο Απρίλιο, θα αργήσουν να αποδώσουν επειδή γίνονται με διαδικασίες ΑΣΕΠ που απαιτούν μήνες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ενώ επιπλέον μήνες απαιτούνται για την εκπαίδευσή τους ώστε να αναλάβουν έργο.
Άλλη εκκρεμότητα είναι η προώθηση νομοθετικής ρυθμίσεως ανάλογης με αυτήν που είχε γίνει στην περίπτωση του προγράμματος αναβαθμίσεως των αεροσκαφών Ρ-3, προκειμένου για τα “εμπορεύματα” που θα εισαχθούν στην χώρα από την Lockheed Martin για την αναβάθμιση των F-16, να μην απαιτούνται νέες ή συμπληρωματικές εγγυήσεις. Το Υπουργείο Οικονομικών δεν φαίνεται να έχει δραστηριοποιηθεί ακόμη προς αυτή την κατεύθυνση.
Η πρόκληση για την ΕΑΒ δεν αφορά μόνο το συγκεκριμένο έργο αλλά και τα τρέχοντα που αφορούν την κατασκευή δομικών συγκροτημάτων του αεροσκάφους C-130J αλλά και του F-16, μετά την εξασφάλιση από την Lockheed Martin επιπλέον παραγγελιών για F-16.
Παρονομαστής όλης αυτής της δυσκαμψίας, όπως έχει διαπιστωθεί από ετών, είναι ότι η ΕΑΒ και άλλες κρατικές εταιρείες, εμπίπτουν από πλευράς αρμοδιότητος στο Υπουργείο Οικονομικών. Καμμία από τις προηγούμενες κυβερνήσεις δεν είχε την τόλμη να αποκολλήσει την ΕΑΒΙ από τους μανδαρίνους του Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι εστιάζουν πάντοτε σε περιορισμούς δαπανών και τείνουν ως τέτοιες να αντιμετωπίζουν τις οποιεσδήποτε επενδύσεις εντός και εκτός αναπτυξιακού προϋπολογισμού. Πρέπει να καταστεί αντιληπτό ότι για το Υπουργείο Οικονομικών, η ΕΑΒ ή οποιαδήποτε άλλη κρατική εταιρεία όπως η ΕΑΣ και η ΕΛΒΟ, είτε παράγουν αμυντικά υλικά υψηλής τεχνολογίας, είτε κατασκευάζουν προφυλακτικά, είτε έχουν ως αντικείμενο τον οδοκαθαρισμό, γίνονται αντιληπτές ως ένα και το αυτό, δηλαδή δημόσιες επιχειρήσεις αδιακρίτως.
Η καθυστέρηση αποσαφηνίσεως της αρμοδιότητος επί της ΕΑΒΙ, μεταδίδει εικόνα ανυπαρξίας συγκεκριμένου σχεδίου και προγράμματος για την ΕΑΒΙ από το κυβερνών κόμμα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη μια, αναμενώμενη, σοβαρή διαμάχη μεταξύ των υπουργών Ανάπτυξης & Επενδύσεων Άδωνι Γεωργιάδη και Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα, με τον δεύτερο τυπικό εκπρόσωπο της γραμμής που ενδιαφέρεται απλώς να μην χαθούν προνομιακά “φιλέτα” όπως, παραδόξως, χαρακτηρίζονται ΕΑΒ, ΕΑΣ κ.λπ.
Το ενδιαφέρον είναι ότι η ΝΔ όντως έχει καταρτίσει συγκεκριμένο πρόγραμμα για την ΕΑΒΙ και ειδικώς τις κρατικές επιχειρήσεις όπως η ΕΑΒ. Το πρόγραμμα του Τομέα Άμυνας της ΝΔ, προβλέπει το πέρασμα των εταιρειών αυτών στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Ανάπτυξης & Επενδύσεων. Αυτό είναι το αποτέλεσμα ώριμης σκέψεως και αξιολογήσεως της διαχρονικώς αρνητικής επιδράσεως των “λογιστών” του Υπουργείου Οικονομικών στον συγκεκριμένο κρίσιμο και δυναμικό τομέα, που έχει αφεθεί να παρακμάσει.
Όμως η ΕΑΒΙ δεν αφορά μόνο τις μεγάλες και προβληματικές κρατικές επιχειρήσεις. Σε αυτήν περιλαμβάνονται και δραστήριες ιδιωτικές επιχειρήσεις με αξιόλογα επιτεύγματα, παρά το όλως αρνητικό πλαίσιο που μαστίζει τον τομέα της βιομηχανίας και της επιχειρηματικότητος στην χώρα. Αυτές οι εταιρείες αναμένουν ισχυρό κεντρικό “έλεγχο” και συνεργασία επιθετικού χαρακτήρος από το κράτος, στοιχείο που απαιτεί τόλμη, καινοτομία και δυναμισμό. Όλα αυτά τα στοιχεία μπορεί να τα εξασφαλίσει αναλαμβάνοντας τον κύριο ρόλο το Υπουργείο Ανάπτυξης & Επενδύσεων, έναντι ενός φύσει συντηρητικού και δύσκαμπτου φορέα όπως είναι το Υπουργείο Οικονομικών.
Τρεις μήνες στην διακυβέρνηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρέπει να αποφασίσει και για την ΕΑΒΙ, χωρίς άλλη καθυστέρηση.
